Fysiotherapie en adviezen na het plaatsen van een heupprothese, voorste benadering
In deze folder staan de oefeningen die u na een heupoperatie moet doen. Ook vindt u adviezen voor een juist gebruik van de heupprothese en leest u hoe u dagelijkse handelingen op een veilige manier kunt uitvoeren. In het ziekenhuis neemt een fysiotherapeut de oefeningen en adviezen met u door.
Oefeningen
Algemeen
Door de artrose en de operatie is de kracht van de spieren rond uw heup verminderd. Daarom is het belangrijk dat u snel na de operatie regelmatig oefent. De fysiotherapie start op de dag van de operatie, tenzij de chirurg anders voorschrijft. Hieronder vindt u oefeningen voor de dag van de operatie. U kunt deze thuis ook blijven doen.
Voor alle oefeningen geldt het volgende:
- Voer de oefeningen in een rustig tempo uit.
- Herhaal elke oefening tien tot vijftien keer.
- Rust na elke oefening even.
- Blijf goed doorademen tijdens de oefeningen.
Oefeningen
Uitgangshouding
Ga goed recht in bed liggen. Zet de rugsteun omlaag zodat u zo plat mogelijk ligt.
Oefeningen
- Beweeg de voet naar u toe en van u af. Houd de knie hierbij gestrekt.
- Span de bovenbeenspieren aan door de knieholte op het bed te duwen.
- Span de bilspieren aan.
- Buig de knie en strek hem weer rustig. Laat de hiel hierbij over het bed schuiven.
Opstaan, lopen en weer gaan zitten
In het ziekenhuis loopt u eerst met een rekje. Gaat dit goed, dan leert u met krukken lopen. Het afbouwen van de krukken doet u in overleg met een fysiotherapeut bij u in de buurt die u na uw ontslag verder behandelt. Hij/zij zal bekijken wanneer de spieren rond uw heup voldoende kracht hebben om zonder krukken te gaan lopen.
Opstaan
- Steun bij het opstaan met uw handen op de stoelleuning of op de rand van het bed (nooit op het rekje of de krukken).
- Zet uw niet-geopereerde been dicht bij het bed of de stoel en steun vooral op dit been tijdens het opstaan.
- Sta rustig op.
- Pas als u goed rechtop staat, pakt u het rekje of de krukken vast.
Lopen
- Zet eerst het rekje of de krukken een stukje naar voren.
- Maak een pas met het geopereerde been en zet de voet tussen de achterste pootjes van het rekje of de krukken.
- Strek de heup en de knie van het geopereerde been goed.
- Maak een pas met het niet-geopereerde been.
Gaan zitten
- Ga met uw rug naar de stoel of het bed staan (achterkant benen tegen de stoel of het bed).
- Schuif het geopereerde been wat naar voren.
- Steun met de handen op de leuning van de stoel of op de rand van het bed (nooit op de krukken of het rekje) en ga rustig zitten.
Traplopen
Als u goed met krukken kunt lopen, leert u zo nodig traplopen.
Trap op
- Houd met een hand de trapleuning vast en neem in de andere hand de beide krukken
- Plaats als eerste het niet-geopereerde been op de volgende traptrede.
- Zet vervolgens het geopereerde been en de kruk ernaast.
Trap af
- Houd met een hand de leuning vast en neem in de andere hand de kruk.
- Plaats als eerste het geopereerde been samen met de kruk één traptrede lager.
- Zet vervolgens het niet-geopereerde been ernaast.
Adviezen en leefregels
Opbouwen conditie
Het is de bedoeling dat u uw conditie in de loop van de week opbouwt door de afstanden die u loopt langzaam te vergroten. Het is beter regelmatig een kleine afstand te lopen, dan één keer een grote stuk.
Pijn
Vaak is de heup, met name het gebied van de wond, tijdens het oefenen gevoelig. Dit kan ongeveer zes weken duren en is normaal. Vertel wel aan uw fysiotherapeut waar u pijn heeft en hoelang deze pijn na het oefenen aanhoudt.
Zwelling
Door de operatie kan het hele been wat gezwollen zijn. Regelmatig het been hoog leggen is een mogelijke oplossing.
Leefregels
De spieren en het gewrichtskapsel rond de prothese hebben minimaal zes weken nodig om te herstellen. Het is belangrijk dat u zich gedurende die periode aan de volgende leefregels houdt.
- U mag het geopereerde been volledig belasten (tenzij iets anders met u is afgesproken). Gebruik de eerste 4 weken, ongeacht hoe het bewegen en lopen gaat 2 krukken of een ander loophulpmiddel!
- Bouw uw activiteiten rustig op.
- Loop en oefen liever wat vaker en kort dan lang achtereen.
- Uit veiligheidsoogpunt wordt geadviseerd de eerste zes weken niet te fietsen, te zwemmen of zelf auto te rijden. U mag wel met iemand meerijden in een auto.
- Bij bepaalde bewegingen kan de heupkop uit de kom raken. Dit noemen we luxatie. Dit kan gebeuren als u het been heel ver naar achteren beweegt en tegelijk de voet naar buiten draait. Bijvoorbeeld als u uw been over het zadel heen beweegt bij het opstappen van een herenfiets of als u over een hekje heen stapt. Voorkom deze beweging de eerste zes weken.
- Als u rekening houdt met de bewegingen die u in verband met een luxatie moet vermijden, bestaat er geen bezwaar tegen seksuele activiteit.
- Wilt u (weer) gaan sporten, overleg dan eerst met uw fysiotherapeut of specialist.
Vragen
Heeft u vragen over de informatie in deze folder, dan kunt u die stellen aan de fysiotherapeut die u in het ziekenhuis begeleidt. Na ontslag uit het ziekenhuis kunt u met uw vragen terecht bij de fysiotherapeut die de behandeling overneemt. Zo nodig kunt u ook altijd nog contact opnemen met de afdeling Fysiotherapie van het ziekenhuis. Telefoonnummers vindt u achter in de folder.
Opmerkingen over de tekst
Vindt u iets onduidelijk beschreven? Of ontbreekt er informatie? Dat horen wij graag. U kunt opmerkingen over de tekst doorgeven via [email protected]
Bijgewerkt op: 22 augustus 2024
Code: FYSIO26