Gastroscopie (onderzoek slokdarm, maag en twaalfvingerige darm)
Binnenkort heeft u een slokdarm-, maag- en twaalfvingerigedarmonderzoek. Voor het gemak noemen we dit een maagonderzoek. Een maagonderzoek is een kijkonderzoek van de binnenkant van de slokdarm, de maag en het eerste deel van de dunne darm (de twaalfvingerige darm). In deze folder vindt u informatie over de gang van zaken rond het onderzoek. Het is belangrijk dat u zich realiseert dat de situatie voor u anders kan zijn dan is beschreven.
Belangrijke informatie vooraf
Informeer het ziekenhuis
Het is belangrijk dat u het ziekenhuis voor het onderzoek informeert over uw gezondheid. Denk hierbij aan:
- u gebruikt bloedverdunners
- u heeft allergieën
- u heeft diabetes mellitus (suikerziekte)
- u bent bekend met hart- of longproblemen
- u heeft een ICD of neurostimulator
- u bent zwanger
- of als er andere zaken/ beperkingen zijn waar wij rekening mee moeten houden
U kunt deze gegevens doorgeven via de digitale vragenlijst óf tijdens een gesprek op de polikliniek. Heeft u géén digitale vragenlijst ontvangen of afspraak op de polikliniek staan? Neem dan voor het doorgeven van deze gegevens contact op met de afdeling Endoscopie via 088 250 5474.
Met of zonder roesje?
Meestal gebeurt het maagonderzoek zonder roesje. Soms spreken we met u af dat u wel een roesje krijgt (een soort slaapmiddel, ook wel sedatie genoemd). Dit bespreken we dan met u op de polikliniek.
Vervoer naar huis
Als u geen roesje krijgt, mag u na het onderzoek direct met eigen vervoer naar huis.
Als u een roesje krijgt is uw reactievermogen na het onderzoek tijdelijk verminderd. Daarom mag u tot 8.00 uur de volgende ochtend niet deelnemen aan het verkeer. Dit houdt in:
- niet zelfstandig naar huis lopen;
- niet fietsen;
- niet zelf autorijden;
- niet alleen met bus en/of trein.
Als u niemand heeft om u op te halen, kunt u eventueel een taxi regelen voor de terugreis.
Wat is een gastroscopie
Met een gastroscopie kunnen op een vrij eenvoudige manier slijmvliesafwijkingen aan uw slokdarm, maag of twaalfvingerige darm worden opgespoord, zoals zweertjes, ontstekingen, bloedingen en gezwellen. Als de arts het nodig vindt kan hij/zij tijdens het onderzoek een stukje weefsel (biopt) wegnemen voor nader onderzoek.
Het onderzoek wordt gedaan met een endoscoop. Dit is een flexibele slang van ongeveer 9 mm dik. Aan het uiteinde van de slang zit een klein lampje dat het slijmvlies van uw maag, slokdarm en twaalfvingerige darm verlicht. Ook zit aan het uiteinde een kleine videocamera, waardoor het onderzoek op een televisiescherm te volgen is.
Voorbereiding op het onderzoek
Nuchter zijn
Voor het onderzoek moet u nuchter zijn. Daarom mag u vanaf zes uur voor het onderzoek niets meer eten of drinken. Medicatie kunt u tot 2 uur voor het onderzoek innemen met een slokje water.
Medicijnen
- Bloedverdunners: Deze kunt u meestal doorgebruiken. Als u wèl moet stoppen met het gebruik van bloedverdunners, dan wordt dit uitdrukkelijk tegen u gezegd.
- Inhalatiemedicatie: Als u medicijnen in de vorm van een pufje gebruikt, neem deze dan de ochtend van het onderzoek gewoon in.
- Overige medicatie: Uw medicijnen kunt u tot 2 uur voor het onderzoek met een klein slokje water innemen.
Heeft u diabetes mellitus (suikerziekte)?
Als u medicatie gebruikt voor suikerziekte lees dan hieronder wat u moet doen:
- Neem tabletten tegen de suikerziekte in de ochtend van het onderzoek niet in. Zodra u na het onderzoek weer gewoon mag eten, neemt u ook deze medicijnen weer in.
- Spuit u normaal gesproken in de ochtend insuline? Stel de injecties dan uit tot na het onderzoek, wanneer u weer mag eten.
- Spuit u in de avond insuline? Spuit dan de avond vóór het onderzoek tweederde (2/3) van de dosering.
Probeer de afspraak zo vroeg mogelijk te plannen. Met vragen kunt u terecht bij uw diabetesverpleegkundige.
Meenemen naar het ziekenhuis
- Uw aanvraagformulier (als u dat heeft gekregen).
- De pas van uw ziektekostenverzekering.
- Een geldig legitimatiebewijs (identiteitskaart, rijbewijs, paspoort).
- Een lijstje met de medicijnen die u gebruikt. Dit noemen we ook wel een AMO (Actueel Medicatie Overzicht).
Kleding
Is met u afgesproken dat u een roesje krijgt? Trek dan op de dag van het onderzoek een ruimvallend t-shirt of ruimvallende blouse aan.
Begeleider (partner, familie)
Familie of eventuele begeleiders kunnen niet bij het onderzoek aanwezig zijn. We verzoeken hen in de wachtruimte/ centrale hal plaats te nemen of naar huis te gaan.
Ouders of begeleiders van jonge kinderen mogen mee naar binnen tot aan de start van het onderzoek. Daarna verzoeken we hen in de wachtruimte plaats te nemen tot het onderzoek klaar is.
In overleg zijn uitzonderingen hierop mogelijk, bijvoorbeeld in geval van een taalbarrière.
Verhinderd?
Bent u voor het onderzoek verhinderd? Geef dit dan zo spoedig mogelijk door aan de afdeling Endoscopie. Bij voorkeur meer dan 24 uur van tevoren. Er kan dan iemand anders in uw plaats komen. Bovendien kunt u meteen een nieuwe afspraak maken.
Het onderzoek
Melden
Als u geen roesje krijgt, dan kunt u zich 15 minuten voor het geplande tijdstip melden bij de afdeling Endoscopie. Kijk goed op welke locatie u wordt verwacht.
Als u een roesje krijgt tijdens het onderzoek, meldt u zich op het afgesproken tijdstip bij de afdeling dagbehandeling. U krijgt het tijdstip waarop u zich mag melden door van de secretaresse. Kijk goed op welke locatie u wordt verwacht.
Het onderzoek
Een endoscopieverpleegkundige brengt u naar de onderzoekskamer. Hier worden nog enkele voorbereidingen getroffen voor het onderzoek. Ook vragen we om een eventuele gebitsprothese en/of plaatje uit te doen. Soms krijgt u een slokje anti-schuim te drinken om het onderzoek makkelijker te maken. Verder controleren we voorafgaand aan het onderzoek enkele gegevens zoals naam en geboortedatum.
We verzoeken u om op uw linkerzijde op de onderzoekstafel te gaan liggen. De endoscopie verpleegkundige plaatst een ring tussen uw kaken/tanden ter bescherming van uw gebit en van de endoscoop. De maag-darm -leverarts brengt de flexibele slang door de ring in uw keel. Het inbrengen van de slang is een vervelend gevoel maar is niet pijnlijk. Dit gaat makkelijker als u uw kin op de borst houdt. In een enkel geval wordt voor het inbrengen van de slang een keelverdoving gegeven.
De arts stuurt vervolgens het uiteinde van de slang voorzichtig verder, uw slokdarm in. Dit gaat het beste als u zich zo goed mogelijk ontspant. Vervolgens schuift de arts de endoscoop naar binnen tot in de twaalfvingerige darm. Via de endoscoop wordt lucht in de slokdarm, maag en twaalfvingerige darm geblazen waardoor deze wijder open gaan staan en beter bekeken kunnen worden. Het kan zijn dat u deze lucht moet opboeren. De gastroscopie duurt ongeveer 3 tot 5 minuten.
Weefselonderzoek
Als de arts het nodig vindt, kan hij/zij tijdens het maagonderzoek een stukje weefsel (biopt) wegnemen voor verder onderzoek. Uw arts vertelt u altijd welke ingreep hij of zij gaat uitvoeren. Als het weefsel is onderzocht en de resultaten bekend zijn, wordt het na een bepaalde periode (de bewaartermijn) vernietigd. Soms kan overgebleven weefsel gebruikt worden voor wetenschappelijk onderzoek. Het weefsel wordt voor dat doel dan geanonimiseerd. Dat betekent dat niemand kan zien dat het van u afkomstig is. Heeft u bezwaar tegen gebruik van uw weefsel voor wetenschappelijk onderzoek? Dan kunt u dat kenbaar maken bij de MDL arts voorafgaand aan het onderzoek.
Roesje (sedatie)
Als met u is afgesproken dat u een roesje krijgt, verloopt het onderzoek iets anders dan hierboven is beschreven:
Op de dagbehandeling krijgt u een bed en stelt de verpleegkundige u nog enkele controlevragen. Ook krijgt u hier een infuus in de arm. Het infuus wordt gebruikt om medicijnen toe te dienen. Daarna wordt u met het bed naar de endoscopie-afdeling gebracht. Tijdens het onderzoek houden we uw bloeddruk, zuurstofgehalte en hartslag in de gaten. Als het onderzoek klaar is, gaat u weer naar de dagbehandeling. U krijgt dan een boterham en wat te drinken. Reken er op, dat u ongeveer 2 tot 2,5 uur in het ziekenhuis bent.
Nazorg
Mogelijke risico’s
Complicaties komen bij een maagonderzoek bijna niet voor. Wel is er een kleine kans op:
- Een gaatje in de maagwand, slokdarm of twaalfvingerige darm, ook wel een perforatie. Dit is een zeldzame, maar ernstige complicatie. Dit kan met name ontstaan als er vernauwingen in de slokdarm of maag zitten.
- Een longontsteking. Een andere zeldzame complicatie is een longontsteking. Dit kan komen doordat er maaginhoud in uw luchtwegen komt, bijvoorbeeld als u zich tijdens het onderzoek verslikt. De kans hierop is groter als u keelverdoving of een roesje krijgt.
- Bloedingen. Een bloeding in de slokdarm, maag of twaalfvingerige darm is zeer zeldzaam.
Uitslag
U krijgt direct na het onderzoek een voorlopige uitslag. De definitieve uitslag krijgt u één tot twee weken na het onderzoek van uw behandelend arts of huisarts
Uitwerking van de keelverdoving
Als u een keelverdoving heeft gekregen is deze na ongeveer een uur uitgewerkt. Zolang de verdoving werkt, mag u niet eten of drinken omdat u zich dan kunt verslikken. Een uur na het onderzoek neemt u eerst een slokje water. Als dat goed gaat, kunt u weer eten en drinken.
Een geïrriteerde keel
Uw keel kan na het onderzoek nog een tijdje geïrriteerd voelen. Dit is normaal. Ook kunt u na het onderzoek slijm ophoesten met een beetje bloed. Ook dit is normaal en verdwijnt binnen twee dagen.
Vragen
Heeft u vragen over het onderzoek, dan kunt u contact opnemen met de afdeling Endoscopie. Voorafgaand aan het onderzoek kunt u ook altijd nog vragen stellen. Voor meer informatie kunt u ook terecht op de website van de Maag Lever Darm Stichting.
Opmerkingen over de tekst
Vindt u iets onduidelijk beschreven? Of ontbreekt er informatie? Dat horen wij graag. U kunt opmerkingen over de tekst doorgeven via [email protected].
Bijgewerkt op: 11 januari 2024
Code: MDL04