Voedingsadviezen bij een stent in de slokdarm en/of dunne darm

Voedingsadviezen

Nadat de stent is geplaatst, gebruikt u in eerste instantie vloeibare en daarna gemalen voeding. Vervolgens kunt u uw voeding aanpassen tot een zo normaal mogelijke (fijnverdeelde) voeding. Uiteraard afhankelijk van wat u zelf verdraagt.

• Vloeibare consistentie: Alleen vloeibare voeding. Bijvoorbeeld pap, vla, yoghurt en gezeefde soep. Alle vaste voedingsmiddelen vermijden
• Gemalen consistentie: Voedingsmiddelen die grove vezels of harde stukjes bevatten, malen of verwijderen
• Goed fijn gemaakte consistentie: Alle voedingsmiddelen fijn snijden en goed kauwen (pitten, schillen, graten en botjes zorgvuldig verwijderen)

Verstopping voorkomen

Het is belangrijk dat de stent niet verstopt raakt. Dit kunt u verkomen door onderstaande adviezen op te volgen:

• Drink binnen één tot anderhalf uur na elke maaltijd een glas vocht om de stent ‘schoon te spoelen’, bij voorkeur rechtopzittend.
• Kook uw eten goed gaar en prak het of snijd het goed fijn.
• Eet bij voorkeur in een recht opzittende houding.
• Eet rustig en kauw uw eten goed, neem daarom voldoende tijd om te eten. Als goed kauwen een probleem vormt, kunt u uw voeding beter in gemalen/ vloeibare vorm blijven gebruiken.
• Drink iets bij het eten. 
• Wees voorzichtig met grove en vezelige voedingsmiddelen; ze kunnen een afsluiting in de stent veroorzaken. Als u ze gebruikt, kook ze goed gaar, snijd ze extra fijn en kauw goed! Het gaat om:
  • Taai, draderig en droog vlees, vis en gevogelte;
  • Andijvie, asperges, bleekselderij, champignons, Chinese kool, doperwten, maïs, snijbonen, peultjes, peulvruchten (zoals bruin- en witte bonen), postelein, taugé, zuurkool en grove rauwkost (zoals wortel en paprika)
  • Fruit met pit en schil, citrusfruit (zoals sinaasappel, mandarijn en grapefruit), ananas, bessen, druiven, kiwi en gedroogd fruit (vijgen, rozijnen, krenten, dadels, pruimen en abrikozen).
  • Harde stukjes patat, knäckebröd, harde broodkorsten, volkoren- of meergranenbrood met hele graankorrels.
  • Amandelspijs, kokos(producten), noten, pinda’s, popcorn, zaden en pitten.
• Verwijder de schillen van bijvoorbeeld appel, peer, bessen en druiven en verwijder ook de pitten.
• Pers de citrusvruchten uit en zeef het sap. De grove velletjes kunnen een verstopping veroorzaken.
• Verwijder bij vis zorgvuldig alle graten en bij kip en vlees de botten.

Contact opnemen

De meeste problemen ontstaan binnen 12 uur na de ingreep. Na plaatsing van een slokdarmstent of dunne darmstent kunnen klachten optreden zoals pijn op de borst, koorts, buikpijn of bloedverlies. In deze gevallen neemt u onmiddellijk contact op met het ziekenhuis.

Klachten

De volgende voedingsadviezen helpen bij de onderstaande klachten

Refluxklachten bij slokdarmstent
Een stent in de slokdarm kan refluxklachten, zoals opboeren, brandend maagzuur of pijn achter het borstbeen, tot gevolg hebben. Het gebruik van kleine en meer frequente maaltijden kan in dat geval wenselijk zijn. Om reflux te voorkomen kan het zinvol zijn om 1½ à 2 uur voor het slapen niet meer te eten en eventueel het hoofdeinde van het bed te verhogen.

Irritatie van de slokdarm
Bij een geïrriteerde slokdarm is het beter om zure (zoals jus d`orange), scherp gekruide, erg zoute en/of erg zoete voedingsmiddelen te vermijden. Let ook op de temperatuur van het eten en drinken; koud kan verdoven, te heet kan irriteren.

Ongewenst gewichtsverlies
Een veel voorkomend probleem is ongewenst gewichtsverlies en/of een verslechterde voedingstoestand. Dit kan leiden tot een vertraagd herstel of tot een verslechtering van de conditie van uw lichaam.

Een verminderde eetlust, afkeer van bepaald voedsel en vermoeidheid maken eten moeilijk. Gewichtsverlies kan ook worden veroorzaakt door het ziekteproces zelf. De lichaamshuishouding is ontregeld, waardoor de behoefte aan voeding hoger is dan normaal. Soms is het daardoor onvermijdelijk dat gewichtsverlies optreedt. Door een gezonde voeding te gebruiken, verrijkt met eiwit en energie, kan uw voedingstoestand verbeteren, waardoor u zich beter kunt gaan voelen.

Tips voor energie- en eiwitrijkere voeding

• Eet niet alleen 3 hoofdmaaltijden, maar eet ook iets tussen de maaltijden door.
• Kies voedingsmiddelen die naast bouwstoffen veel energie leveren omdat ze veel vet en/of suiker bevatten zoals volle melk, volle yoghurt, chocolademelk, pudding, vettere vleeswaren en volvette kaas.
• Gebruik suiker in gerechten en dranken. Houdt u niet van een zoete smaak dan kunt u een voedingssuiker gebruiken. Onder de kop ‘dieetproducten’ leest u hier meer over.
• Kies voor margarine of roomboter in plaats van halvarine. Gebruik ook een klontje margarine of roomboter bij de bereiding van gekookte groente en aardappelpuree. Voeg margarine of roomboter toe aan een schaaltje pap.
• Slagroom, crème fraîche of zure room toegevoegd aan gerechten levert extra energie. Let er wel op dat het gerecht niet zoveel verzadiging geeft dat u daardoor minder gaat eten. Slagroom kunt u beter niet kloppen, hierdoor wordt er veel lucht ingebracht, wat een onnodig vol gevoel geeft.
• Neem een schaaltje pap of vla in plaats van brood als u moeite met brood heeft.

Dieetvoeding voor medisch gebruik

Lukt het u niet om met het eten op gewicht te blijven, dan kunt u met uw diëtist bespreken of aanvulling met een dieetpreparaat een optie voor u is en welke de meest geschikte soorten voor u zijn. Deze producten zijn verkrijgbaar bij de apotheek, facilitaire bedrijven en soms bij de drogist of supermarkt. In de meeste gevallen is vergoeding van deze dieetvoeding mogelijk via de zorgverzekeraar. Uw behandelend arts of diëtist kan u hierover informeren. Voorbeelden van dieetpreparaten zijn:

• Voedingssuiker zoals Fantomalt®. Dit is een energierijke dieetvoeding in poedervorm, maar is nauwelijks zoet. Het heeft een neutrale smaak en kan daardoor zowel aan zoete als hartige gerechten worden toegevoegd.
• Poedervormig energie- en eiwitrijke dieetvoeding met toegevoegde vitamines, mineralen en sporenelementen, zoals Resource Complete® en Nutridrink Powder®. Dit laatstgenoemde product kan naast aan zoete gerechten ook aan hartige gerechten worden toegevoegd.
• Speciale drinkvoedingen voor medisch gebruik; dit zijn kant en klare eiwit- of energierijke dranken op melk- of sapbasis. Er bestaan vele merken, soorten en smaken.

Toenemende klachten

Nemen uw klachten na verloop van tijd weer toe, bijvoorbeeld braken of toenemende pijn, wacht dan niet te lang met contact opnemen met uw specialist.

Heeft u na het lezen van deze folder vragen over voeding, dan kunt u terecht bij de diëtisten van het Diakonessenhuis. Heeft u persoonlijke begeleiding nodig, vraag dan uw specialist een verwijzing voor de diëtist. Heeft u blijvend een vloeibare voeding nodig, valt u ondanks deze adviezen af of heeft u last van klachten van zuurbranden, vraag dan de diëtist naar aanvullende voedingsinformatie. Overige vragen kunt u stellen aan de afdeling Endoscopie.

Voor meer informatie kunt u terecht bij de volgende organisaties:

Nederlandse vereniging voor diëtisten

Maag Lever Darm Stichting
Postbus 430
3430 AK Nieuwegein
0900 2025 625

Voorlichtingscentrum Nederlandse Kankerbestrijding
Sophialaan 8
1075 BR Amsterdam
0800 0226 622

Afdeling Endoscopie
88 250 5474

Afdeling Diëtetiek
088 250 6412

Spoedeisende hulp Utrecht
088 250 6211

Vindt u iets onduidelijk beschreven? Of ontbreekt er informatie? Dat horen wij graag. U kunt opmerkingen over de tekst doorgeven via [email protected].