Fysiotherapie na het plaatsen van een omgekeerde schouderprothese (reversed shoulder)

Het normale schoudergewricht

Het schoudergewricht wordt gevormd door de kop van de bovenarm en een kom aan de zijkant van het schouderblad. Zowel de kop als de kom zijn bekleed met kraakbeen. Kraakbeen heeft een gladde, elastische structuur waardoor het bot onder het kraakbeen wordt beschermd tegen slijtage. Om de botstukken bij elkaar te houden, is het gewricht omgeven door een gewrichtskapsel, spieren en pezen. Deze spieren worden ook wel de cuffspieren genoemd. Zij zorgen ervoor dat het schoudergewricht verschillende kanten op kan bewegen en houden de relatief grote  kop van de schouder op zijn plaats. 

Bij de operatie die u heeft gehad, is een schouderprothese geplaatst. Er bestaan verschillende typen schouderprothesen. Als uw cuffspieren niet goed meer functioneren, kiest de orthopedisch chirurg ervoor om een reversed (omgekeerde) schouderprothese te plaatsen. Hierbij worden de kop en de kom als het ware van positie gewisseld. Waardoor een andere belangrijke spier (de deltaspier) de functie van de cuffspieren kan overnemen.

Na de operatie is het belangrijk dat de zwelling in het wondgebied die is ontstaan door de operatie, zo snel mogelijk weer afneemt. Dit doet u door uw elleboog na de operatie goed te ondersteunen. Als u terugkomt van de operatiekamer ligt u op uw rug op bed. Uw arm zit in een antirotatie-sling. Uw bovenarm en elleboog rusten op een kussentje om te voorkomen dat de kop van uw schouder te ver naar voren beweegt. Zorg ervoor dat het kussentje blijft liggen.

Fysiotherapie tijdens opname

De fysiotherapeut komt de eerste dag na de operatie bij u aan bed. Hij/zij bespreekt met u de leefregels voor de eerste zes weken na de operatie en start met oefenen. Het is belangrijk dat u de oefeningen die de fysiotherapeut met u doorneemt, blijft doen.

Ontslag

Als u voldoende mobiel bent, de pijn onder controle is en u alle instructies van de fysiotherapeut heeft gehad, gaat u op de eerste of tweede dag na de operatie naar huis. U krijgt bij ontslag een schriftelijke overdracht en een machtiging mee voor een fysiotherapeut bij u in de buurt.

Pijnmedicatie

Na de operatie kan uw schouder pijnlijk zijn. Dit wordt meestal veroorzaakt door de zwelling die ontstaat door de operatie. Goede pijnstilling is belangrijk om te kunnen oefenen. Na ontslag uit het ziekenhuis is het belangrijk deze pijnmedicatie te blijven gebruiken zodat de pijn u niet beperkt bij het oefenen. 

Revalideren

Het is belangrijk dat u de oefeningen die u in het ziekenhuis krijgt, ook thuis blijft doen. Hiermee voorkomt u dat de schouder en de arm stijf worden. De fysiotherapeut in het ziekenhuis bespreekt met u wanneer u mag starten met oefenen bij een fysiotherapeut bij u in de buurt. De totale duur van de revalidatie is meestal tussen de zes en negen maanden. Dit is afhankelijk van het type prothese en de conditie van uw spieren voor de operatie. Zo moet u na het plaatsen van een reversed schouderprothese leren de arm te gaan gebruiken met andere spieren dan voorheen. 

Leefregels

• U draagt de sling zes weken dag en nacht. De sling mag af bij het oefenen en bij de persoonlijke verzorging. De sling is belangrijk voor een goede genezing van de schouderpezen.
• U slaapt de eerste zes weken op uw rug, met de bovenarm en elleboog op een kussentje. 
• Bij het wassen en aankleden ondersteunt u de elleboog aan de geopereerde kant met uw niet geopereerde arm. De fysiotherapeut oefent dit voordat u met ontslag gaat. 
• Na zes weken - als u weer voldoende kracht in de spieren rond uw schouder heeft - mag u de sling af en toe af doen. Uw fysiotherapeut adviseert u hierover. 
• U mag de eerst zes weken niet steunen op uw geopereerde arm. 
• U mag de eerst zes weken geen kracht zetten met uw geopereerde arm. 

Autorijden en fietsen

• Fietsen en autorijden kan weer als de pijn en de zwelling nagenoeg verdwenen zijn en u zonder nadenken de geopereerde arm kunt gebruiken. Dit kan 2 tot 3 maanden duren. 

Werk- en sporthervatting

• Als de meeste pijn verdwenen is en u weer voldoende controle over uw schoudergewricht heeft, mag u (in huis) weer wat lichte werkzaamheden oppakken. Dit is meestal niet eerder dan 6 weken na de operatie. Werkzaamheden mogen geen nieuwe pijnklacht of stijfheid veroorzaken. Voor de reversed schouderprothese zal dit iets langer duren, dan voor de hemiprothese en de totale schouderprothese. Uw fysiotherapeut begeleidt u hierbij.
• De orthopedisch chirurg en uw fysiotherapeut adviseren u welke sporten er in de toekomst eventueel weer mogelijk zijn.

Oefeningen in zit met de arm in de sling

• Oefen de vingers en de pols iedere uur 10 tot 20 keer.

Oefeningen in staande houding met de arm uit de sling

• Drie keer per dag, met de arm uit de sling, strekt en buigt u de elleboog 10 keer. Let hierbij op dat de bovenarm tegen de romp blijft en de onderarm, via contact met uw buik, naar beneden beweegt. 
• Ondersteun uw onderarm aan de geopereerde zijde met de arm van de niet-geopereerde zijde. Alsof u een baby vasthoudt. Maak dan kleine ronddraaiende bewegingen met de niet-geopereerde arm.

Het uiteindelijke resultaat na een aantal maanden van revalideren hangt voor een groot gedeelte af van de situatie van de schouder voor de operatie. Over het algemeen mag u verwachten dat de pijn die u voor de operatie had, verdwenen of beduidend verminderd is. 

Heeft u nog geen eigen fysiotherapeut en/of bent u nog op zoek naar een in schouders gespecialiseerde fysiotherapeut bij u in de buurt? Kijk dan op de website van Schoudernetwerk Midden Nederland.

Met vragen naar aanleiding van deze folder kunt u terecht bij de afdeling Fysiotherapie van het Diakonessenhuis.

Afdeling Fysiotherapie
088 250 6412

Vindt u iets onduidelijk beschreven? Of ontbreekt er informatie? Dat horen wij graag. U kunt opmerkingen over de tekst doorgeven via [email protected].