Klassieke liesbreukoperatie bij volwassenen
Welkom bij het Liesbreukcentrum Nederland. Dit behandelcentrum is onderdeel van het Diakonessenhuis. U kunt er terecht voor de behandeling van een liesbreuk. In de behandelcentra van het Diakonessenhuis staan een deskundige behandeling, duidelijke voorlichting, een prettige sfeer en een optimale organisatie centraal.
In deze folder kunt u lezen wat een liesbreuk is en hoe de klassieke liesbreukoperatie verloopt. Voor aanvullende informatie over het liesbreukcentrum kunt u terecht op onze website.
Voor de behandeling van uw liesbreuk brengt u meestal drie keer een bezoek aan het liesbreukcentrum:
- Eerste bezoek aan de polikliniek
- De operatie
- Controlebezoek op de polikliniek
Het liesbreukcentrum is gevestigd op locatie Zeist van het Diakonessenhuis. Het polikliniekbezoek en de operatie vinden meestal daar plaats. Soms wordt de operatie om medische redenen in Utrecht gepland.
Algemeen
Wat is een liesbreuk?
Een liesbreuk is een uitstulping in het buikvlies ter hoogte van de lies. De uitstulping ontstaat door een zwakke plek of een opening in de buikwand. Dit wordt de breukpoort genoemd. Het buikvlies en wat buikinhoud (bijvoorbeeld vetweefsel of een stukje van de darm) komen als het ware door de breukpoort naar buiten, waardoor een zwelling in uw lies ontstaat. De medische term voor een liesbreuk is een hernia inguinalis.
Oorzaken
De zwakke plek in de buik kan aangeboren zijn. Ook kan een zwakke plek later ontstaan, doordat de buikwand uitrekt. Dit kan gebeuren bij een (forse) toename van uw gewicht, veel en zwaar tillen, hard persen of veel hoesten. Deze factoren vergroten de druk in de buikholte. Daardoor neemt de druk op de zwakke plek in de buikwand toe en kan een liesbreuk ontstaan. Ook roken verhoogt de kans op een liesbreuk.
Klachten
Een liesbreuk geeft vaak een zeurderige, soms branderige pijn in de lies. Bij mannen kan de pijn soms uitstralen naar de balzak. Sommige mensen ervaren geen pijnklachten van een liesbreuk en bemerken alleen een zwelling in de lies.
Behandeling
De enige manier om een liesbreuk te verhelpen is een operatie. Tijdens de operatie wordt de breukpoort bedekt met een matje. Dit matje groeit vast waardoor de breukzak niet meer kan uitstulpen.
Als de liesbreuk klein is en weinig klachten geeft, hoeft deze niet direct geopereerd te worden. Omdat de liesbreuk nooit vanzelf verdwijnt en groter kan worden, kan de liesbreuk later wel klachten veroorzaken. Uit onderzoek blijkt dat zeventig procent van de patiënten die niet geopereerd worden, binnen zeven jaar zoveel last (pijn) krijgt dat zij toch een operatie ondergaan. Ook bestaat er een kans dat een stukje vetweefsel of darm vast komt te zitten in de breukpoort dat niet meer teruggeduwd kan worden. We spreken dan van een beklemde liesbreuk. De kans hierop is erg klein. Wel is in dat geval altijd een acute operatie nodig tegen de pijn en om beschadiging aan de darm te voorkomen.
Het eerste polikliniekbezoek
Tijdens uw eerste bezoek aan de polikliniek beoordeelt de chirurg of er sprake is van een liesbreuk. Hiervoor stelt hij/zij u een aantal vragen en onderzoekt de lies. De chirurg kan de breuk in uw lies meestal makkelijk voelen. Verder onderzoek is vaak niet nodig. Als de chirurg het niet duidelijk vindt, wordt er een echo en/of MRI van uw lies gemaakt. Daarna bespreekt de chirurg de operatie. Vervolgens gaat u naar het opnameplein, waar u zich inschrijft voor de operatie. Daar heeft u ook een gesprek met de anesthesiemedewerker over de verdoving. Soms worden enkele vervolgonderzoeken afgesproken zoals een bloedonderzoek of een hartfilmpje (ECG, echocardiogram). Tot slot heeft u een gesprek met een verpleegkundige. Zij neemt een vragenlijst met u door en geeft u informatie over de opnamedag. De operatie vindt meestal binnen tien werkdagen na het eerste polikliniekbezoek plaats.
Voorbereiding op de operatie
Vooraf regelen
Het is belangrijk dat u een aantal zaken voorafgaand aan de operatie regelt:
- Voor deze operatie moet u nuchter zijn. De secretaresse mailt u de dag voor de operatie om de opnametijd door te geven. In die mail leest u ook tot wanneer u nog mag eten en drinken. Meer informatie vindt u ook in de folder ‘Algehele en regionale anesthesie’.
- Na de operatie mag u gedurende 24 uur niet zelf deelnemen aan het verkeer. Regel daarom vervoer naar huis of overnachting in Zeist. Meer informatie over vervoer of overnachten vindt u onder de kopjes 'Vervoer na de operatie' en 'Overnachten in Zeist'.
- Na de operatie bent u in het begin beperkt in uw doen en laten. Enige hulp van huisgenoten, familie, kennissen of buren kan in de eerste dagen prettig zijn. Zeker wanneer u in dagbehandeling geholpen bent, is het verstandig als er de eerste 24 uur iemand thuis of in de buurt is die u zo nodig kan helpen.
- Haal voor de operatie pijnstillers zoals paracetamol in huis zodat u bij thuiskomst iets in kunt nemen tegen de pijn. Pijnstillers zijn te koop bij apotheek en drogist.
- Haal voor de operatie een laxeermiddel in huis in verband met mogelijke obstipatie (verstopping) na de operatie. Laxeermiddelen zijn te koop bij apotheek en drogist.
Meenemen naar het ziekenhuis
Neem op de dag van de operatie uw identiteitsbewijs, verzekeringspapieren, slippers en medicatie mee naar het ziekenhuis. U kunt ook een ruimzittend kledingstuk, zoals een joggingbroek, meenemen. Dit is prettig om te dragen na de operatie.
Verhinderd
Als u verhinderd bent op de afgesproken datum, geef dit dan zo spoedig mogelijk (uiterlijk 24 uur van tevoren) door aan het Liesbreukcentrum. Het telefoonnummer vindt u achter in deze folder.
Hoe laat en waar?
De dag voor de operatie mailt de secretaresse u tussen 13.00 en 15.00 uur om door te geven hoe laat en op welke afdeling u wordt verwacht.
De opname
Een liesbreukoperatie vindt bijna altijd plaats in een dagopname.
Melden
Op de operatiedag meldt u zich twee uur voor de operatie op de verpleegafdeling. Hier vinden enkele voorbereidingen plaats. Vervolgens gaat u naar de operatieafdeling.
Verdoving
De operatie vindt plaats onder algehele verdoving of met een ruggenprik. Bij een ruggenprik wordt alleen uw onderlichaam verdoofd. Meer informatie over de verdoving (ook wel anesthesie genoemd), vindt u in de folder 'Algehele en regionale anesthesie' die u tijdens uw eerste polikliniekbezoek krijgt.
Na de operatie
Terug op de afdeling
Na de operatie verblijft u eerst op de uitslaapkamer. Als u wakker bent en u zich redelijk voelt, gaat u naar de verpleegafdeling terug. De afdelingsverpleegkundige houdt u in de gaten en biedt u de nodige zorg. Op de dagbehandeling is bezoek niet mogelijk dus uw familie/begeleider wordt verzocht om elders te wachten tot u hersteld bent.
De volgende klachten zijn normaal:
- Wondpijn (doordat er een snee in de buik is gemaakt).
- Zwelling of een bloeduitstorting in het operatiegebied. Deze bloeduitstorting kan bij mannen uitzakken naar de basis van de penis en de balzak en bij vrouwen naar de grote schaamlip. De bloeduitstorting kan pijnlijk zijn, maar u hoeft zich hierover geen zorgen te maken. Meestal verdwijnt het na één of twee weken vanzelf.
- Bij mannen: pijn in de teelbal of de balzak. Dit komt doordat de zaadstreng zich in het lieskanaal bevindt. De zaadstreng bevat naast de zaadleider bloedvaten en zenuwen. Hierdoor kunt u pijnklachten ervaren. Deze nemen in de loop van enkele weken af.
Risico's en mogelijke complicaties
Geen enkele operatie is zonder risico. Ook na een liesbreukoperatie is er een kleine kans op de complicaties die na elke operatie voor kunnen komen: een nabloeding, een wondinfectie, trombose of een longontsteking. In het operatiegebied lopen enkele zenuwen, de blaas en bij de man ook nog de zaadstreng. Uiteraard doet de chirurg zijn uiterste best deze structuren niet te beschadigen tijdens de operatie. Heel soms gebeurt dit toch. De schade aan een zenuw kan gevoelloosheid of soms juist een overgevoeligheid van de huid in het operatiegebied veroorzaken. Bij een klein percentage van de geopereerde patiënten ontstaat na verloop van tijd op dezelfde plaats opnieuw een breuk (in medische termen: een recidiefbreuk). Meestal is dan weer een operatie nodig.
Naar huis
Als u zich voldoende hersteld voelt, weinig tot geen pijn voelt, wat gegeten en gedronken heeft en als u geplast heeft, mag u in overleg met de verpleegkundige naar huis.
Nazorg
Herstel na de operatie
De meeste mensen hebben na een klassieke liesbreukoperatie twee weken nodig om te herstellen. Na die tijd kunt u uw dagelijkse werkzaamheden weer hervatten. Dit is echter een gemiddelde. Het kan zijn dat de klachten langer aanhouden. Het advies is dan om na twee weken alles te doen wat u aan kunt. U voelt dit zelf het beste aan.
Leefregels en adviezen
- De eerste 24 uur na de operatie mag u niet zelfstandig deelnemen aan het verkeer of machines bedienen.
- De grote pleister mag u een dag na de operatie verwijderen. De hechtpleister laat u 1 week zitten. Daarna moet u deze verwijderen.
- De wondjes moet u één dag (24 uur) droog houden. De eerste dagen daarna mag u kort douchen. Na een week kunt u - als de wond goed genezen is - weer douchen, zwemmen en in bad.
- Wij adviseren u de eerste dagen vier keer per dag 1 gram paracetamol gebruiken.
- Doe de eerste twee weken na de operatie rustig aan: liggen, zitten, lopen en eventueel rustig werk. Vermijd de eerste dagen activiteiten waarbij u veel beweegt en kracht zet op de buikspieren.
- Sommige patiënten krijgen na de operatie last van obstipatie (verstopping). Het kan geen kwaad om na de operatie te persen, maar het is prettiger om het ongemak van eventuele obstipatie te voorkomen. Zorg dat u voldoende drinkt (ongeveer twee liter per dag) en gebruik zo nodig een laxeermiddel.
- Een kleine temperatuursverhoging na de operatie is normaal. Als deze echter hoger is dan 38.5 C en na twee dagen niet verdwenen is, kan er sprake zijn van een infectie. We raden u in dat geval aan om contact op te nemen met het ziekenhuis.
Problemen
Heeft u na de operatie vragen of doen zich thuis problemen voor, neem dan als volgt contact op met het ziekenhuis:
- Op de dag van en binnen 24 uur na de operatie belt u met afdeling Dagbehandeling.
- Daarna neemt u tijdens kantooruren contact op met het liesbreukcentrum.
- 's Avonds, 's nachts en in het weekend belt u bij dringende vragen met de Spoedeisende hulp (bijvoorbeeld over koorts of een nabloeding).
Controle
Bij ontslag krijgt u een afspraak mee voor een poliklinische of telefonische controle.
Diversen
Vervoer na de operatie
U kunt en mag na de operatie niet zelf auto rijden. Zorg er daarom voor dat iemand u ophaalt. Neem eventueel een taxi. De secretaresse van de verpleegafdeling kan die voor u bestellen. U kunt het taxibedrijf van uw voorkeur laten bellen. Wij raden u af na de operatie met het openbaar vervoer naar huis te gaan.
De kosten van taxivervoer naar het ziekenhuis en naar huis zijn (bijna altijd) voor eigen rekening. Ziektekostenverzekeraars vergoeden deze kosten meestal niet. Maar kijk in uw polis of bel met uw verzekeraar voor de exacte afspraken.
Overnachten in Zeist
Voor patiënten van het Diakonessenhuis die het prettig vinden om op de dag voor de operatie in Zeist te arriveren, of die na de operatie één of meer nachten in Zeist willen verblijven, heeft het Diakonessenhuis arrangementen samengesteld met Hotel Theater Figi, Hotel Restaurant Oud London en Hotel Bergse Bossen. De arrangementen van Hotel Theater Figi en Hotel Restaurant Oud London gelden behalve voor de patiënt ook voor zijn/haar begeleider(s). Meer informatie vindt u op onze website.
Vragenlijsten
Om de kwaliteit van onze liesbreukzorg in kaart te brengen, gebruiken wij korte digitale vragenlijsten. Hierin vragen wij bijvoorbeeld of u pijn heeft en hoe snel u na de operatie weer uw normale leven hervatte. De antwoorden worden alleen gebruikt voor het meten van onze kwaliteit. De arts neemt geen contact met u op als u in deze vragenlijst aangeeft nog klachten te hebben.
De vragenlijsten ontvangt u automatisch op de volgende momenten:
• voor de operatie
• zes weken na de operatie
• drie maanden na de operatie
• één jaar na de operatie
• twee jaar na de operatie
Het invullen van een vragenlijst duurt ongeveer één tot twee minuten. U vult de vragenlijsten in op ons patiëntenportaal mijnDiak. De gegevens worden direct veilig in uw patiëntendossier bewaard.
Opmerkingen over de tekst
Vindt u iets onduidelijk beschreven? Of ontbreekt er informatie? Dat horen wij graag. U kunt opmerkingen over de tekst doorgeven via [email protected].
Bijgewerkt op: 14 november 2023
Code: LBC1