Buikwandbreuken

Een breuk (in medische termen een hernia) is een uitstulping van het buikvlies door een zwakke plek of opening in de buikwand. De breuk is herkenbaar als een zwelling ter plaatse. De zwakke plek of opening in de buikwand is de breukpoort. Deze kan ontstaan door aangeboren factoren of door uitrekking van de buikwand. Uitrekking kan optreden in de loop van het leven, bijvoorbeeld door toename in lichaamsgewicht, persen, veel hoesten of vaak zwaar tillen. Het is mogelijk dat de uitstulping van het buikvlies - de breukzak genoemd - een gedeelte van de buikinhoud bevat. Bij verhoging van de druk in de buik (zoals bij staan, bij persen of hoesten) kan er meer buikinhoud in de uitstulping (= de breukzak) komen. De breuk wordt dan groter. Het gevaar van een breuk schuilt in de mogelijkheid van beklemming van de breukinhoud bij een relatief nauwe breukpoort. Alleen op zuigelingenleeftijd kan nog een spontaan herstel van de zwakke plek in de buikwand optreden, daarna is het niet meer te verwachten. Bij klachten is operatie dan ook meestal nodig.

Een operatie van een buikwandbreuk vindt plaats in de Diak Clinic, onderdeel van het Diakonessenhuis. Meestal is dat op locatie Zeist. Soms wordt de operatie om medische redenen in Utrecht gepland. Uw polikliniekafspraken kunnen op een locatie naar keuze.

Bij de navelbreuk wordt onderscheid gemaakt tussen de aangeboren navelbreuk en de op latere leeftijd ontstane navelbreuk.

De aangeboren navelbreuk

Bij de aangeboren navelbreuk treedt meestal spontaan herstel op binnen de eerste drie levensjaren. Er is dan ook geen sprake van een ernstige aandoening. Beklemming van een navelbreuk op de kinderleeftijd is zeldzaam.

Behandelingsmogelijkheden
Als na drie jaar nog geen spontaan herstel is opgetreden, kan een operatie worden overwogen. Bij meisjes zal men hier eerder toe besluiten in verband met mogelijke problemen van de navelbreuk bij een latere zwangerschap. Als operatieve behandeling is het sluiten van de breukpoort voldoende. Deze ingreep gebeurt in dagbehandeling. 

De navelbreuk op latere leeftijd (vanaf ongeveer 12 jaar)

Deze breuk ontstaat als gevolg van verhoogde druk in de buikholte al dan niet gepaard met een zwakke plek in de buikwand. Dit kan zijn door zwangerschappen, vetzucht, zwaar lichamelijk werk enz. Omdat de navel de dunste laag is van de buikwand kan daar onder deze omstandigheden een breuk ontstaan. De inhoud van de navelbreuk bestaat meestal uit vetweefsel, maar kan bij grotere breuken ook uit een deel van de darmen bestaan. Een navelbreuk hoeft geen klachten te geven. Als er beklemming optreedt, zal pijn op de voorgrond staan. Als de inhoud bestaat uit vetweefsel zal dit geen levensbedreigende situatie geven, maar als er darm in de breuk bekneld raakt is dit wel het geval.

Behandelingsmogelijkheden
Als er geen klachten zijn, hoeft er niet per se geopereerd te worden. Bij herhaaldelijke pijnklachten of steeds terugkerende beklemming is opereren wel aan te bevelen. De uit te voeren operatie is afhankelijk van de grootte van de breuk. Een kleine breuk kan behandeld worden door sluiten van de breukpoort. Deze ingreep kan vaak in dagbehandeling gebeuren. Als de breuk wat groter is wordt tegenwoordig steeds meer gebruik gemaakt van kunststofmateriaal om de buikwand te verstevigen. Er is dan vaker een opname nodig. Soms wordt tijdelijk een wonddrain achtergelaten. 

Voorbereidingen

Meenemen naar het ziekenhuis
In de folder 'Opname in het Diakonessenhuis' kunt u lezen wat u mee moet nemen.

Verhinderd
Bent u verhinderd voor de operatie? Wilt u dit dan zo spoedig mogelijk (uiterlijk 48 uur voor de opname) melden bij de polikliniek Chirurgie? Er kan dan iemand anders in uw plaats komen. Bovendien kunt u meteen een nieuwe afspraak maken. Het telefoonnummer vindt u achterin deze folder.

De opname

Melden
Een dag voor uw opname wordt u gebeld over het tijdstip dat u zich moet melden op de verpleegafdeling. Op de opnamedag meldt u zich op het afgesproken tijdstip bij de secretaresse op de verpleegafdeling.

De operatie

De uit te voeren operatie is afhankelijk van de grootte van de breuk. Een kleine breuk kan behandeld worden door sluiten van de breukpoort. Deze ingreep kan vaak in dagbehandeling gebeuren. Als de breuk wat groter is, wordt tegenwoordig steeds meer gebruik gemaakt van kunststofmateriaal om de buikwand te verstevigen. Er is dan vaker een opname nodig. Soms wordt tijdelijk een wonddrain achtergelaten.

Ontslag

Naar huis
Over het algemeen kunt u de tweede dag na de operatie weer naar huis.

Controleafspraak
U krijgt een afspraak mee voor controle op de polikliniek.

Medicatie

• Bij pijn mag u maximaal vier keer twee tabletten Paracetamol 500 mg per dag innemen. Voor een goede pijnbestrijding raden wij u aan dit op gezette tijden in te nemen: 8.00, 12.00, 17.00 en 22.00 uur.
• Als u andere medicijnen gebruikt, mag u deze gewoon weer innemen.

Wondverzorging
Het wondverband moet tot 48 uur na de ingreep blijven zitten. Daarna hoeft er niets meer op de wond. De bruine hechtpleisters mogen blijven zitten tot ze los gaan zitten. Losse randjes van de pleister kunt u eventueel afknippen.

Douchen

• U mag 48 uur na de operatie weer douchen.
• U mag de eerste week na de operatie niet in bad in verband met het week worden van de wond.

Dieet
U heeft geen dieetbeperking.

Boven de navel komen ook breuken voor die berusten op een zwakke plek in de buikwand. Het verschil met de 'gewone' breuk is, dat bij deze breuk meestal geen buikinhoud naar buiten puilt, maar alleen vetweefsel. De breuk komt nogal eens meervoudig voor en wordt vaker gezien bij mannen. Meestal geeft deze breuk geen klachten, maar een enkele keer kan er pijn optreden. Omdat meestal alleen vetweefsel aanwezig is, zal een eventuele beklemming geen ernstige gevolgen hebben.

Voorbereidingen

Meenemen naar het ziekenhuis
In de folder 'Opname in het Diakonessenhuis' kunt u lezen wat u mee moet nemen.

Verhinderd
Bent u verhinderd voor de operatie? Wilt u dit dan zo spoedig mogelijk (uiterlijk 48 uur voor de opname) melden bij de polikliniek Chirurgie? Er kan dan iemand anders in uw plaats komen. Bovendien kunt u meteen een nieuwe afspraak maken. Het telefoonnummer vindt u achterin deze folder.

De opname

Melden
Een dag voor uw opname wordt u gebeld over het tijdstip dat u zich moet melden op de verpleegafdeling. Op de opnamedag meldt u zich op het afgesproken tijdstip bij de secretaresse op de verpleegafdeling.

De operatie

Als er klachten zijn, kan een operatie uitkomst bieden. Hierbij wordt het defect in de buikwand gesloten. Bij de operatie wordt ook gelet op het voorkomen van meerdere van dergelijke breuken, die dan gelijktijdig verholpen kunnen worden. Dit kan dus betekenen dat het litteken langer wordt dan u had verwacht. Meestal gebeurt de ingreep in dagbehandeling.

Ontslag

Naar huis
Over het algemeen kunt u de tweede dag na de operatie weer naar huis.

Controleafspraak
U krijgt een afspraak mee voor controle op de polikliniek.

Medicatie

• Bij pijn mag u maximaal vier keer twee tabletten Paracetamol 500 mg per dag innemen. Voor een goede pijnbestrijding raden wij u aan dit op gezette tijden in te nemen: 8.00, 12.00, 17.00 en 22.00 uur.
• Als u andere medicijnen gebruikt, mag u deze gewoon weer innemen.

Wondverzorging
Het wondverband moet tot 48 uur na de ingreep blijven zitten. Daarna hoeft er niets meer op de wond. De bruine hechtpleisters mogen blijven zitten tot ze los gaan zitten. Losse randjes van de pleister kunt u eventueel afknippen.

Douchen

• U mag 48 uur na de operatie weer douchen.
• U mag de eerste week na de operatie niet in bad in verband met het week worden van de wond.

Dieet
U heeft geen dieetbeperking.

Hervatten van de dagelijkse activiteiten
Werkzaamheden en dergelijke kunnen na een operatie van een buikwandbreuk hervat worden op geleide van de pijnklachten. De eerste zes weken na de operatie mag u geen zware inspanningen verrichten en geen voorwerpen tillen van meer dan 5 kg.

Indien een operatie in de buik heeft plaats gevonden, blijft er een litteken over. Als hier een zwakke plek in ontstaat met uitpuilen van buikinhoud als gevolg, is er sprake van een littekenbreuk. Op zich hoeft een littekenbreuk geen klachten te geven. Eventuele klachten zijn mede afhankelijk van de grootte van de breuk. Beklemming kan soms optreden. Bij een grote breuk en sterk uitpuilen ervan kunnen rugklachten optreden.

Behandelingsmogelijkheden

Behandeling van een littekenbreuk is niet nodig als er geen klachten zijn. Een korset kan in veel gevallen uitkomst bieden. Operatief herstel is mogelijk, maar is niet altijd even makkelijk. Het succes is sterk afhankelijk van de grootte van de breuk en de conditie van de patiënt. Over het algemeen moet men er zich van bewust zijn dat een operatie voor een littekenbreuk een relatief grote ingreep is en dat er een grote kans is dat de breuk weer terug komt. Meer informatie over een littekenbreuk vindt u in de folder 'Een littekenbreuk'.

Geen enkele operatie is zonder risico’s. Zo is ook bij dit soort operaties de normale kans op complicaties aanwezig, zoals een nabloeding, wondinfectie, trombose of longontsteking. Bij een wondgenezingsstoornis of een wondinfectie kan uiteindelijk opnieuw een breuk (een recidief breuk) ontstaan. Om de kans op een nieuwe breuk zo klein mogelijk te houden, wordt geadviseerd de eerste zes weken na de operatie niet zwaar te tillen.

Heeft u nog vragen, dan kunt u contact opnemen met de polikliniek Chirurgie.

Polikliniek Chirurgie
088 250 5333

• toets 1 voor het maken / verzetten van afspraken op de polikliniek in Utrecht en Zeist
• toets 2 voor vragen rond opname
• toets 3 voor medisch inhoudelijke vragen
• toets 4 voor overige vragen

Voor het maken of verzetten van afspraken op de polikliniek in Doorn kunt u bellen met polikliniek Doorn, telefoonnummer 088 250 8888.

Vindt u iets onduidelijk beschreven? Of ontbreekt er informatie? Dat horen wij graag. U kunt opmerkingen over de tekst doorgeven via [email protected]