Fysiotherapie na een onderbeen- of bovenbeenamputatie

Vanaf de dag na de operatie komt de fysiotherapeut iedere dag bij u langs om u te behandelen. Het doel van de behandeling is zoveel mogelijk mobiliteit, kracht en conditie te behouden. Onder leiding van de fysiotherapeut gaat u starten met mobiliseren. Met mobiliseren bedoelen we hier: verplaatsen in bed, opstaan, lopen en gaan zitten.

De fysiotherapie die u na uw operatie in het ziekenhuis krijgt, verdelen we in twee fasen: de bedrustfase en de mobilisatiefase.

Bedrustfase

Na de operatie krijgt u bedrust voorgeschreven. U moet dan op bed blijven liggen. Bedrust is nodig om te zorgen dat de wond geneest. Bij een onderbeenamputatie duurt de bedrust meestal 1 dag. Bij een bovenbeenamputatie is moet u rekening houden met 5 dagen bedrust.

In de bedrustfase geeft de fysiotherapeut u aanwijzingen over de houding van uw lichaam en van uw geamputeerde lichaamsdeel. U gaat oefenen met de buikligging. De buikligging is belangrijk om de heup van uw geopereerde been soepel te houden. Vanaf dag 2 gaat u 3 keer per dag 20 minuten op uw buik liggen. 

De fysiotherapeut legt u uit hoe u het beste uw lichaam in bed kunt verplaatsen en geeft u een aantal spierkrachtoefeningen. Zo nodig krijgt u ook ademhalingsoefeningen.

Mobilisatiefase

Zodra de stomp in het gips zit, mag u onder leiding van de fysiotherapeut beginnen met mobiliseren.

Opstaan, lopen en gaan zitten
De fysiotherapeut oefent met u hoe u moet opstaan en gaan zitten. Als u deze bewegingen veilig en zelfstandig kunt uitvoeren, mag u zich op aangeven van de fysiotherapeut zelfstandig naar de stoel of rolstoel begeven. U kunt hierbij gebruikmaken van een loophulpmiddel. Als u zit, is het belangrijk dat de stomp omhoog ligt en ondersteund wordt door een kussentje. Dit voorkomt stuwing van de wond.

Als de wond goed geneest, kunt u starten met staan en lopen. Dit gebeurt in een loopbrug of met een loophulpmiddel, zonder oefenprothese.

Conditie en kracht opbouwen
Samen met de fysiotherapeut gaat u conditie en kracht opbouwen. U gaat oefeningen doen die ervoor zorgen dat het niet geopereerde been sterker wordt en uw conditie behouden blijft of zelfs verbetert. Deze kracht en conditie heeft u hard nodig bij uw herstel. U gaat ook oefenen met de stomp van uw been om spierkracht te behouden en om spierverkortingen te voorkomen.

U kunt pijn hebben aan de amputatiestomp. Dat is normaal na de operatie en u krijgt hier medicijnen voor. Verder kunt u last hebben van fantoompijn. Dit betekent dat u pijn voelt in het gedeelte dat geamputeerd is. Fantoompijn kan toenemen door:

• veranderingen in het weer
• druk op het overgebleven deel van het been door bijvoorbeeld kleding
• emotionele stress zoals angst en boosheid
• vergeten dat het been of onderbeen er niet meer is en proberen het te gebruiken
• een slecht passende prothese

Er zijn geen aanwijzingen dat fantoompijn kan worden voorkomen. Pijntherapie waarmee symptomen voor en na de amputatie worden bestreden, kan beginnende pijn beperken en zelfs voorkomen. Sommige mensen krijgen echter ondanks pijntherapie toch fantoompijn.

Als er medisch geen redenen meer zijn om in het ziekenhuis te blijven, gaat u imeestal in overleg met de revalidatiearts naar een revalidatiecentrum. U kunt daar worden opgenomen of u bezoekt het revalidatiecentrum vanuit huis (poliklinisch). Ook is het mogelijk dat u tijdelijk naar een verzorgings- of verpleeghuis gaat met een eigen revalidatieafdeling.

In het revalidatiecentrum of op de revalidatieafdeling wordt u door meerdere zorgprofessionals begeleid bij uw revalidatie met als doel dat u weer zo zelfstandig mogelijk kunt functioneren.

Met vragen over de behandeling kunt u op werkdagen tussen 8.00 en 16.30 uur terecht bij de afdeling Fysiotherapie en Ergotherapie.

Afdeling Fysiotherapie
088 250 6412

Afdeling Ergotherapie
088 250 6412