Blindedarmontsteking

De blindedarm

De blindedarm of beter gezegd de appendix (letterlijk: aanhangsel) bevindt zich meestal daar waar de dunne darm overgaat in de dikke darm, dat wil zeggen rechtsonder in de buik.  

Klachten bij een blindedarmontsteking

Een appendicitis is een (meestal plotseling ontstane) ontsteking van de blindedarm. Waarom deze ontstoken raakt, is niet duidelijk. De pijnklachten beginnen meestal geleidelijk op, rond of boven de navel. Uiteindelijk zakt de pijn naar de rechter onderbuik. Soms worden de pijnklachten voorafgegaan door misselijkheid en braken. Er kan een lichte temperatuurverhoging zijn en een algeheel onwel bevinden. Wanneer de verschijnselen duidelijk zijn, is het aanraken van de buik en het daarna loslaten pijnlijk, met name rechtsonder. Ook hoesten en lachen doet soms pijn. Dikwijls wordt ook vervoerspijn aangegeven, bijvoorbeeld wanneer met de auto over een hobbel wordt gereden. De blinde darmontsteking kan soms zeer heftig verlopen en aanleiding geven tot buikvliesontsteking. In dat geval kan de pijn in de gehele buik voelbaar zijn.

Vaak kan op grond van het verhaal en de symptomen de diagnose appendicitis acuta gemakkelijk worden gesteld. Wanneer het ziektebeeld minder duidelijk is, moeten andere oorzaken worden uitgesloten, bijvoorbeeld een darminfectie, voedselvergiftiging of gynaecologische oorzaken zoals een buitenbaarmoederlijke zwangerschap of een eierstokontsteking. 

Het onderzoek

Om vast te stellen of u een blindedarmontsteking heeft, voert de arts een lichamelijk onderzoek uit. Bij vrouwen vindt er eventueel ook een inwendig gynaecologisch onderzoek plaats. Daarnaast wordt vaak nog bloed en urine in het laboratorium onderzocht. Soms wordt nog een echografisch onderzoek of een CT-scan op de röntgenafdeling gemaakt. Door middel van geluidsgolven worden de organen in de onderbuik zichtbaar gemaakt en kunnen zo bekeken worden. Bij twijfel of onzekerheid over de juiste aandoening kan een kijkoperatie (laparoscopisch onderzoek) onder narcose aan de eventuele operatie voorafgaan. 

Als de diagnose appendicitis acuta is gesteld, is het verwijderen van de ontstoken blindedarm (appendectomie) de beste behandeling. Deze operatie kan uitgevoerd worden door middel van een kleine snee rechts in de onderbuik of door middel van een kijkoperatie (laparoscopie). Bij de kijkoperatie worden via een aantal gaatjes in de buikwand instrumenten en een camera, die verbonden is met een tv-monitor, in de buik gebracht. De arts kan via de camera zijn handelingen zien op het tv-scherm en zo de operatie uitvoeren.

Bij tekenen van een duidelijke buikvliesontsteking in de onderbuik waarbij de diagnose appendicitis acuta niet zeker is, kan de chirurg er voor kiezen te opereren door een snee midden in de onderbuik. Daarbij kan ruimere toegang tot de buik verkregen worden om eventuele andere oorzaken van de pijnklachten op te sporen en te behandelen.Welke methode wordt gekozen, is van vele factoren afhankelijk, zoals de ernst van het ziektebeeld of de voorkeur van de operateur.Wanneer bij operatie blijkt dat er pus als gevolg van de blindedarmontsteking in de buik is ontstaan, kan de chirurg besluiten om de huidwond open te laten. Daarmee wordt de kans op een latere wondontsteking kleiner. De wondgenezing duurt dan weliswaar wat langer, maar dat hoeft niet vanzelfsprekend een lelijker litteken op te leveren. 

Appendiculair infiltraat

Soms is de ontsteking van de blindedarm in de loop van de tijd al ‘afgedekt’ door verkleving met buikvet en darmlissen. Dit is soms bij het onderzoek als een weerstand in de rechteronderbuik te voelen. Men spreekt dan van een appendiculair infiltraat. Dit ontstaat meestal na enige dagen ziek zijn. In zo'n geval moet de ontsteking en het infiltraat eerst 'tot rust komen'. Het is de vraag of daarna nog moet worden overgegaan tot een operatie om de blindedarm alsnog te verwijderen.  

Duur van de operatie

De duur van de operatie is gemiddeld 45 minuten.

Na de operatie heeft u een infuus voor vocht- en medicijntoediening. De eerste dagen krijgt u drinken en eten naarmate het maagdarmstelsel dat kan verdragen. Daar is geen vast schema voor. Als de blindedarm geperforeerd (doorboord) is, kan het zijn dat u nog een aantal dagen antibiotica via het infuus krijgt.

Mogelijke complicaties

Geen enkele operatie is zonder risico's. Zo is ook bij deze operatie een normale kans op complicaties aanwezig, zoals een nabloeding, wondinfectie, longontsteking, trombose of longembolie. Soms kan na een forse appendicitis acuta met pus in de buik later nog een abces in de buik ontstaan. De mogelijkheid bestaat dat dit abces chirurgisch moet worden behandeld of onder röntgencontrole kan worden aangeprikt.

Naar huis

Als de operatie zonder complicaties verloopt, kunt u meestal de volgende dag naar huis.

Controleafspraak

Er wordt een controleafspraak gemaakt voor een bezoek aan de chirurg. Als de hechtingen niet oplosbaar zijn, worden de hechtingen op de polikliniek verwijderd.

Adviezen voor thuis

Het herstel thuis neemt meestal nog een paar dagen tot weken, afhankelijk van hoe ernstig de ontsteking is geweest. Daarna kunt u uw normale activiteiten hervatten. 

Medicatie

• Bij pijn mag u maximaal vier keer twee tabletten Paracetamol 500 mg per dag innemen. Voor een goede pijnbestrijding raden wij u aan dit op gezette tijden in te nemen: 8.00, 12.00, 17.00 en 22.00 uur. 
• Als u andere medicijnen gebruikt, mag u deze gewoon weer innemen.

Wondverzorging

• Het wondverband moet tot 48 uur na de ingreep blijven zitten. Daarna hoeft er niets meer op de wond(jes).
• De lichtbruine hechtpleisters moet u laten zitten. Deze laten vanzelf los of worden verwijderd tijdens uw controleafspraak op de polikliniek.

Douchen

• U mag 48 uur na de operatie weer douchen.
• U mag de eerste week na de operatie niet in bad. In bad verweken de wondranden waardoor het herstel langer duurt.

Dieet

• U heeft geen dieetbeperking.
• Meestal kunt u na één tot vijf dagen na de operatie weer normaal eten.

Bewegen

• U mag bewegen op geleide van de pijn.
• Bewegen is goed om trombose te voorkomen.
• Voorkom druk op de buik en til geen voorwerpen die zwaarder dan 5 kg zijn.
• Na één week mag u weer autorijden.
• Als de wond genezen is, mag u alle normale activiteiten weer hervatten.

Het herstel na een operatie met snee duurt over het algemeen langer dan het herstel na een kijkoperatie omdat de wond groter is.

Problemen thuis

Neem in onderstaande gevallen contact op met uw behandelend arts via de polikliniek (tijdens kantooruren) of via de Spoedeisende hulp (buiten kantooruren en in het weekend):

• Als u een temperatuur van 38,5 graden of hoger meet;
• Bij verandering aan de wond: roodheid, zwelling, warmte en/of vocht uit de wond.

Heeft u nog vragen, stel ze gerust aan uw arts. U kunt ook contact opnemen met de polikliniek Chirurgie.

Polikliniek Chirurgie
088 250 5333

• toets 1 voor het maken / verzetten van afspraken op de polikliniek in Utrecht en Zeist
• toets 2 voor vragen rond opname
• toets 3 voor medisch inhoudelijke vragen
• toets 4 voor overige vragen

Voor het maken of verzetten van afspraken op de polikliniek in Doorn kunt u bellen met polikliniek Doorn, telefoonnummer 088 250 8888.

Opnameplanner Chirurgie
088 250 5333 (toets 2)

Vindt u iets onduidelijk beschreven? Of ontbreekt er informatie? Dat horen wij graag. U kunt opmerkingen over de tekst doorgeven via [email protected]