Hygiënische voeding

In voedsel kunnen bacteriën zitten. Normaal is dat geen probleem, maar als uw weerstand slecht is, kunnen ze u ziek maken. Daarom mag u tijdens een periode van lage weerstand (een ‘dip’) alleen een ‘hygiënische’ voeding gebruiken. Dat wil zeggen: eten zonder ziekmakende bacteriën. Dit betekent dat u bij het klaarmaken van het eten goed moet letten op de hygiëne en sommige dingen tijdelijk niet mag eten of drinken.

Algemene regels zijn:

• Voordat u eten en drinken klaarmaakt, inschenkt of opschept: was eerst uw handen met water en zeep en droog ze goed af met papieren wegwerphanddoekjes.
• Drink nooit direct uit een fles of pak; gebruik een rietje of schenk de drank in een schoon glas.
• Als u iets bewaart, schrijf dan op de verpakking altijd datum en tijdstip waarop u de verpakking open maakte.

Tijdens uw opname let het personeel extra op de hygiëne van uw voeding:

• Als u melk, karnemelk, appelsap of sinaasappelsap wilt, let de voedingsassistent extra goed op de houdbaarheidsdatum.
• Fruit mag u op uw kamer bewaren. Wel moet u het fruit dagelijks controleren op beurse plekken en beschadigingen van de schil. Was en schil het fruit voor gebruik.
• Dagelijks controleert de voedingsassistent (of uzelf) de inhoud van uw koelkast. De houdbaarheidsdatum van eten en drinken mag namelijk niet verstreken zijn.

Warme maaltijd

In het Diakonessenhuis kiest u dagelijks een maaltijd. Deze kant-en-klare maaltijd is hygiënisch. De voedingsassistent warmt de maaltijd op en brengt deze afgedekt bij u. Er wordt niets meer aan de maaltijd toegevoegd. U heeft de keuze uit alle maaltijden die we u aanbieden: ze zijn allemaal hygiënisch.

Eten van thuis tijdens opname

U kunt een warme maaltijd van thuis laten meenemen. Zorg dat de maaltijd is bereid volgens de hygiënische adviezen (zie hieronder). Laat de maaltijd meenemen in een koeltas met koelelementen. Laat de maaltijd in de afdelingskeuken verhitten (4½ minuut op 900 W) en tussentijds doorroeren.

Onderstaande voedingsmiddelen mag u niet gebruiken:

• (deels) rauw vlees zoals tartaar, carpaccio, biefstuk, rosbief, fricandeau en rollade. Door en door verhit kan wel.
• (deels) rauwe, gedroogde en gefermenteerde vleeswaren zoals filet americain, tartaar, ossenworst, boerenmetworst, parmaham, rauwe ham, rosbief, chorizo, salami, cervelaat, droge worst, fuet en fricandeau. Door en door verhit kan wel.
• leverworst, leverpastei en paté
• rauwe vis, zoals rauwe tonijn en sushi. Voorverpakte gerookte vis, zoals gerookte zalm, makreel en paling. Rauwe schelpdieren zoals oester. Zoute haring. Zure haring uit een pot kan wel.
• zachte rauwmelkse kaas (au lait cru) en rauwe melk. Harde boerenkaas en schimmelkaas van gepasteuriseerde melk zijn wel toegestaan, als deze niet langer dan 4 dagen bewaard zijn bij maximaal 4⁰C.
• rauwe en zachtgekookte eieren
• rauwe kiemgroenten zoals taugé, tuinkers en alfalfa
• probiotica zoals Yakult®, Vifit®, Actimel® en Activia®

Het is mogelijk dat u tijdens uw periode van verminderde weerstand (de dip) naar huis gaat. Dat betekent dat u ook thuis volgens de hygiënische voedingsrichtlijn moet eten en drinken. Hieronder kunt u lezen wat u thuis moet doen om de kans op infecties zo klein mogelijk te maken. Hoe lang u thuis ‘hygiënisch’ moet eten, hangt af van de behandeling die u krijgt. Vraag regelmatig aan uw arts of u nog in ‘de dip’ zit en u nog aan de regels moet houden.

Bereiden

• Was voor de bereiding en het eten van de maaltijd de handen.
• Was groente en fruit goed onder stromend water. Deze moeten vers en onbeschadigd zijn. Al gewassen voorverpakte groenten moeten nogmaals gewassen worden. Kiemgroenten zoals taugé, tuinkers en alfalfa moet u onderdompelen in kokend water als u ze rauw gebruikt.
• Verhit vlees, vis, kip en ei door en door.
• Verhit van tevoren bereide gerechten door en door en maximaal 1 keer.
• Verschoon dagelijks de theedoeken, handdoeken en vaatdoekjes. Was deze op minimaal 60⁰C.
• Gebruik schoon keukengerei van kunststof, glas of metaal (geen houten planken en pollepels).
• Houd vuile en rauwe producten apart van schone en bereide producten. Voorkom dat bacteriën van rauwe op bereide producten worden overgebracht via handen, snijplank, bord of ander keukengerei.
• Ontdooi bevroren vlees in de koelkast of in magnetron. Spoel het dooivocht weg met heet water. Veeg gemorst dooivocht weg met keukenpapier.
• Strooi niet zelf met peper en vermijd vooral het inademen van deeltjes (schimmelsporen).
• Pel niet zelf noten, vermijd vooral het inademen van deeltjes (schimmelsporen).

Bewaren

• Zorg dat de temperatuur van de koelkast 4⁰C is.
• Laat melkproducten niet langer dan twee uur buiten de koelkast staan. Gooi deze daarna weg.
• Bewaar bederfelijke producten in de koelkast.
• Koel een gerecht dat niet direct gegeten wordt snel af, bijvoorbeeld in een bak met water.
• Gebruik geen producten die langer dan een uur warm gehouden worden.
• Bewaar een van tevoren bereid gerecht maximaal 2 dagen, afgedekt in de koelkast.
• Dek voedsel af, ook in de koelkast.

Hoe lang kunt u voedingsmiddelen bewaren?

Over het algemeen geldt: hoe korter voeding bewaard wordt, hoe veiliger. Let op de houdbaarheidsdatum en bewaarinstructies op de verpakking. Als op de verpakking een kortere bewaartermijn wordt aangegeven dan in onderstaande tabel, houd dan de termijn op de verpakking aan.

Tabel 1. Bewaartijden van geopende verpakkingen of producten zonder houdbaarheidsdatum

Eten bereid door anderen

Vraag na bij eten dat door anderen bereid is (snackbar, restaurant, broodjeszaak) of de voeding voldoet aan deze hygiënische regels. Afhaalrestaurants houden de voeding doorgaans langer dan een uur warm en zijn dan niet geschikt.

Heeft u nog vragen naar aanleiding van deze folder, meld dit bij de verpleegkundige. Hij/zij kan de diëtist vragen langs te komen om de informatie verder uit te leggen.

Afdeling Diëtetiek
088 250 6412

Vindt u iets onduidelijk beschreven? Of ontbreekt er informatie? Dat horen wij graag. U kunt opmerkingen over de tekst doorgeven via [email protected].