Plaatsen van een JJ-katheter

Een JJ-katheter, ook wel dubbel J-katheter genoemd, is een dun slangetje dat van de nier naar de blaas loopt. Aan beide uiteinden van de katheter zit een krul. De ene krul ligt in de nier, de andere in de blaas (figuur 1). De krullen lijken op een ‘J’, vandaar de naam ‘JJ’-katheter. Door gaatjes in beide krullen en langs de JJ-katheter stroomt de urine van de nier naar de blaas.

Waarom een JJ-katheter?

U krijgt een JJ-katheter omdat u een vernauwing of obstructie van de urineleider heeft. Een of meerdere nierstenen kunnen in de urineleider een verstopping veroorzaken. Ook kan een tumor in de buik de urineleider van buitenaf dichtdrukken. De vernauwing of obstructie van uw urineleider zorgt ervoor dat de urine vanuit de nier niet in de blaas kan stromen. De urine blijft in de nier. De nier zet op en er kan een infectie ontstaan. Een JJ-katheter zorgt ervoor dat urine weer naar de blaas kan stromen. De JJ-katheter voorkomt op deze manier dat de nier te veel onder spanning komt te staan.

Een JJ-katheter is vaak een tijdelijke oplossing. Als de vernauwing of obstructie is verholpen, kan de JJ-katheter worden verwijderd. Als er geen mogelijkheid is om de vernauwing of obstructie te verhelpen, dan is een JJ-katheter een definitieve oplossing. Een JJ-katheter kan in principe 12 maanden blijven zitten. De JJ-katheter kan steeds vervangen worden door een andere JJ-katheter.

Preoperatieve screening

Zodra uw arts u heeft verwezen voor de operatie starten we met de voorbereiding ervan. Zo kijken we welke verdoving voor u geschikt is en of u nazorg nodig heeft. Deze voorbereiding noemen we de preoperatieve screening. Hoe de preoperatieve screening verloopt en wat u hiervoor zelf moet doen leest u in de folder ‘Het plannen van uw operatie’.

Nuchter zijn

Voor deze operatie moet u nuchter zijn. Voorschriften over nuchter zijn vindt u in de folder 'Algehele en regionale anesthesie'.

Tijdstip en afdeling van opname

U hoort een dag voor de opname hoe laat en waar u in het ziekenhuis wordt verwacht. U wordt hiervoor tussen 13.30 en 17.00 uur gebeld.

Melden

Op de opnamedag meldt u zich op het afgesproken tijdstip op de afgesproken afdeling. Hier neemt u plaats in de ontvangstruimte.

Voorbereidingen in het ziekenhuis

Een verpleegkundige haalt u op voor het opnamegesprek. Hij/zij vraagt u naar uw medicijnen en de naam van uw contactpersoon. Neem daarom uw medicijnen en medicijnkaart mee naar het ziekenhuis. De verpleegkundige vertelt u hoe laat u ongeveer geopereerd wordt.

Na het opnamegesprek gaat u terug naar de ontvangstruimte tot de verpleegkundige u ophaalt voor de operatie. De verpleegkundige brengt u naar de voorbereidingsruimte. Onderweg laat u uw bagage achter in een kluisje.

In de voorbereidingsruimte kleedt u zich om in een operatiejasje en neemt u plaats op een bed. Uw kleding gaat samen met de sleutel van uw kluis in een tas die u van de verpleegkundige krijgt. Deze tas wordt aan uw bed bevestigd en blijft dus bij u in de buurt.

Hierna krijgt u medicijnen ter voorbereiding op de operatie. Er wordt een infuusnaald geprikt, uw bloeddruk wordt gemeten en u krijgt plakkers op uw borst om uw hartfunctie tijdens de operatie in de gaten te kunnen houden.

De ingreep

U ligt op de behandeltafel met uw benen in beensteunen. De uroloog kijkt met een speciale kijker (een cystoscoop) via de plasbuis in uw blaas. Via de cystoscoop schuift de uroloog de katheter naar binnen, tot in de nier. Om te kijken of de katheter op de juiste plaats ligt, wordt een röntgenfoto gemaakt.

Duur van de ingreep

Het plaatsen van een JJ-katheter duurt 15 tot 30 minuten.

De uitslaapkamer

Na de ingreep gaat u naar de uitslaapkamer. De verpleegkundigen van de uitslaapkamer controleren uw bloeddruk, polsslag, temperatuur. Als de controles in orde zijn, wordt u naar de verpleegafdeling gebracht.

Na de ingreep

In sommige gevallen, bijvoorbeeld als u koorts krijgt, moet u na de behandeling een nacht ter observatie in het ziekenhuis blijven. Uw behandelend arts bekijkt wanneer u naar huis mag.

Naar huis

U kunt niet zelf naar huis rijden. Regel daarom iemand die u naar huis kan brengen.

Bij- en nawerkingen

Bij het plaatsen van een JJ-katheter kunnen de volgende bij- en nawerkingen onstaan:

• In het begin is het plassen pijnlijk. De urine kan wat bloederig zijn. Dit is niet ernstig en wordt snel minder.
• Tijdens het plassen kunt u een drukkend gevoel in de nier voelen. U voelt dit in uw zij/rug.
• U kunt last krijgen van blaaskrampen: u voelt een sterkere aandrang en u moet vaker plassen. U kunt hier medicijnen voor krijgen.

Zoals bij alle ingrepen aan de blaas of urineleider kan er een lichte bloeding onstaan. Meestal stopt deze bloeding vanzelf. Soms krijgt de uroloog de JJ-katheter niet goed op zijn plek omdat hij niet voorbij de steen of vernauwing kan komen. De arts kiest dan, in overleg met u, voor een andere behandeling.

Leefregels en adviezen

Na de behandeling kunt u een paar dagen last hebben van aandrang tot plassen en ongewenst urineverlies. U kunt ook last hebben van bloed in de urine. U hoeft zich hier geen zorgen over te maken. We adviseren u dagelijks voldoende te drinken (minimaal 1,5 à 2 liter). U spoelt hiermee op een natuurlijke manier uw nieren en blaas.

Problemen thuis

Bij vragen of twijfel binnen 24 uur na ontslag kunt u bellen met de verpleegafdeling. Als u na 24 uur last heeft van een van onderstaande problemen, neem dan contact op met de polikliniek Urologie (tijdens kantoortijden) of met de (dienstdoende) huisarts (buiten kantoortijden).  

• als u 2 weken na de behandeling nog veel bloed of bloedstolsels in uw urine hebt
• als u koorts boven 38,5° Celsius krijgt
• als u brandende pijn hebt bij het plassen
• als u krampende pijn hebt in uw nierstreek (uw zij/rug)

Controleafspraak

Na de operatie komt u bij de uroloog op de polikliniek voor een controle-afspraak. Deze afspraak wordt voor u gemaakt. Afhankelijk van de reden van het plaatsen van de JJ-katheter vindt de controle-afspraak plaats na twee tot twaalf weken.

Het verwijderen van de katheter gaat op dezelfde manier als het inbrengen ervan. Dit is niet pijnlijk en u heeft hiervoor geen ruggenprik of algehele narcose nodig. Via een cystoscopie wordt de katheter met een klein tangetje naar buiten getrokken. Het verwijderen van de katheter duurt ongeveer 5 minuten.

Als u een Black-Star JJ-katheter heeft, kan een verpleegkundige op de polikliniek deze met een magneetje verwijderen. Ook hiervoor is geen ruggenprik of narcose nodig. De verwijdering gaat als volgt:

• U komt met een volle blaas naar de polikliniek.
• U neemt plaats op de onderzoekstafel.
• De verpleegkundige brengt via de plasbuis een katheter tot in de blaas. Aan de tip van deze katheter zit een magneetje. In de blaas klikt dit magneetje vast aan het uiteinde van Black-Star JJ-katheter.
• De verpleegkundige verwijdert daarna beide katheters.

Heeft u nog vragen? Neem dan contact op met de polikliniek Urologie. Het telefoonnummer vindt u achter in deze folder.

Verpleegafdeling 3CD Utrecht
088 250 6362
088 250 6363

Kort verblijf Zeist (A4)
088 250 9589

Polikliniek Urologie
088 250 6327

Vindt u iets onduidelijk beschreven? Of ontbreekt er informatie? Dat horen wij graag. U kunt opmerkingen over de tekst doorgeven via [email protected].