Nefrostomiekatheter
Deze folder geeft informatie over het inbrengen van een nefrostomie katheter. Deze ingreep vindt plaats in dagbehandeling op locatie Utrecht. Uw arts heeft enkele zaken al met u besproken. In deze folder kunt u de informatie nog eens rustig nalezen en wordt op diverse zaken dieper ingegaan. Het is belangrijk om u te realiseren dat de medische situatie in uw geval anders kan zijn dan beschreven. Meer informatie over een opname op de dagbehandeling vindt u in de folder ‘Dagopname in het Diakonessenhuis'.
Wat is een nefrostomiekatheter?
Een nefrostomiekatheter is een slangetje dat in uw nier wordt ingebracht. De katheter zorgt ervoor dat de urine via het slangetje uit de nier naar buiten kan lopen. Aan het slangetje zit een opvangsysteem om de urine op te vangen. Een nefrestomiekatheter kan worden geplaatst:
- Ter voorbereiding op een operatie, waarbij een steen uit de nier wordt verwijderd. Meestal wordt de katheter voorafgaand aan de operatie ingebracht.
- Als er geen urine van de nier naar de blaas kan lopen. Er is dan sprake van een obstructie. Vaak is deze het gevolg van een steen in de urineleider of een gezwel in de onderbuik dat de urineleiders van buitenaf dichtdrukt. Als de urine hierdoor niet kan passeren, dan zet het bovenliggende verzamelsysteem van de nier uit (stuwing). Wanneer deze urine geïnfecteerd raakt, ontstaat een (levens)bedreigende situatie, waarbij met spoed een nefrostomiekatheter moet worden ingebracht. Deze katheter voert de urine af en ontlast de gestuwde, ontstoken nier. Wanneer de ontsteking tot rust komt, kan de uroloog een in de weg zittende steen uit de urineleider verwijderen.
- Als de urine niet door de urineleider kan worden afgevoerd omdat een tumor de afvoer van urine blokkeert, zal de uroloog de behandelmogelijkheden met u bespreken.
Voorbereidingen
Voorbereidingen thuis
Medicijnen
- Gebruikt u bloedverdunnende medicijnen, dan kan het nodig zijn om deze medicijnen (in overleg met uw arts) tijdelijk te staken.
- Soms is het noodzakelijk om van te voren antibiotica in te nemen. De uroloog bespreekt dit voorafgaande aan uw opname met u.
Eten en drinken
U dient minimaal twee uur voor de ingreep nuchter te zijn.
Allergie of (mogelijk) zwanger
Meld bijzonderheden zoals allergieën of een mogelijke zwangerschap aan de verwijzende afdeling én aan de afdeling radiologie.
Meenemen naar het ziekenhuis
In de folder ‘Dagopname in het Diakonessenhuis' staat aangegeven welke spullen u mee moet nemen naar het ziekenhuis. Doet u daarnaast ruimzittende kleding aan.
Verhinderd
Bent u verhinderd voor de ingreep? Wilt u dit dan zo spoedig mogelijk (uiterlijk 24 uur voor de opname) melden aan de afdeling dagbehandeling? Er kan dan iemand anders in uw plaats komen. Bovendien kunt u meteen een nieuwe afspraak maken.
Opname en ingreep
Melden
Een medewerker van de afdeling dagbehandeling neemt de dag voor de ingreep contact met u op over het tijdstip van de opname. U meldt zich op het afgesproken tijdstip op de afdeling dagbehandeling, locatie Utrecht.
Voorbereidingen in het ziekenhuis
Op het afgesproken tijdstip brengt de verpleegkundige en/of medewerker van het patiëntenvervoer u met uw bed naar de afdeling Radiologie.
NB: door drukte op de afdeling Radiologie kan het tijdstip waarop het onderzoek plaats vindt later zijn dan gepland.
Anesthesie
Het plaatsen van een nefrostomie katheter vindt meestal plaats onder plaatselijke verdoving. De medische term voor verdoving is anesthesie. Informatie over de verdoving vindt u in de folder ‘Algehele en regionale anesthesie’.
Gang van zaken tijdens de ingreep
U ligt op uw buik/zij eventueel ondersteund met een kussen. De radioloog desinfecteert uw huid (meestal met jodium). Hierna wordt de huid verdoofd. Met een echografie-apparaat brengt de radioloog de nier in beeld en prikt deze aan met een dunne holle naald. Vervolgens brengt de radioloog door de holle naald een voerdraad in waarover heen hij/zij een nefrostomiekatheter schuift. Door de holle naald en/of katheter spuit de radioloog röntgencontrast om te controleren of de katheter op de juiste plaats zit of komt te zitten. Tijdens het inspuiten van het contrast worden foto’s gemaakt van de nier en afvoerwegen.
Aan het uiteinde van de nefrostomiekatheter zit een krul, waardoor deze goed in de nier blijft liggen. Door de katheter loopt de urine naar buiten toe af in een katheterzak. De radioloog dekt de katheter af met een steriel gaas en maakt de katheter vast met een pleister.
Duur van de ingreep
De ingreep duurt ongeveer een half tot één uur.
Risico’s en mogelijke complicaties
Hoewel complicaties bij deze ingreep zeldzaam zijn, kunnen de volgende complicaties zich voordoen:
Bloeding
Er kan een bloeding in de nier ontstaan. Meestal stopt deze vanzelf. Zeer zelden is een nieroperatie noodzakelijk.
Lekkage
Als gevolg van de punctie kan het verzamelsysteem van de nier gaan lekken. Hierdoor kan urine buiten uw nier komen. Afhankelijk van de hoeveelheid lekkage wordt deze urine op een later moment via een nieuwe punctie weggezogen.
Beschadiging darm
De katheter kan bij het inbrengen door uw darm gaan. Vooral de dikke darm kan geraakt worden. Deze complicatie vereist soms een operatieve correctie.
Loslaten nefrostomie katheter
De nefrostomie katheter kan, ondanks dat deze goed vastgemaakt wordt, uit de nier raken en uitvallen. De katheter moet dan opnieuw ingebracht worden. Soms is een kanaal ontstaan tussen nier en huid en kan de katheter direct weer ingebracht worden. Waarschuw daarom direct na uitvallen van de nefrostomie katheter uw behandelend arts.
Weefselreactie (wild vlees rond insteekopening)
Rond de insteekopening van de nefrostomiekatheter kan wild vlees ontstaan. Als er veel wild vlees gevormd is, schrijft de uroloog u een zilvernitraat stift voor. Met deze stift stipt u het wild vlees aan, waardoor dit minder wordt.
Na de ingreep
Terug op de afdeling
Na het plaatsen van de nefrostomiekatheter verblijft u nog twee uur op de afdeling dagbehandeling voor observatie. U mag weer normaal eten en drinken.
Bij- en/of nawerkingen
De eerste tijd kan er naast urine ook wat bloed in de katheterzak lopen.
Naar huis
Doen zich geen complicaties voor, dan gaat u nog dezelfde dag naar huis. Houd er rekening mee dat u na de ingreep niet zelf naar huis mag rijden. Regelt u daarom vooraf een taxi of iemand die u naar huis brengt.
Adviezen voor thuis
- De speciale nefrostomiepleister op de katheter kan één week blijven zitten.
- Eenmaal per week dient u de pleister te vervangen. Indien gewenst, kan de thuiszorg dit voor u doen. De katheter is verbonden met een urine-opvangzakje, dat u eventueel op uw bovenbeen kunt vastmaken met een bandsysteem.
- U kunt met de nefrostomie katheter gewoon douchen.
- De eerste zes weken na de ingreep mag u niet zwemmen en/of baden.
- Verbandmateriaal, katheterzakken, nachtzakken en pleistermateriaal kunt u bestellen bij Medireva of een andere medische speciaalzaak. De polikliniek Urologie of de dagbehandeling (E2) schrijft voor u een machtiging voor materialen uit. Eventueel kunt u een startpakket voor de eerste dagen aanvragen.
Verwisselen van de katheter
Indien nodig vervangt de radioloog, in overleg met uw uroloog, de katheter om de zes weken en plaatst dan een andere (eventueel dikkere) katheter. Door de katheter is een kanaal ontstaan tussen uw huid en uw nier, waardoor het vervangen van de katheter eenvoudig gaat.
Problemen thuis
Neem in de volgende gevallen contact op:
- Als u veel pijn of koorts boven de 38,5 graden Celsius heeft.
- Als de katheter eruit is gevallen. De nefrostomiekatheter wordt goed bevestigd, maar het komt voor dat deze uit de nier valt. Waarschuw na het uitvallen van de nefrostomiekatheter direct uw behandelend arts. De katheter kan dan meteen weer ingebracht worden.
- Als u bang bent dat de katheter verstopt is geraakt. Er loopt in dat geval geen urine meer door de katheter. Kijk eerst zelf of er een knik in de katheter zit. Is dit niet het geval, neem dan contact op.
- Als de insteekopening rood, pijnlijk en ontstoken is.
Bij vragen of problemen binnen 24 uur na ontslag kunt u contact opnemen met:
- De verpleegdeling of polikliniek Urologie (tijdens kantoortijden)
- De Spoedeisende Hulp (buiten kantoortijden)
Bij vragen of problemen 24 uur na ontslag kunt u contact opnemen met:
- De polikliniek Urologie (tijdens kantoortijden)
- De huisarts of de huisartsenpost (buiten kantoortijden)
Controleafspraak
Na ongeveer één tot twee maanden volgt een controleafspraak met uw arts op de polikliniek.
Opmerkingen over de tekst
Vindt u iets onduidelijk beschreven? Of ontbreekt er informatie? Dat horen wij graag. U kunt opmerkingen over de tekst doorgeven via [email protected].
Bijgewerkt op: 24 april 2020
Code: URO15