Behandeling van diabetes mellitus type 1

Uw arts heeft u verteld dat u diabetes mellitus (suikerziekte) type 1 heeft. In deze folder vindt u informatie over diabetes mellitus en de behandeling. Ook leest u wat diabetes mellitus mogelijk betekent voor uw dagelijks leven en hoe wij u hierbij kunnen helpen.

Wat is diabetes mellitus?

Diabetes mellitus wordt vaak diabetes of suikerziekte genoemd. Bij deze ziekte blijft te veel glucose in het bloed zitten. De hoeveelheid glucose in het bloed wordt ook wel bloedglucose genoemd.

Door te eten en te drinken krijgt u koolhydraten binnen die in uw lichaam worden omgezet in glucose. Koolhydraten is een verzamelnaam voor zetmeel, melksuiker, vruchtensuiker en suiker. Koolhydraten worden in de maag en darmen afgebroken tot glucose. Vanuit de darm wordt glucose in het bloed opgenomen. Het bloed vervoert de glucose naar verschillende delen in het lichaam. Uiteindelijk komt de glucose in de lichaamscellen. De lichaamscellen gebruiken glucose als brandstof. Hierdoor krijgt u voldoende energie om te bewegen, praten en denken.

Glucose kan niet zomaar de lichaamscellen in. Hiervoor is insuline nodig. Insuline wordt gemaakt door de bètacellen van de alvleesklier (pancreas), in de eilandjes van Langerhans. De alvleesklier is een orgaan in de buik, achter de maag. De alvleesklier geeft de hele dag een beetje insuline af. Vlak na een maaltijd met koolhydraten gaat de bloedglucose omhoog. De alvleesklier reageert hierop door meer insuline aan te maken. Insuline werkt als een sleutel en maakt de lichaamscellen open zodat de glucose naar binnen kan en brandstof voor de cel kan leveren.

Bij diabetes mellitus is er een tekort aan insuline. Hierdoor kunnen de 'deuren' van de cel niet opengaan en kan de glucose de lichaamscellen niet in. De bloedglucosewaarde zal stijgen en de cellen krijgen onvoldoende energie. Het evenwicht tussen bloedglucose en insuline is verstoord.

Afbeelding met een voorbeeld van glucose opname in de cellen bij iemand zonder en met diabetes type 1

Figuur 1 - Opname van glucose in de cellen bij iemand zonder en iemand met diabetes type 1

Hoe ontstaat diabetes mellitus type 1?

Diabetes mellitus type 1 is een auto-immuunziekte. Dat wil zeggen dat er een 'fout' in het afweersysteem zit. Het afweersysteem in ons bloed verdedigt ons tegen ziekmakende bacteriën en virussen van buitenaf. Bij diabetes mellitus type 1 maakt het afweersysteem antistoffen die de bètacellen van de alvleesklier aanvallen en vernietigen. Het gevolg is dat de alvleesklier geen insuline meer kan aanmaken en de glucosewaarde in het bloed te hoog wordt. De oorzaak van de ‘fout’ in het afweersysteem is tot nu toe onbekend.

Symptomen

Te veel glucose in het bloed wordt ook wel hyperglycemie of hyper genoemd. Klachten die hierbij horen zijn:

  • dorst
  • droge mond
  • veel plassen
  • slecht zien
  • vermoeidheid
  • jeuk
  • infecties
  • slecht genezende wondjes

Behandeling

De behandeling van diabetes mellitus type 1 bestaat uit het toedienen van insuline via een insulinepen of - pomp. De hoeveelheid en soort insuline wordt hierbij afgestemd op uw eetpatroon, de hoeveelheid koolhydraten die u eet en uw levensstijl. Dit is per persoon verschillend. Uw arts, diëtist en diabetesverpleegkundige kunnen u hier meer over vertellen en kijken wat het beste bij u past.

Wat zijn streefwaarden van bloedglucose?

  • Voor de maaltijd mag de bloedglucose tussen 4 en 7 mmol liggen.
  • Na de maaltijd mag de bloedglucose oplopen tot maximaal 10 mmol.

Wat is HbA1c?

Een belangrijke meting om te zien of u goed bent ingesteld, is het HbA1c. Het HbA1c is de laboratoriumbepaling van de gemiddelde glucose-instelling over de afgelopen 6 tot 8 weken. De test meet hoeveel glucose zich gehecht heeft aan de rode bloedcel (hemoglobine). De streefwaarde is lager dan 53 mmol/mol, maar kan individueel worden aangepast.

Mogelijke complicaties van diabetes mellitus

Diabetes mellitus kan op lange termijn tot complicaties leiden. De meeste complicaties zijn een gevolg van schade aan de grote of kleine bloedvaten. Ze kunnen ontstaan aan de volgende organen of lichaamsdelen:

  • ogen
  • nieren
  • hart- en bloedvaten
  • zenuwen 
  • voeten
  • penis (erectiestoornis)

Het is belangrijk uw bloedglucosewaarden zo normaal mogelijk te houden. De kans op complicaties is dan kleiner. Regelmatige controle is nodig om eventuele complicaties vroegtijdig te herkennen en te behandelen. Mogelijke schade wordt hierdoor beperkt. Tijdens de consulten bespreekt de diabetesverpleegkundige met u of u extra voor controle moet komen en of er bij u sprake is van complicaties die behandeld moeten worden. Meer informatie over controles vindt u in de folder Verpleegkundig spreekuur voor patiënten met diabetes mellitus.

    Omgaan met diabetes

    Het hebben van de ziekte diabetes mellitus heeft impact op uw dagelijks leven. Zo moet u uw bloedwaarden gaan meten, insuline toedienen en misschien anders gaan eten.  Het diabetesteam van het Diakonessenhuis helpt u daarmee graag op weg. Naast uw reguliere afspraken bij het diabetesteam kunt u met vragen altijd terecht op het telefonisch spreekuur van de diabetesverpleegkundige.

    Vragen

    Met vragen kunt u terecht bij de diabetesverpleegkundigen. Zij zijn bereikbaar via [email protected], BeterDichtbij en op werkdagen via het telefonisch spreekuur van 8.30 uur tot 10.30 uur. Tijdens werktijden kunt u ook terecht bij de polikliniek Interne geneeskunde.

    Telefoonnummers

    Diabetesverpleegkundigen
    088 250 6733

    Polikliniek Interne geneeskunde
    088 250 6667

    Opmerkingen over de tekst

    Vindt u iets onduidelijk beschreven? Of ontbreekt er informatie? Dat horen wij graag. U kunt opmerkingen over de tekst doorgeven via [email protected].

    Bijgewerkt op: 1 november 2022

    Code: INT19