Fysiotherapie na het plaatsen van een schouderprothese (total shoulder, hemiprothese)

Het normale schoudergewricht

Het schoudergewricht wordt gevormd door de kop van de bovenarm en een kom aan de zijkant van het schouderblad. Zowel de kop als de kom zijn bekleed met kraakbeen. Kraakbeen heeft een gladde, elastische structuur waardoor het bot onder het kraakbeen wordt beschermd tegen slijtage. Om de botstukken bij elkaar te houden, is het gewricht omgeven door een gewrichtskapsel, spieren en pezen. Deze spieren worden ook wel de cuffspieren genoemd. Zij zorgen ervoor dat het schoudergewricht verschillende kanten op kan bewegen en houden de relatief grote  kop van de schouder op zijn plaats.

Bij de operatie die u heeft gehad, is een schouderprothese geplaatst. Er bestaan verschillende typen schouderprothesen. Als de cuffspieren nog goed functioneren wordt gekozen voor een hemiprothese (alleen de kop wordt vervangen) of een totale schouderprothese (zowel de kop als de kom worden vervangen).

Na de operatie is het belangrijk dat de zwelling in het wondgebied die is ontstaan door de operatie, zo snel mogelijk weer afneemt. Dit doet u door uw elleboog na de operatie goed te ondersteunen. Als u terugkomt van de operatiekamer ligt u op uw rug op bed. Uw arm zit in een antirotatie-sling. Uw bovenarm en elleboog rust op een kussentje om te voorkomen dat de kop van uw schouder te ver naar voren beweegt. Zorg ervoor dat het kussentje blijft liggen.

De fysiotherapeut komt de eerste dag na de operatie bij u aan bed. Hij/zij bespreekt met u de leefregels voor de eerste zes weken na de operatie en start met oefenen. Het is belangrijk dat u de oefeningen die de fysiotherapeut met u doorneemt, blijft doen.

Ontslag

Als u voldoende mobiel bent, de pijn onder controle is en u alle instructies van de fysiotherapeut heeft gehad, gaat u op de eerste of tweede dag na de operatie naar huis. U krijgt bij ontslag een schriftelijke overdracht en een machtiging mee voor een fysiotherapeut bij u in de buurt.

Pijnmedicatie

Na de operatie kan uw schouder pijnlijk zijn. Dit wordt meestal veroorzaakt door de zwelling die ontstaat door de operatie. Goede pijnstilling is belangrijk om te kunnen oefenen. Na ontslag uit het ziekenhuis is het belangrijk deze pijnmedicatie te blijven gebruiken, zodat de pijn u niet beperkt bij het oefenen. 

Revalideren

Het is belangrijk dat u de oefeningen die u in het ziekenhuis krijgt, ook thuis blijft doen. Dit is om stijfheid van de schouder en de arm te voorkomen. De fysiotherapeut in het ziekenhuis bespreekt met u wanneer u mag starten met oefenen bij een fysiotherapeut bij u in de buurt. De revalidatie duurt meestal tussen de zes en negen maanden. Dit is afhankelijk van het type prothese en de conditie van uw spieren voor de operatie.

Leefregels

• U draagt de sling zes weken dag en nacht. De sling mag af bij het oefenen en bij de persoonlijke verzorging. Alhoewel de prothese al goed vastzit, wordt de sling 6 weken gedragen zodat de pezen goed kunnen genezen.
• U mag na twee weken ook op uw niet geopereerde zijde liggen. Deze houding wordt vaak als onprettig ervaren. U kunt dan slapen op de rug, met de elleboog op een kussentje
• U mag bij het wassen of aankleden met de romp licht naar voren buigen waarbij u de arm ontspannen laat afhangen. De fysiotherapeut in het ziekenhuis oefent dit voordat u naar huis gaat.
• Na zes weken - als u weer voldoende kracht in de spieren rond uw schouder heeft - mag u de sling af en toe af doen. Uw fysiotherapeut adviseert u hierover.
• U mag de eerst zes weken niet steunen op uw geopereerde arm.
• U mag de eerst zes weken geen kracht zetten met uw geopereerde arm.

Autorijden en fietsen

Fietsen en autorijden kan weer als de pijn en de zwelling nagenoeg verdwenen zijn en u zonder nadenken de geopereerde arm kunt gebruiken. Dit kan 2 tot 3 maanden duren.

Werk- en sporthervatting

Als de meeste pijn verdwenen is en u weer voldoende controle over uw schoudergewricht heeft, mag u (in huis) weer wat lichte werkzaamheden oppakken. Dit is meestal niet eerder dan 6 weken na de operatie. Werkzaamheden mogen geen nieuwe pijnklacht of stijfheid veroorzaken. 

De orthopedisch chirurg en de fysiotherapeut bij u in de buurt adviseren u welke sporten er in de toekomst eventueel weer mogelijk zijn.

Oefeningen in zit met de arm in de sling

• Oefen de vingers en de pols ieder uur 10 tot 20 keer.

Oefeningen in staande houding met de arm uit de sling

• Drie keer per dag strekt en buigt u de elleboog 10 keer. Let hierbij op dat de bovenarm tegen de romp blijft en de onderarm, via contact met uw buik, naar beneden beweegt.
• Ondersteun uw onderarm aan de geopereerde zijde met de arm van de niet-geopereerde zijde, alsof u een baby vasthoudt. Maak dan kleine ronddraaiende bewegingen met de niet-geopereerde arm.

Het uiteindelijke resultaat na een aantal maanden van revalideren hangt voor een groot gedeelte af van de situatie van de schouder voor de operatie. Over het algemeen mag u verwachten dat de pijn die u voor de operatie had, verdwenen of beduidend verminderd is.

Heeft u nog geen eigen fysiotherapeut en/of bent u nog op zoek naar een in schouders gespecialiseerde fysiotherapeut bij u in de buurt, kijk dan op de website van Schoudernetwerk Midden Nederland. 

Met vragen naar aanleiding van deze folder kunt u terecht bij de afdeling Fysiotherapie van het Diakonessenhuis.

Afdeling Fysiotherapie
088 250 6412

Vindt u iets onduidelijk beschreven? Of ontbreekt er informatie? Dat horen wij graag. U kunt opmerkingen over de tekst doorgeven via [email protected]