Behandeling van een allergie met subcutane immunotherapie

Subcutane immunotherapie bestaat uit het  toedienen van onderhuidse (subcutane) injecties met de stof waar u allergisch voor bent (het allergeen) gedurende drie tot vijf jaar. De behandeling is erop gericht het eigen afweersysteem zo te beïnvloeden dat de allergie afneemt en u tolerant wordt voor het allergeen. Doel van de behandeling is de allergische klachten te laten afnemen of zelfs geheel te laten verdwijnen en uw kwaliteit van leven te verbeteren.

Andere effecten

Immunotherapie verkleint ook de kans op het ontstaan van nieuwe allergieën. Bij een inhalatieallergie wordt ook de kans op het ontstaan van astmatische klachten naast oog-en neusklachten kleiner.

Bij welke allergieën wordt het toegepast?

Immunotherapie is werkzaam gebleken bij patiënten met een allergie voor pollen, huisstofmijten, insectengif (wesp, bij en hommel) en kat. Uw behandelaar heeft met u besproken wat de kans op effect in uw geval is.

Waarom drie tot vijf jaar?

In de eerste twee jaar van de behandeling nemen de oog- en neusklachten bij een inhalatieallergie af. De behandelduur is echter drie tot vijf jaar. Deze extra periode is bedoeld om te zorgen dat u tolerant blijft voor het allergeen ook nadat u gestopt bent met immunotherapie.

U mag de injecties alleen krijgen als u in een goede lichamelijke conditie bent. Voor elke injectie vragen we u daarom hoe de vorige injectie is verlopen, of u uw antihistaminicum (=allergiemedicatie) heeft ingenomen, hoe u zich voelt, of u niet ziek bent, geen koorts heeft en geen last heeft van pollen in de lucht.

In geval van tieners hoeven ouders/verzorgers in principe niet aanwezig te zijn bij de behandeling. Uw kind kan dus desgewenst alleen naar het ziekenhuis komen. Het is wel belangrijk dat u bereikbaar en beschikbaar bent. Mocht zich een allergische reactie voordien bij uw kind, dan vragen wij u naar het ziekenhuis te komen om uw kind op te halen en voor een overdracht. In uitzonderlijke situaties, bijvoorbeeld als zich vaker allergische reacties voordoen tijdens de behandeling, kan het zijn dat wij u toch vragen om mee te komen naar het ziekenhuis.

Startmoment

De behandeling wordt opgestart in een relatief klachtenvrije periode, bij voorkeur na een periode van (maximale) blootstelling aan het desbetreffende allergeen. Bijvoorbeeld: immunotherapie met graspollenextract starten we bij voorkeur in september (dus na graspollenperiode).

Fasering

De behandeling bestaat uit twee fasen:

• de instelfase (zes of vijftien weken)
• de onderhoudsfase

Tijdens de instelfase krijgt u elke week 1 of meer injecties toegediend afhankelijk van het aantal te behandelen allergenen (maximaal 3). Bij sommige patiënten wordt gekozen voor een snelle instelfase, waarbij op 1 dag meerdere injecties worden gegeven. Of dit voor u een optie is, beslist uw behandelaar.

De hoeveelheid toegediende allergeenextract wordt in de instelfase wekelijks opgehoogd totdat na een aantal weken-maanden een bepaald maximum wordt bereikt.

Daarna gaat de behandeling over in een onderhoudsfase, waarbij elke vier tot zes weken een onderhoudsdosis wordt toegediend.

Toedieningsschema instelfase

Instelfase conventioneel
Gedurende vijftien weken ontvangt u wekelijks 1 injectie van het allergeen volgens volgende dosering.

Instelfase versneld
Gedurende zes weken ontvangt u wekelijks meerdere injecties per bezoek. Tussen iedere injectie moet u 30 minuten wachten. Dat betekent dat u per bezoek ongeveer 1 tot 1,5 uur aanwezig bent.

Prikdagen en tijden

Maandag, 13.30-15.00 uur, Utrecht
Maandag, 08.00-11.30 uur, Zeist
Dinsdag, 08.10-11.30 uur, Utrecht
Woensdag, 09.00-11.00/ 13.30-15.20 uur, Utrecht
Donderdag 07.10-11.30 uur, Utrecht
Vrijdag, 07.30-11.00 uur, Zeist

• In vakanties gelden er aangepaste dagen en tijden.
• Kinderen tot 16 jaar worden alleen in Utrecht geprikt op maandag of woensdag.

Vooraf melden

Medicijngebruik
U dient iedere verandering in uw medicijngebruik door te geven. Sommige medicijnen (zoals voor een hoge bloeddruk) mogen namelijk niet gegeven worden bij een injectiekuur.

Zwangerschap
Als u zwanger bent, moet u dit melden. De injecties in de onderhoudsfase kunnen in principe gewoon doorgaan tijdens de zwangerschap. Bij de instelfase moet de kuur gestaakt worden in de zwangerschap.

Ziekte en verkoudheid
Bij flinke verkoudheden, bij ziekte en koorts moet de injectie minstens 1 week worden uitgesteld.

Vaccinatie
Een eventuele vaccinatie moet u bij voorkeur niet eerder dan 1 week na de injectie plannen (in ieder geval na minstens 48 uur).

Voorbereiding thuis

• Neem een tot twee uur voor de injectie het antihistaminicum (= allergiemiddel) dat u gebruikt voor uw allergie.
• Neem contact op met de polikliniek Allergologie als u:
  • ziek bent;
  • een luchtweginfectie heeft;antibiotica gebruikt in verband met een luchtweginfectie;
  • koorts heeft;
  • minder dan 48 uur van tevoren een andere vaccinatie heeft gehad (griepprik, reizigersvaccinaties).

Melden

Voor de behandeling meldt u zich op de polikliniek Allergologie.

Gang van zaken

De injecties worden op de polikliniek Allergologie toegediend door een ervaren doktersassistente of verpleegkundige. U krijgt de injecties in bovenarm of bovenbeen (een prik per allergeen, maximaal 3 in totaal).

Let op: Na het prikken moet u een half uur ter controle op de polikliniek Allergologie blijven voordat u weer naar huis mag. Dit in verband met een mogelijke reactie op de injecties. Dit geldt na elk bezoek, gedurende de hele kuur.

Op de dag van prikken dient u grote lichamelijke inspanning te vermijden en moet u rekening houden met vermoeidheid.

Bijwerkingen

• Vaak komt op de plaats van de injectie een jeukende zwelling en roodheid voor die in de loop van enkele dagen weer verdwijnt. Meestal is dit alleen hinderlijk en niet ernstig. Onderhuidse verdikkingen kunnen enige tijd aanwezig blijven.
• Vermoeidheid is een veelgehoorde klacht en komt vooral voor in de instelfase. Op de dag van de injectie mag u geen zware lichamelijke inspanning doen en niet sporten.
• Eczeem kan tijdelijk verergeren.
• Een algemene allergische reactie met klachten als overal jeuk, jeukende ogen, niezen, kortademigheid en (uiterst zeldzaam) bloeddrukdaling komt sporadisch voor en moet zoveel mogelijk voorkomen worden. Deze reactie komt in de meeste gevallen binnen een half uur na de prik en daarom moet u een half uur na de prik onder toezicht van de polikliniek allergologie blijven. Zodra u merkt dat u klachten krijgt van huid, neus, ogen of longen, of als u zich niet lekker gaat voelen, moet u dat direct aan de arts of doktersassistente melden.

Problemen thuis

De kans dat u nog een ernstige reactie krijgt nadat u naar huis gaat is minimaal, maar als dit gebeurt,  moet u altijd contact opnemen met de polikliniek Allergologie of met de spoedeisende hulp van het ziekenhuis bij ernstige klachten buiten kantoortijden.

Met vragen kunt u terecht bij de polikliniek Allergologie.

Polikliniek Allergologie
088 250 6604

Spoedeisende hulp Utrecht
088 250 6211

Vindt u iets onduidelijk beschreven? Of ontbreekt er informatie? Dat horen wij graag. U kunt opmerkingen over de tekst doorgeven via [email protected]