Voedingsadviezen bij verhoogd triglyceridengehalte in het bloed

Triglyceride is een vetachtige stof die in het bloed voorkomt en nauw verbonden is met cholesterol. Triglyceriden zijn nodig als bron en opslagplaats van energie in het lichaam. Een overmaat hiervan kan echter schadelijk zijn en het risico op hart- en vaatziekten verhogen. Ook geeft een hoog triglyceridegehalte een verhoogde kans op pancreatitis, een ontsteking van de alvleesklier.   

De lever produceert een deel van deze vetten zelf, maar het lichaam haalt ook triglyceriden uit de voeding. Ze worden gevormd uit vetten, suikers en alcohol. Een teveel van deze voedingsstoffen kan voor een opeenstapeling van triglyceriden in het bloed zorgen.

Uw triglyceridengehalte hoort lager dan 2.2 mmol/l te zijn. Bij een hoger gehalte is het extra belangrijk om gezond te eten en voedingsmiddelen die veel vet en/ of suiker bevatten te beperken. Een gezond gewicht en voldoende beweging kunnen ook helpen het triglyceriden niveau te verlagen.

Vet in de voeding is een belangrijke energiebron voor het lichaam. Daarnaast bevatten sommige vetten de onmisbare vitamines A,D en E. Vetten beïnvloeden de gezondheid van de bloedvaten. Er zijn twee soorten vet: verzadigd en onverzadigd vet. Bij een hoge inname van producten met verzadigd vet is de kans op een verhoogd LDL (het slechte cholesterol) en het risico op hart en vaatziekten groter. Als u de verzadigde vetten in uw voeding vervangt voor onverzadigde vetten, werkt dit verlagend op het LDL cholesterol en de triglyceriden.

Verzadigd vet (ongezond)

Verzadigd vet komt in grotere hoeveelheden voor in o.a. roomboter, harde bak- en braadvetten, harde margarine, hard frituurvet, vet vlees en vette vleeswaren, volle melk en melkproducten, producten op basis van room en crème fraiche, volvette kaas en buitenlandse kazen met een hoog vetgehalte (48+ of meer), koffiewitmakers, koffiecreamer, kokos- en cacaoproducten. 

Ezelsbruggetje: de V van verzadigd en verkeerd

Onverzadigd vet (gezond)

Onverzadigd vet komt voor in o.a. alle soorten olie (met uitzondering van kokosolie en palmpitolie), (dieet)margarine, (dieet)halvarine en vloeibaar bak- en braadvet, vloeibaar frituurvet, vette vis zoals haring, makreel, zalm en sardientjes, pinda’s en noten.

Ezelsbruggetje: de O van onverzadigd en oké.

Omega-3 vetzuren 

Omega-3 vetzuren worden ook wel visvetzuren genoemd. Deze vetzuren komen vooral voor in vis en zijn toegevoegd aan dieetmargarines en dieethalvarines. Het gebruik van deze vetzuren verlaagt het risico op hart- en vaatziekten. Het advies is om minimaal 1 keer per week vette vis te eten. Bij een hoog triglyceridengehalte in het bloed wordt meestal ook geadviseerd om daarnaast dagelijks visoliecapsules te gebruiken. Vraag uw behandelend arts om advies.

Algemene richtlijnen

• Beperk de totale hoeveelheid vet in uw voeding. 
• Vervang voedingsmiddelen met verzadigde vetten door voeding met onverzadigde vetten. Gebruik bijvoorbeeld olijfolie of zonnebloemolie in plaats van boter bij het bakken.
• Gebruik zo min mogelijk voedingsmiddelen met toegevoegde suikers en probeer zelf ook geen suiker toe te voegen. Gebruik eventueel zoetstof ter vervanging.
• Eet minimaal 250 gram groenten per dag en 2 stuks fruit.
• Eet niet meer dan 500 gram vlees per week (inclusief vleeswaren), waarvan maximaal 300 gram rood vlees. Rood vlees is al het vlees dat komt van runderen, schapen, geiten en varkens. Vervang rood vlees door wit vlees. Wit vlees komt van gevogelte zoals kip of kalkoen.
• Gebruik geen bewerkt vlees zoals vleeswaren en producten zoals worst, hamburgers, gekruid en gemarineerd vlees. Het gaat om vlees dat bewerkt is om de smaak of houdbaarheid te beïnvloeden bijvoorbeeld door middel van het zouten of roken van het product. Het kan hierbij gaan om zowel rood als wit vlees.  
• Eet 1 x per week vette vis, zoals zalm, forel, heilbot, makreel, sardines. 
• Gebruik regelmatig vleesvervangers zoals eieren, noten, peulvruchten (kikkererwten, linzen, bruine bonen enz.), producten op basis van soja (tofu of tempé), lupine of tarwe-eiwit (seitan).
• Kies voor volkorenproducten, zoals volkorenbrood, volkorenpasta, zilvervliesrijst, bulgur en volkoren couscous. 
• Gebruik 2-3 porties magere of halfvolle zuivel per dag, zoals melk, yoghurt (zonder toegevoegd suiker) en (30+) kaas. 
• Gebruik 25 gram ongezouten noten per dag (= 1 handje).  
• Gebruik géén alcohol.
• Beweeg minimaal 30 minuten per dag.  
• Streef naar een gezond gewicht. Kijk op www.voedingscentrum.nl wat een gezond gewicht voor u is.  

In onderstaande tabel kunt u zien welk product de voorkeur heeft binnen de productgroep. Kies zoveel mogelijk producten uit de 'bij voorkeur' groep. Dit past binnen de richtlijnen goede voeding. In de kolom bij ‘bij uitzondering’ staan producten die u beter kunt laten staan. Deze producten bevatten vrij veel suiker, zout, vet, verzadigd vet en/of cholesterol.

Let er wel op dat sommige productgroepen helemaal geen gezonde keuze zijn, zoals rood en bewerkt vlees. De tabel laat alleen de verschillen binnen een productgroep zien en niet de verschillen tussen verschillende productgroepen.

Groenten

Fruit

Smeer en bereidingsvetten

Vis, peulvruchten, vlees, ei

Zuivel

Noten

Brood, graanproducten en aardappelen

Broodbeleg

Dranken

Met vragen kunt u terecht bij de afdeling Diëtetiek.

Afdeling Diëtetiek
088 250 6412

Vindt u iets onduidelijk beschreven? Of ontbreekt er informatie? Dat horen wij graag. U kunt opmerkingen over de tekst doorgeven via [email protected]