Opheffen van een darmstoma

U wordt binnenkort opgenomen voor een operatie om de stoma van de dikke of dunne darm op te heffen. In deze folder vindt u informatie over de gang van zaken rond de operatie. Het is goed u te realiseren dat uw situatie anders kan zijn dan beschreven. Stel daarom uw specifieke vragen aan de chirurg. Het is handig om uw vragen van tevoren op te schrijven. Laat uw partner en/of een ander familielid de informatie doorlezen zodat ook zij een beeld krijgen van de operatie en de herstelperiode.

Algemeen

Korte opname

Het streven is dat u twee tot drie dagen na de operatie weer naar huis kunt. 

Uw eigen rol

U heeft zelf een belangrijke rol in uw herstel. Hieronder leest u hoe u kunt bijdragen aan uw herstel:

Beweging
Het is belangrijk dat u al snel na de operatie weer in beweging komt. De verpleegkundigen en fysiotherapeut van de afdeling begeleiden u hierbij. Door snel weer in beweging te komen werkt u aan uw conditie en is er minder kans op complicaties. We streven ernaar u op de dag van de operatie al in de stoel te helpen. Dit bouwen we iedere dag verder op. Meer hierover leest u in de folder 'Beter uit bed'.

Voeding
Tijdens het herstel heeft uw lichaam vaak een verhoogde behoefte aan eiwit, energie, vitamines en mineralen. Goede voeding is belangrijk voor een goed herstel en voor een goede werking van de darmen. U mag al kort na de operatie starten met drinken. Als dit goed gaat, mag u uw dieet uitbreiden naar licht verteerbare voeding. Zorg ervoor dat u verdeeld over de dag eet en kauw het eten goed.  Onze voedingsassistent komt geregeld bij u langs om te vragen of u iets wilt eten of drinken. Zo nodig wordt een diëtist om advies gevraagd.

De operatie

Voor het terugleggen van de stoma zijn verschillende mogelijkheden:

  1. de stoma wordt teruggelegd via de stomawond;
  2. de stoma wordt teruggelegd via een laparoscopische ingreep (een kijkoperatie);
  3. de stoma wordt teruggelegd via een klassieke operatie (de buik wordt opgemaakt via een buiksnede).

Uw arts vertelt u welke techniek hij/zij bij u gaat toepassen. Dit is afhankelijk van uw situatie.

Voorbereidingen voor de opname

Afspraak met de coloncare-verpleegkundige

Na het bezoek aan de chirurg en/of casemanager heeft u een afspraak bij de coloncare-verpleegkundige ter voorbereiding op de operatie en het herstelprogramma. Deze afspraak vindt - afhankelijk van wat u prettig vindt - in het ziekenhuis of telefonisch plaats.
De coloncare-verpleegkundige geeft u voorlichting over de operatie, de voorbereiding en de herstelperiode. Ook informeert hij/zij u over de belangrijke rol die u zelf speelt bij het herstel en neemt de stappen van het herstelprogramma met u door. Er komen zaken aan bod als leefregels, voeding, ontlasting, het omgaan met klachten, beperkingen na de operatie en nazorg.

De coloncare-verpleegkundige stelt u vragen over uw gezondheid die van belang zijn voor een succesvolle behandeling en een goed herstel (anamnese). Hij/zij bespreekt met u of u na de operatie thuis hulp nodig heeft, zodat u tijdig daarover afspraken kunt maken met uw partner of familie. Als extra hulp (bijvoorbeeld thuiszorg) nodig is, wordt de aanvraag hiervoor tijdens uw opname gedaan. Eventuele huishoudelijke hulp moet u zelf regelen.

Tijdens het gesprek kunt u natuurlijk ook terecht met uw eigen vragen. Het kan handig zijn vooraf uw vragen op papier te zetten.

Preoperatieve screening

Zodra uw arts u heeft verwezen voor de operatie starten we met de voorbereiding ervan. Zo kijken we naar uw gezondheidssituatie en of u nazorg nodig heeft. Deze voorbereiding noemen we de preoperatieve screening. Hoe de preoperatieve screening verloopt en wat u hiervoor zelf moet doen leest u in de folder ‘Het plannen van uw operatie’.

Verdoving

De operatie vindt plaats onder algehele narcose. Meer informatie over de narcose vindt u in de folder 'Algehele en regionale anesthesie'. In deze folder vindt u ook voorschriften over nuchter zijn en medicatiegebruik.

Gesprek met de apotheekmedewerker

Het is van belang voor de operatie inzicht te hebben in uw medicijngebruik. De apotheekmedewerker vraagt u tijdens het gesprek welke medicijnen u gebruikt.

Betrekken van partner/familie

We proberen uw partner/ familie ook goed op de hoogte te stellen, zodat zij u bij de voorbereiding op uw operatie en uw herstelperiode na de operatie goed kunnen ondersteunen.

Meenemen naar het ziekenhuis

In de folder ‘Opname in het Diakonessenhuis’ leest u hoe u zich op uw opname kunt voorbereiden en wat u mee moet nemen naar het ziekenhuis. U vindt deze folder op onze website.

Verhinderd

Bent u verhinderd voor de operatie? Wilt u dit dan zo spoedig mogelijk (uiterlijk 48 uur voor de opname) melden aan de opnameplanner Chirurgie? Het telefoonnummer vindt u achter in deze folder. Er kan dan iemand anders in uw plaats komen. Bovendien kunt u meteen een nieuwe afspraak maken.

De opnamedag

Melden

Afhankelijk van de tijd van de operatie wordt u soms een dag voor de operatie en soms de dag van de operatie opgenomen. U wordt een dag voor de opname gebeld door de secretaresse hoe laat u zich moet melden. U kunt zich op het afgesproken tijdstip melden bij de secretaresse van verpleegafdeling Maag-darm-leverziekten en Chirurgie op onze locatie in Utrecht. De secretaresse zorgt ervoor dat u wordt ontvangen door de verpleegkundige van de afdeling.

Gang van zaken tijdens de opnamedag

  • De verpleegkundigen van de afdeling maken u en uw partner/familie wegwijs op de afdeling en bereiden u voor op de operatie.
  • Soms wordt bloed bij u afgenomen voor onderzoek.
  • Vanaf vandaag krijgt u dagelijks een injectie om de kans op trombose te verminderen.
  • Het is van belang dat u voor de operatie voldoende voedingstoffen binnenkrijgt. Daarom krijgt u (tenzij u diabetespatiënt bent) de avond voor de operatie Pre-op te drinken, een koolhydraatrijke voorbereidingsdrank. Goede voeding zorgt voor een goed herstel na de operatie. Deze drank krijgt u ook de ochtend van de operatie aangeboden. 
  • Afhankelijk van de operatie krijgt u voor de operatie een klysma om het laatste stukje van de darm schoon te maken, soms in combinatie met een klysma via de stoma.
  • Gebruikt u medicijnen? De verpleegkundige of arts vertelt u welke medicijnen u gewoon mag innemen en welke u eventueel (tijdelijk) niet mag innemen.
  • Een verpleegkundige vertelt u hoe laat u ongeveer geopereerd wordt. 
  • Tijdens de opname kunt u met al uw vragen bij de afdelingsverpleegkundigen terecht.

De operatie

Voorbereidingen

Tot zes uur voor de operatie mag u gewoon eten en drinken. Tot twee uur voor de operatie mag u nog heldere vloeistoffen drinken. U krijgt van de verpleegkundige nog twee pakjes Pre-op te drinken (tenzij u diabetes hebt). Daarna mag u niets meer eten of drinken. U hoort van de afdelingsverpleegkundige of u voor de operatie nog medicijnen krijgt. Die kunt u dan met een klein slokje water innemen. Ter voorbereiding op de operatie krijgt u een operatiejasje aan.

Gang van zaken rond de operatie

U wordt met het bed naar de voorbereidingsruimte gereden. Daar krijgt u een infuus en wordt u naar de operatieruimte gebracht. Als u op de operatietafel ligt, dient de anesthesist u via het infuus een slaapmiddel (narcose) toe.

Na de operatie

Uitslaapkamer

Na de operatie verblijft u enkele uren op de uitslaapkamer. U bent met slangetjes verbonden aan apparatuur. Sommige apparaten houden uw lichaamsfuncties in de gaten, zoals uw hartslag en bloeddruk. Andere apparaten ondersteunen uw lichaam na de ingreep, zoals infuus en zuurstof. Zodra u terug bent op de verpleegafdeling neemt de verpleegkundige telefonisch contact op met uw partner/familie. Dit is een paar uur nadat de chirurg heeft gebeld.

Terug op de afdeling

Zorg op de afdeling

  • U heeft een infuus om vocht en eventueel medicijnen toe te dienen.
  • U krijgt van een verpleegkundige op vaste tijden pijnstilling via het infuus of in tabletvorm. De verpleegkundige vraagt u geregeld hoe het met de pijn gaat. Zo nodig kan de pijnstilling in overleg met de arts aangepast worden. Het is van groot belang dat uw pijn uw functioneren niet belemmert. We adviseren u bij pijn of gevoeligheid het wondgebied te ondersteunen met uw hand of een kussentje, bijvoorbeeld bij hoesten.
  • Een slangetje in uw neus zorgt voor toediening van zuurstof.
  • De verpleegkundige meet regelmatig uw temperatuur, pols en bloeddruk. 

Eten en drinken

  • Om de darmbewegingen weer op gang te krijgen is het belangrijk om, zodra dat mogelijk is, weer te gaan drinken. Probeer een halve liter te drinken. U kunt misselijk zijn. De verpleegkundige kan u een middel tegen misselijkheid geven. Vraag er gerust om.
  • Na de operatie krijgt u een optimaal dieet met eiwitrijke tussendoortjes  Wij adviseren u tijdens de maaltijden aan tafel te zitten. Verspreid het eten over de dag en kauw zo goed mogelijk. De voedingsassistent vraagt u geregeld of u iets wilt eten of drinken. Als u misselijk bent, meld dit dan aan de verpleegkundige. Deze kan dan via het infuus een medicijn geven tegen de misselijkheid.

Weer in beweging
Het is belangrijk dat u snel weer in beweging komt. Door snel te starten van het uit bed komen zorgt u voor een sneller herstel voor zowel spieren, longen, botten en conditie. Dit vermindert de kans op complicaties. Zie ook de folder 'Beter uit bed'.

Wondbehandeling
De eerste 48 uur blijft het verband op de wond zitten. Waar het stoma heeft gezeten zit na de operatie een wond. De wond kan geheel worden gehecht, voor een deel worden gehecht of open worden gelaten. Dit beslist de arts. Als de arts uw wond open heeft gelaten, moet deze gespoeld worden onder de douche. De verpleegkundige helpt u hierbij en vertelt hoe u thuis de wond het beste kunt verzorgen. Desgewenst kan de thuiszorg worden ingeschakeld om u in de thuissituatie te ondersteunen.

Hechtingen
Na de operatie heeft u op de plek waar de stoma zat een litteken van ongeveer zeven centimeter. Als er hechtingen in de wond zitten dan worden deze na ongeveer tien dagen verwijderd. Dit kan poliklinisch of bij huisarts worden gedaan. Meestal worden er oplosbare hechtingen gebruikt.

Ontlasting
Nu de stoma is opgeheven, krijgt de ontlasting weer zijn normale verloop. In het begin kan de aandrang tot ontlasting frequent en onregelmatig zijn. Vaak herstelt dit binnen enkele weken. Het kan ook gebeuren dat u ongewild wat ontlasting verliest. Soms komen de darmen juist moeizaam op gang. In beide gevallen kunnen medicijnen helpen. Meld eventuele problemen bij de verpleegkundige zodat hier op tijd wat aan gedaan kan worden. Afhankelijk van de eerdere darmoperatie kunnen de darmen langer nodig hebben om te herstellen, soms wel een half jaar tot een jaar.

Mogelijke complicaties

Geen enkele operatie is zonder risico’s. Zo is ook bij een operatie aan de darm de kans op complicaties aanwezig, zoals trombose, longontsteking, nabloeding of wondinfectie.

Een specifieke complicatie die kan voorkomen bij het opheffen van een darmstoma, is een lekkage van de darmnaad (anastomose). Dit is het gebied waar de twee darmdelen weer aan elkaar gezet zijn. In dit geval volgt er een nieuwe operatie en wordt er opnieuw een stoma aangelegd. Dit om het gebied waar de lekkage is opgetreden met rust te laten en te laten genezen. Als u veranderingen opmerkt in het genezingsproces, meld dit dan bij de verpleegkundige.

Na deze buikoperatie is het belangrijk om de druk op de buikspieren zo klein mogelijk te houden om het risico op een buikwandbreuk te verkleinen. Tijdens de opname mag u daarom geen gebruik maken van de optrekbeugel (papagaai) boven het bed.

Weer thuis

Adviezen en leefregels

  • Voor uw herstel is het van belang dat u actief blijft. Wat u wel en niet kunt doen hangt af van de hinder die u ondervindt aan het operatiegebied. Het is belangrijk om ook thuis aan uw conditie te blijven werken. Zie de folder 'Beter uit bed'.   
  • Om de buikwand zo goed mogelijk te laten genezen is het belangrijk om de eerste zes weken na de operatie de druk op de buikspieren beperkt te houden. Daarom adviseren wij om gedurende deze periode niet meer dan 4 tot 5 kilo te tillen. Het tillen van voorwerpen en het uitvoeren van fysieke inspanning mag in ieder geval geen pijn aan de buikwand en het operatiegebied opleveren.
  • Verder geldt: dat wat u kunt doen, mag ook. Het is dus belangrijk dat u luistert naar uw lichaam. 
  • Het kan zijn dat u enige tijd last heeft van vermoeidheid. Dit kan komen doordat het lichaam hard aan het werk is om te herstellen. Sommige medicijnen (zoals morfine) kunnen ook voor vermoeidheid zorgen.
  • Wij adviseren u een eiwitrijke voeding omdat eiwitten zorgen voor een beter herstel na operatie. Zie de folder 'Adviezen voor een eiwit- en energieverrijkte voeding'.
  • Zie verder de folder 'Naar huis na een darmoperatie'.

Wanneer u weer helemaal van de operatie hersteld zult zijn, hangt af van de grootte van de operatie, de aard van de aandoening en uw conditie. Houd er rekening mee dat u in totaal 2 tot 6 weken nodig heeft om volledig te herstellen.

Problemen thuis

In geval van vragen of problemen kunt u contact opnemen met de coloncare-verpleegkundige. Bij dringende problemen kunt u 24 uur per dag contact opnemen. Bij mindere dringende vragen, verzoeken we u contact op te nemen tussen 13.00 en 15.00 uur. Buiten kantooruren krijgt u een afdelingsverpleegkundige aan de telefoon. Neem in de volgende situaties altijd contact op:

  • koorts (boven 38,5C)
  • overgeven
  • hevige buikpijnen
  • wondproblemen
  • ontlastingsproblemen
  • als u zich ergens onzeker over voelt of vragen over heeft

Vragen

Heeft u nog vragen, dan kunt u contact opnemen met de coloncare-verpleegkundige of de polikliniek Chirurgie.

Telefoonnummers

Polikliniek Chirurgie
088 250 5333

  • toets 1 voor het maken / verzetten van afspraken op de polikliniek in Utrecht en Zeist
  • toets 2 voor vragen rond opname
  • toets 3 voor medisch inhoudelijke vragen
  • toets 4 voor overige vragen

Voor het maken of verzetten van afspraken op de polikliniek in Doorn kunt u bellen met polikliniek Doorn, telefoonnummer 088 250 8888.

Opnameplanner Chirurgie
088 250 5333 (toets 2)

Coloncare-verpleegkundige
088 250 6639 (maandag t/m vrijdag van 13.00 tot 15.00 uur) Bij spoedgevallen 24 uur bereikbaar

Verpleegafdeling Maag, darm-, leverziekten en chirurgie (1 F)
088 250 6451 (kamer 23-26) / 088 250 6452 (kamer 15-22)

Opmerkingen over de tekst

Vindt u iets onduidelijk beschreven? Of ontbreekt er informatie? Dat horen wij graag. U kunt opmerkingen over de tekst doorgeven via [email protected].

Bijgewerkt op: 23 februari 2024

Code: MDL31