Medische psychologie (onderzoek en behandeling)

Als u in het ziekenhuis onder behandeling bent, kan uw specialist u verwijzen naar de afdeling Medische psychologie. Dit gebeurt altijd in overleg met u.

Een psycholoog is een deskundige op het gebied van gedrag. Hij/zij doet onderzoek naar uw emotionele problemen of klachten. Ook onderzoek naar het functioneren van de hersenen behoort tot het werkgebied van de klinisch psycholoog.

Soms is het al voldoende als u beter begrijpt waardoor uw klachten veroorzaakt worden. Aansluitend daarop kan de psycholoog praktische adviezen geven over bijvoorbeeld de inrichting van uw werk of de omgang met partner en/of familieleden. Soms moeten de klachten ook behandeld worden en adviseert de psycholoog op welke manier behandeling kan plaatsvinden.

De psycholoog werkt vaak samen met studenten gezondheidspsychologie en psychologen in opleiding. Meteen aan het begin van uw afspraak wordt aan u verteld met u wie u te maken hebt.

Lichamelijke klachten, ziekte, medisch onderzoek en behandeling kunnen voor u een zware belasting betekenen. Dit kan ook gevolgen hebben voor uw partner, kinderen en andere naasten. Soms worden lichamelijk klachten (mede) in stand gehouden door persoonlijke problemen, problemen in de relatie of op het werk.

Voorbeelden van deze klachten zijn:

• sombere of angstige gevoelens na een aandoening, ingreep of ongeluk;
• het gevoel hebben dat er sprake is van verstandelijke achteruitgang;
• het hebben van lichamelijke klachten waar tot nu toe geen medische oorzaak voor gevonden is;
• het hebben van spanningen thuis of op het werk, als gevolg van lichamelijke klachten of ziekte.

Tijdens het kennismakingsgesprek bespreekt de psycholoog uw klachten met u. Aan de hand van dit gesprek kan hij/zij u een voorstel tot een onderzoek doen. Zo'n onderzoek is een hulpmiddel om de oorzaak van uw klachten te achterhalen. Als onderdeel van het onderzoek heeft de psycholoog een of meerdere gesprekken met u. Soms vinden ook gesprekken met uw eventuele partner, familie of andere naasten plaats. Uiteraard gebeurt dit alleen met uw toestemming.

Soms vragen wij u een of meerdere vragenlijsten in te vullen, gericht op uw klachten. Een psychologisch assistent kan testen afnemen, bijvoorbeeld om uw geheugen en/ of uw concentratie te toetsen, of om u persoonlijkheid of intelligentie te onderzoeken.

Als het onderzoek is afgerond, worden de resultaten met u besproken. In dit gesprek krijgt u adviezen over de mogelijke behandeling van uw klachten.

Het kan ook zijn dat de psycholoog na het kennismakingsgesprek meteen een voorstel voor een behandeling doet.

Na het onderzoek krijgt u een behandeling aangeboden. In het ziekenhuis vinden in het algemeen kortdurende behandelingen plaats die zich toespitsen op uw klachten en die nauw aansluiten op de behandeling door uw specialist.

De behandeling kan bestaan uit:

• Het leren omgaan met de gevolgen van de ziekte (bijvoorbeeld bij Diabetes Mellitus) of het verwerken van aangrijpende gebeurtenissen. De behandelvorm is gericht op herstel van het oude evenwicht.
• Het aanleren van sociale vaardigheden of het aanleren van ontspanningstechnieken ter verbetering van het functioneren.
• Psychotherapie. De behandeling is gericht op verandering van gedrag/leefstijl, zodat u die vaardigheden aan kunt leren die nodig zijn om de adviezen van de arts beter op te kunnen volgen of om bijvoorbeeld ingrijpende gebeurtenissen te kunnen verwerken. Deze behandelvorm is gericht op het bevorderen van een nieuw psychisch evenwicht.

Van tevoren is niet precies te zeggen hoe lang een behandeling duurt. Dat verschilt van persoon tot persoon. Als u en de behandelaar vinden dat de doelstellingen van de behandeling in voldoende mate bereikt zijn, wordt de behandeling beëindigd. Een behandelingszitting bij de psycholoog duurt gewoonlijk drie kwartier. Hoe vaak u een afspraak heeft, wordt in onderling overleg bepaald.

Aan het onderzoek en de behandeling van de psycholoog zijn geen kosten verbonden. Deze zijn inbegrepen in de medische zorg die u in het ziekenhuis krijgt.

Als langdurige behandeling of begeleiding nodig is, overlegt de psycholoog met u over een verwijzing naar een andere instantie of hulpverlener. Bijvoorbeeld naar  een buurtteam, Altrecht, een psychologische praktijk of een psychiatrische polikliniek.

De psycholoog, de psychologisch assistent en de psychologen in opleiding hebben een beroepsgeheim. Vertrouwelijke informatie wordt, voor zover van belang alleen gerapporteerd aan direct betrokken behandelaars. Dit kan bijvoorbeeld de medisch specialist zijn die u heeft verwezen naar de afdeling medische psychologie. Wanneer u daartegen geen bezwaar heeft, kan ook de huisarts op de hoogte gesteld worden van de behandeling. Informatie aan andere instanties of hulpverleners vindt alleen plaats na uw toestemming.

Heeft u na het lezen van deze folder vragen, dan kunt u contact opnemen met de afdeling Medische psychologie.

Nederlands Instituut van Psychologen
Telefoon: 030 820 1500

Secretariaat Medische psychologie Utrecht
088 250 6300 (bereikbaar tot 13.00 uur)

Secretariaat Medische psychologie Zeist
088 250 9771 (bereikbaar tot 13.00 uur)

Vindt u iets onduidelijk beschreven? Of ontbreekt er informatie? Dat horen wij graag. U kunt opmerkingen over de tekst doorgeven via [email protected].