Het afbouwen van pijnstillers na uw operatie

U heeft een operatie gehad in het ziekenhuis waarvoor u nog een tijdje pijnstillers moet gebruiken. In deze folder leest u hoe u de pijnstillers goed gebruikt, hoe u de pijnstilling langzaam weer afbouwt en hoe wij u hier bij helpen.

Het belang van goede pijnbestrijding

Een goede pijnbestrijding zorgt voor een vlotter herstel, Ook kunt u sneller weer bewegen. Daarom raden wij u aan om na de operatie de voorgeschreven pijnstillers volgens voorschrift te gebruiken. 

Het belang van afbouwen

Binnen enkele dagen tot 2 weken na een operatie en/of verwonding herstelt het lichaam snel. U zult merken dat de pijn ook afneemt. Het is belangrijk om de pijnstillers dan af te bouwen. Uw lichaam kan namelijk gewend raken aan pijnstillers. Dat willen we voorkomen want:

  • Uw lichaam heeft dan steeds meer pijnstillers nodig om de pijn te behandelen en pijnstilling heeft steeds minder effect.
  • Het gebruik van bepaalde pijnstillers geeft vaak vervelende bijwerkingen. Denk aan sufheid en obstipatie (verstopping).

Zo helpen wij u

Vanuit het ziekenhuis begeleiden wij u bij het afbouwen van uw pijnstillers. Dat doen we met een app en telefonisch. Een week nadat u thuis bent gekomen uit het ziekenhuis nemen we contact met u op om te horen hoe het gaat met het afbouwen van de pijnmedicatie. Een medewerker helpt u met het installeren van de app en bespreekt het verder afbouwen van de pijnmedicatie. Als het nodig is, maken we een telefonische vervolgafspraak. Als u na 3 maanden nog steeds pijn heeft of medicatie gebruikt, kunnen we u doorverwijzen naar een specialist op de pijnpoli. 

Gebruik van uw pijnstillers

Vanuit het ziekenhuis krijgt u één of meerdere pijnstillers voorgeschreven. Zorg dat u deze goed gebruikt. Hoe u dat doet leest u hieronder per pijnstiller.

Paracetamol

Paracetamol is een goede pijnstiller met weinig bijwerkingen. Het is belangrijk om dit na de operatie in te nemen, tot 4 x per dag 2 tabletten van 500mg.

NSAID's (Diclofenac, Ibuprofen, Etoricoxib)

NSAID’s worden vaak gegeven na een operatie. In het Diakonessenhuis gebruiken we meestal Diclofenac, Ibuprofen en Etoricoxib. 

  • Diclofenac/Ibuprofen gebruikt u tot 3 x per dag. 
  • Etoricoxib gebruikt u 1 x per dag. 

Soms krijgt u een maagbeschermer bij het gebruik van Diclofenac of Etoricoxib.

Oxycodon

Oxycodon is een morfine-achtige stof. Het is een zeer krachtige pijnstiller. In het ziekenhuis schrijven we twee soorten voor: Oxycontin®(langwerkend) en Oxynorm® (kortwerkend)

Als u Oxycontin krijgt voorgeschreven neemt u dit 2 x per dag in. 

Als u Oxynorm krijgt voorgeschreven neemt u dit alleen indien nodig in,  maximaal 6 x per 24 uur in. U gebruikt Oxynorm niet standaard, maar alleen bij pieken in de pijn.

Gebruik bij oxycodon een laxerend middel om verstopping van de darmen te voorkomen. 

Afbouwschema

De pijnconsulent geeft u advies over het afbouwen. Hier vindt u alle informatie nog eens op een rij. Het moment waarop u start met het afbouwen hangt af van de soort pijnstillers die u gebruikt.

Start van het afbouwen

  • Na de operatie zal uw pijn langzaam afnemen. Zodra uw pijn afneemt, kunt u uw pijnstillers gaan afbouwen en uiteindelijk stoppen. U begint met het afbouwen van pijnstillers als de pijn een tot twee dagen draaglijk is. 
  • Afbouwen doet u in onderstaande volgorde; startend bij nummer 4. Als u een van de pijnstillers niet gebruikt, slaat u die gewoon over bij het afbouwen. 
PijnstillerWanneer afbouwen?
4. Oxycodon langwerkend (Oxycontin®)Als u merkt dat u minder pijn heeft, probeer dan het gebruik van Oxycodon langwerkend te verlagen naar 1 per dag. Neem deze tablet in voor het dagdeel dat u nog de meeste pijn heeft. Als dit twee dagen goed gaat, kunt u Oxycodon langwerkend helemaal stoppen.
3. Oxycodon kortwerkend (Oxynorm®)Gebruikt u pijnstiller nummer 4 niet (meer) en heeft u weinig last van pijn? Dan kunt u nummer 3 gaan verminderen. Probeer elke dag 1 tablet minder te nemen. Let op: gebruikt u ook iets tegen verstopping bij oxycodon? Dan kunt u daarmee stoppen als de ontlasting weer normaal is.
2. Diclofenac, Ibuprofen, EtoricoxibAls u bent gestopt met pijnstiller 4 en 3 en u heeft weinig pijn, mag u ook stoppen met pijnstiller 2. U hoeft deze pijnstillers niet geleidelijk af te bouwen. Let op: heeft u een maagbeschermer (zoals pantoprazol) gekregen alleen vanwege het gebruik van deze pijnstiller? Dan mag u tegelijk met pijnstiller 2 stoppen met de maagbeschermer. Gebruikte u de maagbeschermer vóór de ingreep ook al? Dan kunt u daarmee doorgaan.
1. ParacetamolMet paracetamol stopt u zodra u geen andere pijnstiller meer gebruikt en u eventuele pijn acceptabel vindt. De paracetamol hoeft u niet geleidelijk af te bouwen.

Wat kunt u zelf doen om pijn te verminderen?

Het is belangrijk dat u tijdens het herstel beweegt. Beweging bevordert de doorbloeding en het herstel van de  weefsels. Ook maakt het lichaam bij beweging natuurlijke pijnstillende stoffen aan; zogenaamde endorfines. Soms is er kortdurend een toename van de pijn vanwege het bewegen, vermijdt het bewegen dan niet maar gebruik indien nodig uw pijnstillers om de beweging mogelijk te maken. Dit betekent niet dat u voortdurend over uw pijngrens moet gaan, maar zoek een balans tussen in beweging blijven en herstel.

Daarnaast is het belangrijk om afleiding te hebben, goed te slapen en gezond te eten.

Ook mindfulnessoefeningen en ontspanning door bijvoorbeeld muziek, kunnen u helpen om met de pijn om te gaan.

Contact opnemen

Neem contact op met uw behandelend arts als:

  • De pijn juist toeneemt in plaats van afneemt en u juist méér pijnstillers nodig heeft.
  • Het afbouwen niet lukt.

Opmerkingen over de tekst

Vindt u iets onduidelijk beschreven? Of ontbreekt er informatie? Dat horen wij graag. U kunt opmerkingen over de tekst doorgeven via [email protected]

Bijgewerkt op: 22 oktober 2024

Code: P47