Schildklieroperatie

De schildklier

De schildklier is een vlindervormig orgaan dat in de hals op de luchtpijp is gelegen. De schildklier produceert hormonen die belangrijk zijn voor het regelen van de stofwisseling. Voor de productie van die hormonen is de schildklier voornamelijk afhankelijk van een voldoende aanbod van jodium in het lichaam.
In de directe omgeving van de schildklier liggen de stembandzenuwen (de nervus laryngeus recurrens links en rechts). Deze zorgen ervoor dat de stembanden kunnen bewegen. Omdat er een geringe kans is dat de zenuw tijdens de operatie wordt beschadigd, kan de arts het soms wenselijk vinden dat voor de operatie het functioneren van uw stembanden door de KNO-arts wordt gecontroleerd.

Bijschildkliertjes

Direct tegen de schildklier aan, aan de achterzijde, liggen een viertal bijschildkliertjes. Twee aan de linkerkant en twee aan de rechterkant. De bijschildklieren zijn van belang voor de kalkhuishouding.

Doel van de operatie

Het kan om verschillende redenen nodig zijn dat u aan uw schildklier wordt geopereerd.

• De schildklier werkt te hard. Als dat niet met medicijnen in de hand is te houden kan een operatie noodzakelijk zijn. 
• Er zit een knobbel in de schildklier. Die knobbel kan de oorzaak zijn van het te hard werken, maar het kan ook een kwaadaardig gezwel zijn. 
• De schildklier kan meerdere knobbels bevatten en zo groot zijn geworden dat u last hebt met ademhalen en slikken. 
• De knobbels kunnen ook een cosmetisch probleem zijn.

Afhankelijk van de reden waarom u geopereerd moet worden, kan het nodig zijn de schildklier geheel of gedeeltelijk te verwijderen.

Meenemen naar het ziekenhuis

Voor een schildklieroperatie wordt u twee dagen opgenomen in het ziekenhuis. In de folder 'Opname in het Diakonessenhuis' leest u wat u mee moet nemen.

Verhinderd

Bent u verhinderd voor de operatie? Wilt u dit dan zo spoedig mogelijk (uiterlijk 48 uur voor de opname) melden bij de polikliniek Chirurgie? Er kan dan iemand anders in uw plaats komen. Bovendien kunt u meteen een nieuwe afspraak maken. Het telefoonnummer vindt u achterin deze folder.   

Melden

Een dag voor uw opname wordt u gebeld over het tijdstip dat u zich moet melden op de verpleegafdeling. Op de opnamedag meldt u zich op het afgesproken tijdstip bij de secretaresse op de verpleegafdeling.

Anesthesie

Een schildklieroperatie wordt verricht onder algehele verdoving. De anesthesist geeft u informatie over de anesthesie en u kunt hierover lezen in de folder ‘Algehele en regionale anesthesie’.

We onderscheiden drie soorten operaties:

• De totale strumectomie: de schildklier wordt in zijn geheel verwijderd, bijvoorbeeld bij sommige vormen van schildklierkanker. 
• De subtotale strumectomie: beide helften van de schildklier worden grotendeels verwijderd, bijvoorbeeld bij een te hard werkende of een te grote schildklier. 
• Totale hemistrumectomie of lobectomie: één helft van de schildklier wordt in zijn geheel verwijderd. Bijvoorbeeld bij een knobbel in die helft van de schildklier, waarbij het onduidelijk is of de knobbel goedaardig of kwaadaardig is.

Tijdens de operatie ligt u met het hoofd zover mogelijk achterover. Er wordt een horizontale snede laag in de hals gemaakt, waarna de schildklier over het algemeen gemakkelijk kan worden bereikt en geheel of gedeeltelijk wordt verwijderd. Van belang daarbij is natuurlijk om de stembandzenuwen en de bijschildklieren te sparen. Soms wordt er een drain in het operatiegebied achtergelaten om bloed, dat zich daar nog verzamelt, af te voeren. Meestal kan deze drain na 24 uur worden verwijderd.

De operatie duurt ongeveer anderhalf à twee uur.

Pijn

De pijn na de operatie valt over het algemeen mee en is te vergelijken met een keelontsteking. Op de verpleegafdeling krijgt u vier keer per dag paracetamol en daarnaast, indien nodig, zwaardere pijnstilling. De pijn verdwijnt in een paar dagen.

Mogelijke complicaties na een operatie

Geen enkele operatie is zonder risico’s. Zo is ook bij een operatie aan de schildklier de normale kans op complicaties aanwezig, zoals bijvoorbeeld een wondinfectie, trombose of longontsteking. 

Daarnaast zijn er nog enkele specifieke complicaties mogelijk. Hoe ingewikkelder de operatie des te meer kans op beschadiging van de structuren die vlak bij de schildklier liggen. Bij de totale hemistrumectomie of lobectomie is de kans op specifieke complicaties heel gering (minder dan 1%). Bij de subtotale strumectomie wordt het risico iets groter. 

Bij een totale strumectomie liggen deze getallen nog wat hoger. U moet zich echter realiseren dat het bij deze operatie altijd om kanker van de schildklier gaat. De operatie is daarom groter en dus riskanter.

Specifieke complicaties kunnen zijn: 

Letsel van de stembandzenuw: Dit blijkt veelal van voorbijgaande aard te zijn. Wanneer een stemband daardoor onverhoopt slecht functioneert, kan met de hulp van een logopedist(e) het praten heel goed geleerd worden. Hard spreken of roepen is dan echter niet meer mogelijk. Ook als de stembandzenuw niet wordt beschadigd kunnen er stemveranderingen optreden. Dit kan het gevolg zijn van beschadigingen van de halsspieren of van andere zenuwtakjes.

Nabloeding: Wanneer er een nabloeding optreedt zult u daarvoor om het op te lossen opnieuw een operatie ondergaan 

Tekort aan bijschildklierhormoon: De oorzaak hiervan is gelegen in het feit dat er bij de operatie bijschildkliertjes zijn beschadigd of verwijderd. Dit is te merken aan tintelingen in de vingertoppen en in het ergste geval aan spierkrampen. Met kalktabletten en vitamine D-preparaten kan dit goed worden behandeld.

Te veel schildklierweefsel weggehaald: Als dit het geval is, produceert de schildklier te weinig hormoon. Dit kan klachten veroorzaken als snelle vermoeidheid, traagheid en kouwelijkheid, terwijl ook constipatie, een droge huid, droog worden en uitval van het hoofdhaar, opzwellen van de oogleden en een dikke tong kunnen ontstaan. Deze symptomen kunnen gemakkelijk worden bestreden door het toedienen van tabletjes schildklierhormoon.

Te weinig schildklierweefsel weggehaald: Als dit het geval is bij een patiënt die van tevoren een te hard werkende schildklier had, dan blijft die situatie bestaan. Dit kan meestal goed met medicijnen worden gecorrigeerd.

Over het algemeen is de strumectomie dus een veilige operatie met weinig complicaties en een vlot herstel. Meestal hoeft u na de operatie geen medicijnen meer te gebruiken om de schildklierfunctie te regelen. Wel moet u bij uw internist poliklinisch gecontroleerd worden of de schildklierfunctie goed blijft. Uiteraard is het bovenstaande afhankelijk van de reden waarom u geopereerd wordt. In het geval van een kwaadaardig gezwel kan het anders verlopen; de nabehandeling wordt dan nader bepaald.

Controles

Zowel op de uitslaapkamer als op de verpleegafdeling wordt u na de operatie geregeld gecontroleerd. Hierbij gaat het om de volgende controles: lekkage van de wond, zwelling van het wondgebied en uw vitale functies. Het is belangrijk dat u zelf goed aangeeft of u pijn of misselijkheid ervaart, of als u zich niet lekker voelt. Ook is het belangrijk dat u aangeeft als u tintelingen in uw vingertoppen voelt. Dit kan erop duiden dat uw calciumgehalte te laag is. De ochtend na de operatie wordt in sommige gevallen wat bloed afgenomen om dit gehalte te bepalen.

Dieet

U heeft geen dieetbeperking. Als u last heeft van uw keel, raden wij u aan zachte of gepureerde voeding te eten.

Wondverzorging

Het wondverband moet tot 48 uur na de ingreep blijven zitten. Daarna hoeft er niets meer op de wond(jes). De bruine hechtpleisters mogen blijven zitten tot ze los gaan zitten. Losse randjes van de pleister kunt u eventueel afknippen.

Naar huis

Over het algemeen kunt u de dag na de operatie weer naar huis.

Controleafspraak

Soms laat de arts na de operatie opnieuw uw stembandfunctie door de KNO-arts controleren. U krijgt een afspraak mee voor controle op de polikliniek.

Adviezen voor thuis

Luister naar uw lichaam. U voelt zelf wat u wel en niet aan kunt. 

Medicatie

• Bij pijn mag u maximaal vier keer twee tabletten paracetamol 500 mg per dag innemen. Voor een goede pijnbestrijding raden wij u aan dit op gezette tijden in te nemen: 8.00, 12.00, 17.00 en 22.00 uur.  
• Als u andere medicijnen gebruikt, mag u deze gewoon weer innemen. 

Douchen

• U mag 48 uur na de operatie weer douchen. 
• U mag de eerste week na de operatie niet in bad in verband met het week worden van de wond. 

Problemen thuis

De eerste 24 uur na ontslag uit het ziekenhuis kunt u bij problemen contact opnemen met de verpleegafdeling of met de polikliniek Chirurgie. Daarna moet u in geval van problemen contact opnemen met uw huisarts of de huisartsenpost. Neem in ieder geval contact op bij de volgende problemen:

• als u een temperatuur van 38,5 graden of hoger heeft 
• bij veranderen aan de wond: roodheid, zwelling, warmte en/of vocht uit de wond
   

Heeft u nog vragen, dan kunt u contact opnemen met de polikliniek Chirurgie.

Polikliniek Chirurgie
088 250 5333

toets 1 voor het maken / verzetten van afspraken op de polikliniek in Utrecht en Zeist
toets 2 voor vragen rond opname
toets 3 voor medisch inhoudelijke vragen
toets 4 voor overige vragen

Voor het maken of verzetten van afspraken op de polikliniek in Doorn kunt u bellen met polikliniek Doorn, telefoonnummer 088 250 8888.

Spoedeisende hulp Utrecht
088 250 6211

Vindt u iets onduidelijk beschreven? Of ontbreekt er informatie? Dat horen wij graag. U kunt opmerkingen over de tekst doorgeven via [email protected].