Behandeling van een urineleidersteen met ureteroscopie

Bij een ureteroscopie verwijdert de arts, met behulp van een dun hol buisje (de ureteroscoop) via de urinebuis en de blaas een steen uit de urineleider.

Wanneer een ureteroscopie?

Een ureteroscopie kan worden uitgevoerd als de steen in de urineleider zo groot is dat de urineleider verstopt raakt. De urine kan dan niet meer naar de blaas stromen. De nier raakt gestuwd doordat er teveel urine in de nier blijft. Ook kan de uroloog kiezen voor een ureteroscopie als de behandeling met een steenvergruizer geen resultaat heeft of als deze behandelmethode voor u niet geschikt is. Ook kolieken (hevige buikpijnaanvallen in de onderbuik en zijkant van het lichaam) die langere tijd bestaan en waarbij pijnstillers onvoldoende helpen, kunnen een reden voor een ureteroscopie zijn.

Vooraf melden

Als u bloedverdunnende medicijnen gebruikt, moet u dit van tevoren melden bij uw uroloog. In overleg met hem/haar zult u het gebruik van deze medicijnen geruime tijd moeten stoppen.

Pre-operatieve screening

De ingreep vindt meestal onder algehele verdoving plaats (narcose). Welke vorm van verdoving u krijgt, hoort u tijdens de preoperatieve screening. Meer informatie over de verdoving vindt u in de folder ‘Algehele en regionale anesthesie’.

Nuchter zijn

Voor deze operatie moet u nuchter zijn. Voorschriften over nuchter zijn vindt u in de folder 'Algehele en regionale anesthesie'.

Tijdstip en afdeling van opname

U hoort een dag voor de opname hoe laat en waar u in het ziekenhuis wordt verwacht. U wordt hierover tussen 13.30 en 17.00 uur gebeld.

Melden

Op de opnamedag meldt u zich op het afgesproken tijdstip op de afgesproken afdeling. Hier neemt u plaats in de ontvangstruimte.

Voorbereidingen in het ziekenhuis

Een verpleegkundige haalt u op voor het opnamegesprek. Hij/zij vraagt u naar uw medicijnen en de naam van uw contactpersoon. Neem daarom uw medicijnen en medicijnkaart mee naar het ziekenhuis. De verpleegkundige vertelt u hoe laat u ongeveer geopereerd wordt.

Na het opnamegesprek gaat u terug naar de ontvangstruimte tot de verpleegkundige u ophaalt voor de operatie. De verpleegkundige brengt u naar de voorbereidingsruimte. Onderweg laat u uw bagage achter in een kluisje.

In de voorbereidingsruimte kleedt u zich om in een operatiejasje en neemt u plaats op een bed. Uw kleding gaat samen met de sleutel van uw kluis in een tas die u van de verpleegkundige krijgt. Deze tas wordt aan uw bed bevestigd en blijft dus bij u in de buurt.

Vervolgens krijgt u medicijnen ter voorbereiding op de operatie. Er wordt een infuusnaald geprikt, uw bloeddruk wordt gemeten en u krijgt plakkers op uw borst om uw hartfunctie tijdens de operatie in de gaten te kunnen houden.

Op de operatiekamer

U ligt op uw rug met opgetrokken benen (in de beensteunen) zodat de arts via de plasbuis de blaas kan bekijken. Vervolgens brengt de arts de ureteroscoop via de urinebuis en blaas in de urineleider (figuur 2).  Op een röntgenscherm ziet de arts waar het instrument zich bevindt.

Er stroomt continu spoelvloeistof door de ureteroscoop, waardoor de urineleider wat wijder wordt. De arts heeft zo meer zicht. Soms is het mogelijk om de steen met een paktangetje of een korfje vast te pakken en in één keer te verwijderen (figuur 2). Als de steen niet in één keer verwijderd kan worden, dan moet deze eerst verkleind worden. Dit gebeurt meestal met een laserapparaat. Hierna worden de kleine deeltjes verwijderd. Het kan ook zijn dat de steen zo is verpulverd, dat de uroloog ervoor kiest om u de steentjes te laten uitplassen.

Nadat de steen is verwijderd, wordt soms een zogenaamd JJ-katheter achtergelaten in de urineleider (zie de folder ‘Het plaatsen van een JJ-katheter’). Dit slangetje zorgt ervoor dat de urine gemakkelijk uit de urineleider kan vloeien. Ook helpt het koliekpijnen voorkomen. De operatie wordt beeindigd met het achterlaten van een blaaskatheter: een soepel, dun slangetje waardoor urine uit de blaas kan vloeien. De blaaskatheter wordt de dag na de behandeling verwijderd.

Duur van de operatie

De ingreep duurt 30 tot 90 minuten.

De uitslaapkamer

Na de ingreep gaat u naar de uitslaapkamer. De verpleegkundigen van de uitslaapkamer controleren uw bloeddruk, polsslag en temperatuur.

Op de verpleegafdeling

Als de controles goed zijn, gaat u naar de verpleegafdeling. Ook hier worden uw bloeddruk, polsslag en temperatuur regelmatig gecontroleerd. Wanneer u voldoende bent hersteld, mag u het ziekenhuis verlaten.

Controleafspraak

Volgens afspraak komt u op controle bij uw uroloog. Het is mogelijk dat er een röntgenfoto van uw buik of een echo nieren van uw buik wordt gemaakt om het resultaat van de operatie te beoordelen. Als u een JJkatheter na de ingreep heeft gekregen, kan het zijn dat deze wordt verwijderd.

Zoals bij elke operatie is er ook bij deze ingreep kans op complicaties. De ureteroscoop kan niet altijd gemakkelijk in de urineleider worden gebracht. De urineleider kan vernauwd of gekronkeld zijn, waardoor de ureteroscoop niet opgeschoven kan worden. Soms raakt de wand van de urineleider beschadigd; er kan een gaatje in ontstaan (perforatie). In dat geval stopt de arts met de ingreep (omdat de spoelvloeistof die nodig is om de urineleider te verwijden, dan buiten de urineleider kan komen). Als er een gaatje in urineleiderwand ontstaat dan krijgt u een JJ-katheter.

Door een JJ-katheter te plaatsen, kan het gaatje in de urineleider herstellen. De beschadiging aan de urineleider sluit meestal spontaan, maar soms is een operatie noodzakelijk om het defect te herstellen. U krijgt ook een JJ-katheter als het niet is gelukt de urineleidersteen te verwijderen. De JJ-katheter rekt de urineleider in twee weken op zodat bij een volgende ingreep de steen makkelijker te bereiken en dus te verwijderen is. De operatie wordt dan op een later tijdstip herhaald. Soms ontstaat na de ureteroscopie een urineweginfectie. Om dit te voorkomen, krijgt u preventief antibiotica toegediend. Deze complicaties komen weinig voor en zijn goed te behandelen.

Leefregels en adviezen

• De eerste 24 uur na de operatie mag u niet autorijden. Of u daarna mag autorijden is afhankelijk van uw autoverzekering. Vraag dit na bij uw verzekeraar of bekijk de voorwaarden in uw polis.
• De urine kan lange tijd na de ingreep wat bloederig zijn. Het is ook mogelijk dat u nog wat reststeentjes (gruis) uitplast. Dit geeft soms een schrijnende pijn.
• Soms heeft u een branderig gevoel bij het plassen in de eerste week na de operatie.
• Voor een goed herstel moet u de eerste weken minstens 2 tot 3 liter vocht per dag drinken. Vooral als uw urine nog wat bloed bevat, is dit belangrijk. Zo wordt de blaas op natuurlijke wijze ‘gespoeld’ en zal de urine snel weer lichter van kleur worden.

Problemen thuis

Bij vragen of twijfel binnen 24 uur na ontslag kunt u bellen met de verpleegafdeling. Als u na 24 uur last heeft van een van onderstaande problemen, neem dan contact op met de polikliniek Urologie (tijdens kantoortijden) of met de (dienstdoende) huisarts (buiten kantoortijden).

• Als u koorts boven de 38.5 °C krijgt.
• Als u pijn krijgt die niet verdwijnt na het innemen van pijnstillers.
• Als u meerdere dagen bloed in de urine blijft houden, wat niet minder wordt en waarbij de urine donkerrood van kleur is.
• Als u behalve bloed ook flinke bloedstolsels met de urine uitplast.
• Als u zoveel moeite heeft met plassen, dat u het gevoel heeft de blaas niet helemaal leeg te kunnen plassen.

Heeft u na het lezen van deze folder nog vragen, neem dan contact op met de polikliniek Urologie. De contactgegevens vindt u onder het kopje ‘Telefoonnummers’.

Polikliniek Urologie
088 250 6327

Kort verblijf Zeist (A4)
088 250 9589

Verpleegafdeling 3 CD Utrecht
088 250 6362 / 088 250 6363

Vindt u iets onduidelijk beschreven? Of ontbreekt er informatie? Dat horen wij graag. U kunt opmerkingen over de tekst doorgeven via [email protected]