Fysiotherapie voor patiënten met corona
In deze folder vindt u verschillende oefeningen en adviezen.
- Deel 1 gaat over ademhaling met houdingsadviezen, ademhalingsoefeningen en oefeningen om het slijm makkelijker op te hoesten.
- Deel 2 gaat over het behouden en trainen van spierkracht om uw conditie zo optimaal mogelijk te houden.
- Deel 3 bevat aanvullende adviezen tijdens de opname.
Deel 1 Ademhaling
Houdingsadviezen
De longen werken beter als ze goed open zijn en gevuld met lucht. Dit is het geval als u met uw bovenlijf rechtop zit of staat. Hoe meer u rechtop zit hoe beter de longen zich kunnen vullen met lucht. Ons advies is dan ook: zit rechtop, als het even kan buiten het bed. Als zitten op de stoel in het begin nog te vermoeiend is, dan is gesteund zitten in bed een goed alternatief. U kunt dit opbouwen van licht naar zwaar. De illustraties hieronder geven deze opbouw weer.
Langzit
Liggend in bed met de hoofdsteun omhoog en de benen gestrekt naar voren.
Strandstoelhouding
Liggend in bed met de hoofdsteun omhoog en de benen in een gebogen houding naar voren. Het bed is hierbij naar voren gekanteld.
Zittend op stoel of rand van bed
Zittend op de rand van het bed of op een stoel met de voeten op de grond. Zitten op de stoel geeft meer ondersteuning voor de rug.
Op bed
Liggend op bed met de armen leunend op twee kussens aan beide zijden of zittend op de rand van het bed met de armen leunend op een tafel.
Op een stoel
Zittend op een stoel met de armen leunend op een tafel of op armleuningen.
Ademhalingsoefeningen
- Voorbereiding
Adem 2 minuten in een rustig tempo voordat u begint met de ademhalingsoefeningen.
- Buikademhaling
Leg uw handen op uw buik. Probeer bij het inademen uw buik naar uw handen te laten komen. Bij het uitademen mag u de navel iets intrekken. Neem voldoende tijd voor het uitblazen.
- Vasthouden van de ademhaling
Voer dezelfde oefening uit als hiervoor, maar houdt de adem na de inademing 3 tot 5 seconden vast. Adem hierna weer volledig uit. Herhaal ook deze oefening 5 maal.
- Diep uitademen
Blaas 5 keer diep uit door uw mond alsof u kaarsjes uitblaast (geluid lijkt op ffffffff)
Met oefeningen 5 en 6 kunt u het slijm dat in de longen en luchtwegen is achtergebleven, afvoeren.
- Huffen
Alleen als u slijm in de longen heeft gebruikt u de techniek van het ‘huffen’. U ademt in en stoot de lucht in één keer uit. Dit is net zoals u bijvoorbeeld uw brillenglazen laat beslaan voordat u ze oppoetst. Doe dit maximaal 5 keer achter elkaar.
- Hoesten
Hoesten gaat vaak vanzelf bij het oefenen. Hoest 3 keer. Stop met hoesten als u geen slijm hoort.
Herhaal deze oefeningen elk uur als u wakker bent.
Als u weer regelmatig uit bed bent en wandelt, kunt u de ademhalingsoefeningen stoppen. Alleen als u nog slijm opgeeft, raden wij u aan met de oefeningen door te gaan.
| Samenvatting |
|---|
| • 2 minuten rustig in- en uit ademen als voorbereiding op de oefeningen |
| • 5 x diep inademen (buikademhaling) en uitademen (ffffffff) |
| • 5 x diep inademen, 3 tot 5 seconden de adem vasthouden, en dan uitademen |
| Alleen als er slijm in de longen zit oefening 5 en 6 |
| • 5 x diep inademen, en vervolgens huffen |
| • 3 x diep inademen en hoesten |
U kunt de oefeningen ook online bekijken. Scan de code met uw smartphone of tablet of ga naar de websites.
Ademhalingsoefeningen
https://bit.ly/afspeellijst-oefeningen-ademhaling
Oefeningen in lig
https://bit.ly/afspeellijst-oefeningen-lig
Oefeningen in stand
https://bit.ly/afspeellijst-oefeningen-stand
Oefeningen in zit
https://bit.ly/afspeellijst-oefeningen-zit
Deel 2 Spierkrachtoefeningen
Patiënten die in het ziekenhuis zijn opgenomen bewegen vaak weinig. Weinig bewegen leidt tot een verlies van onder andere spierkracht en conditie. Tijdens uw opname is het verstandig om te blijven bewegen, maar het is belangrijk dat u niet over uw grenzen heen gaat. Om u te helpen met bewegen en oefenen stelt de fysiotherapeut samen met u een persoonlijk beweegadvies op. Het is belangrijk dat u tijdens of direct na het bewegen of oefenen niet erg vermoeid en benauwd bent. Dit kan een teken zijn dat u te veel van uzelf vraagt.
Omdat u in isolatie wordt verpleegd en de kamer of afdeling niet af mag, hebben we een aantal oefeningen beschreven die u op de kamer kunt doen. De fysiotherapeut bespreekt met u welke oefeningen voor u het beste zijn.
U kunt daarnaast de volgende oefeningen doen.
Adviezen voor de onderstaande oefeningen
- Voer de oefeningen in een rustig tempo uit.
- U mag niet buiten adem raken tijdens of direct na de oefeningen.
- Herhaal elke oefening tien tot vijftien keer. Zijn de oefening te licht? Dan kunt u 2 of 3 series van dezelfde oefeningen doen.
- Rust na elke oefening even.
- Oefen drie keer per dag.
- U hoeft niet alle oefeningen te doen. Zoek er een aantal uit die u voldoende uitdagen.
- Blijf goed doorademen tijdens de oefeningen (sommige mensen zijn geneigd hun adem in te houden tijdens het oefenen).
In lig - oefening 1
Trek de voorvoet/tenen zover mogelijk naar u toe. Houd de knie hierbij gestrekt. Doe dit in een langzaam tempo met beide voeten.
In lig - oefening 2
Haal nu de tenen naar u toe en duw beide knieën in het bed. Houd dit 3 seconden vast en ontspan dan weer.
In lig - oefening 3
Haal uw rechter voet naar uw bil en weer terug. Doe dit in een langzaam tempo. Doe dit ook met uw linker voet.
In lig - oefening 4
Strek uw knie en til vervolgens het hele been 20 centimeter omhoog. Leg het daarna weer rustig op bed.
In zit - oefening 1
Ga rechtop op een stoel zitten. Zet beide voeten goed op de grond. Strek nu uw rechter knie, houd dit 3 seconden vast en laat het been nu weer rustig zakken. Doe dit ook met uw linker knie.
In zit - oefening 2
Til uw (gebogen) knie zo hoog mogelijk op. Wissel het nu af met uw andere been.
In stand - oefening 1
Ga rechtop op een stoel zitten. Zet beide voeten goed op de grond. Sta op uit de stoel, als het kan zonder de handen te gebruiken. U kunt de oefening zwaarder maken door alleen de stoel aan te raken met uw billen en niet te gaan zitten.
In stand - oefening 2
Ga rechtop achter het bed staan. Houd het voeteneinde vast. Zak door de knieën en kom rustig weer omhoog. Blijf wel goed rechtop staan.
In stand - oefening 3
Ga rechtop achter het bed of de stoel staan. Houd het voeteneinde of de rugleuning goed vast. Buig uw knie en til het been op. Blijf wel goed rechtop staan.
Deel 3 Aanvullende adviezen tijdens de opname
- Als de benauwdheid en saturatie het toelaat, probeer dan in een stoel te gaan zitten en kleine stukjes te lopen. Saturatie is het zuurstofgehalte in uw bloed. De verpleegkundige meet uw saturatie regelmatig.
- Probeer de dingen die u zelfstandig kunt, zelf te doen.
Bijgewerkt op: 1 maart 2022
Code: FYSIO30