Behandeling van snurken en slaapapneu

Deze behandeling vindt plaats in de Diak Clinic, onderdeel van het Diakonessenhuis. Meestal is dat op locatie Zeist. Soms wordt de operatie om medische redenen in Utrecht gepland. Uw polikliniekafspraken kunnen op een locatie naar keuze.

Wat is snurken?

Snurken wordt meestal opgemerkt door uw partner of andere naasten. Afhankelijk van het geluidsniveau van het snurken varieert de hinder van vrijwel geen last tot het langdurig gescheiden slapen en soms zelfs relatieproblemen.

Snurken heeft verschillende oorzaken:

• Het snurkgeluid kan worden veroorzaakt door het trillen van de huig (het kegelvormige uitsteekseltje van het zachte gehemelte aan de ingang van de keel) en het zachte gehemelte zelf tijdens de inademing. Over het algemeen geeft ademen door de mond een grotere kans op snurken dan ademen door de neus. Ook is in rugligging het snurken meestal luider dan in zijligging. 
• Het snurkgeluid kan ook worden veroorzaakt door een veranderde neuspassage of trillingen van de basis van de tong en/of het strotteklepje.

Onder bepaalde omstandigheden kan het snurken verergeren:

• Slapen op de rug. 
• Oververmoeidheid en ouderdom; hierdoor verslappen de spieren van de tong en keel.
• Alcohol en slaap- en kalmeringsmiddelen; deze verminderen de controle over de spieren waardoor deze verslappen. 
• Overgewicht; dit maakt het weke gedeelte van de keelholte onder het slijmvlies dikker.
• Roken of brandend maagzuur; door irritatie van het slijmvlies van de neus-/ keelholte kunnen de slijmvliezen verdikken.
• Een van nature lange huig of gehemelte. 
• Een verminderde neuspassage; als gevolg van slijmvlieszwelling, neuspoliepen of een scheefstand van het neustussenschot.

Wat is slaapapneu?

In sommige gevallen is er naast het snurkgeluid ook sprake van een stokkende ademhaling (apneu) of komt alleen een stokkende ademhaling voor. Bij een obstructief slaap-apneu-syndroom (OSAS) is de keelpassage ernstig verstoord omdat er kortdurend een volledige afsluiting in de keelholte ontstaat. Snurken en OSAS zijn aan elkaar gerelateerd, omdat in beide gevallen de luchtpassage in de mond en/of keelholte is verstoord. Er worden nog wel ademhalingsbewegingen gemaakt, maar er vindt geen luchtverversing in de longen meer plaats. Dit komt doordat de luchtpassage in de neus- en/of keelholte is afgesloten.

De stokkende ademhaling (apneu) kan het zuurstofgehalte in het bloed zodanig laten dalen (desaturatie), dat u wakker schrikt en enkele keren diep moet ademhalen om het zuurstofgehalte weer op een normaal niveau te brengen. Dit wakker worden, wordt meestal niet zo ervaren en betekent in de praktijk meestal een sluimerslaap. Het kan zijn dat alleen de partner dit opmerkt. Als dit soort perioden zich regelmatig voordoen, is de slaapkwaliteit onvoldoende en kunt u overdag slaperig zijn (hypersomnolentie). U kunt snel geïrriteerd zijn en op ongepaste momenten in slaap vallen. Daarnaast kan OSAS ernstige gezondheidsrisico’s met zich meebrengen, zoals een hoge bloeddruk, hartritmestoornissen en een beroerte.

Als de reden van uw klachten is vastgesteld, kunt u in overleg met uw behandelend specialist en/of diëtist kiezen voor een behandelingsvorm. De behandeling kan bestaan uit een aanpassing van uw leefgewoonten en/of een andere niet-chirurgische behandeling of een chirurgische ingreep.

De volgende zaken hebben invloed op snurken en slaapapneu: cafeïne (bijvoorbeeld in koffie), roken, drugs, slaap- of kalmeringsmiddelen, alcohol, een onregelmatig leefpatroon, overgewicht en het moment waarop u een maaltijd gebruikt. Als een van deze zaken een rol speelt, wordt u doorverwezen naar een diëtist. De diëtist bespreekt de mogelijkheden tot aanpassing van uw leefgewoontes met u.

Mandibulair repositie apparaat (MRA)

Als de tongbasis en het strotteklepje het snurken veroorzaken, is het naar voren plaatsen van de onderkaak (de mandibula) tijdens de slaap vaak een effectieve behandeling. Een mandibulair repositie apparaat (MRA) is een soort beugel/mondbeschermer die u ’s nachts draagt en die voorkomt dat de tongbasis of het strotteklepje de keelholte afsluit. Voor het aanmeten van de MRA verwijst uw medisch specialist u door naar de polikliniek voor mond-, kaak- en aangezichtschirurgie (MKA) van het Diakonessenhuis of naar een gespecialiseerde tandarts in de regio. Uiteraard bent u geheel vrij in de keuze van een tandarts. De kosten hiervan worden over het algemeen vergoed. Toch adviseren wij u om, voordat u hiertoe besluit, uw polisvoorwaarden te bekijken en/of contact op te nemen met uw zorgverzekeraar.

Slaappositietrainer

Als de ademstops voornamelijk in rugligging voorkomen en (bijna) niet in andere slaaphoudingen spreken we van positie afhankelijk slaapapneu. Het aanleren van slapen in zijligging is vaak een effectieve behandeling. De slaappositietrainer (ook wel SPT genoemd) is een hulpmiddel hiervoor. Dit is een klein en licht apparaatje dat met een zachte elastische band om de borstkas wordt gedragen tijdens de slaap. De slaappositietrainer maakt gebruik van een sensor: als u op uw rug gaat liggen, reageert het apparaatje met een zachte trilling. Zo kunt u zelf naar een gezonde houding draaien. Op die manier leert u geleidelijk aan om niet meer op de rug te slapen.

Continue positieve ademdruk (CPAP)

Een andere mogelijkheid voor behandeling van slaapapneu is de continue positieve ademdruk (CPAP). Met behulp van een neusmasker dat is verbonden met een blaasapparaat, wordt tijdens de slaap extra lucht in de keel geblazen. De hoeveelheid lucht zorgt ervoor dat de weke delen in de keel elkaar niet meer raken. De longarts kan een CPAP-apparaat voorschrijven.

Verbetering van de neuspassage

Als sprake is van een verminderde neuspassage als gevolg van slijmvlieszwelling, neuspoliepen of een scheefstand van het neustussenschot kan een ingreep nodig zijn. Het effect hiervan wordt na verloop van tijd duidelijk (zie voor meer informatie over deze ingrepen de folders ‘Operatieve behandeling van neuspoliepen’, ‘Neustussenschotcorrectie’ en ‘Neusschelpverkleining’). Om een zo goed mogelijk resultaat te bereiken, volgt op deze operatie vaak een aanvullende behandeling.

Correctie van de tongbasis

Correctie van de tongbasis kan een effectieve behandeling zijn als het snurken wordt veroorzaakt door de tongbasis en/of het strotteklepje én er ook sprake is van een forse tongbasis (tongtonsillen). Deze correctie kan plaatsvinden door middel van laserchirurgie of door het verschrompelen van de tongbasis middels een naaldje dat tijdens de ingreep wordt ingebracht. De kosten van deze operatie vergoedt de verzekeraar over het algemeen niet. Wij adviseren u om, voordat u tot operatie besluit, uw polisvoorwaarden te bekijken en/of contact op te nemen met uw zorgverzekeraar.

Uvulo-palato-pharyngo-plastiek

Bij de uvulo-palato-pharyngo-plastiek (UPPP) verwijdert de KNO-arts een deel van het zachte gehemelte inclusief de huig, zodat de ruimte tussen het zachte gehemelte en de achterwand van de keel ruimer wordt. Doordat het resterende deel van het zachte gehemelte stugger wordt door littekenvorming, zal het snurken afnemen. De kosten van deze operatie vergoedt de verzekeraar over het algemeen niet. Wij adviseren u om, voordat u tot operatie besluit, uw polisvoorwaarden te bekijken en/of contact op te nemen met uw zorgverzekeraar.

Multilevel chirurgie (Hyoid-thyroid pexie)

Soms kunnen patiënten een slaapbeugel (MRA) of een neusmasker (CPAP) niet goed verdragen. In dat geval kan uw KNO-arts voorstellen om op meerdere niveaus een chirurgische correctie uit te voeren. Dit noemen we ook wel multilevel chirurgie. Denk hierbij aan bijvoorbeeld een neuspassagecorrectie, gehemelteoperatie (UPPP) en in veel gevallen een correctie van het tongbasis-niveau. Een correctie van het tongbasis-niveau noemt men een hyoid-thyroid pexie (HTP). Bij deze ingreep wordt het schildkraakbeen aan het zwevende been vastgehecht. Hierdoor kantelt de achterkant van uw tong enigszins waardoor er meer ruimte in de keel ontstaat. Dit wordt gedaan via een sneetje in de hals. Voor deze behandeling verblijft u vaak enkele dagen in het ziekenhuis.

Als u meer dan vijftien apneus per uur tijdens de slaap heeft, mag u geen personenauto, vrachtwagen of bus besturen. U mag weer autorijden als u minimaal twee maanden met succes behandeld bent . Voor rijbewijzen voor vrachtwagens en bussen moet drie maanden succesvolle behandeling hebben plaatsgevonden. Succesvolle behandeling wil zeggen dat u 's nachts minder dan vijftien apneus per uur heeft.

Voor de meeste mensen komt rijgeschiktheid aan de orde bij het aanvragen of verlengen van een rijbewijs. Daarbij moet u een zogenaamde 'Eigen Verklaring' invullen. De eerste vraag hierbij is: 'Heeft u last of last gehad van abnormale slaperigheid overdag?' Een apneupatiënt zal hier met 'ja' op moeten antwoorden. Het CBR vraagt vervolgens om een verklaring. Voor deze verklaring kunt u bij uw behandelend arts terecht.

Als u naar aanleiding van deze folder vragen heeft, kunt u deze bespreken met uw behandelend arts op de polikliniek KNO of de polikliniek Longziekten. 

Gecertificeerde tandartspraktijk voor MRA techniek:

Tandartsenpraktijk Kampereiland
J.E. van der Horst, MRA tandarts
Kampereiland 23
3524 CZ Utrecht
030 288 4030
E: [email protected]

Voor meer informatie kunt u ook terecht op de volgende websites:

• kno.nl
• Apneu vereniging

Polikliniek KNO Utrecht/ Zeist
 088 250 5026

Polikliniek Longziekten en tuberculose
 088 250 6445

OSAS-consulent
 088 250 5934

OSAS-verpleegkundige
 088 250 5471

Vindt u iets onduidelijk beschreven? Of ontbreekt er informatie? Dat horen wij graag. U kunt opmerkingen over de tekst doorgeven via [email protected].