Fysiotherapie voor patiënten die in isolatie verpleegd worden

In deze folder vindt u verschillende oefeningen en adviezen.

  • Deel 1 gaat over ademhaling met houdingsadviezen, ademhalingsoefeningen en oefeningen om het slijm makkelijker op te hoesten.
  • Deel 2 gaat over het behouden en trainen van spierkracht om uw conditie zo optimaal mogelijk te houden.
  • Deel 3 bevat aanvullende adviezen tijdens de opname.

Deel 1 Ademhaling

Houdingsadviezen

De longen werken beter als ze goed open zijn en gevuld met lucht. Dit is het geval als u met uw bovenlijf rechtop zit of staat. Hoe meer u rechtop zit hoe beter de longen zich kunnen vullen met lucht. Ons advies is dan ook: zit rechtop, als het even kan buiten het bed. Als zitten op de stoel in het begin nog te vermoeiend is, dan is gesteund zitten in bed een goed alternatief. U kunt dit opbouwen van licht naar zwaar. De illustraties hieronder geven deze opbouw weer.

Langzit

Liggend in bed met de hoofdsteun omhoog en de benen gestrekt naar voren.

Foto van een langzit op bed

Strandstoelhouding

Liggend in bed met de hoofdsteun omhoog en de benen in een gebogen houding naar voren. Het bed is hierbij naar voren gekanteld.

Afbeelding van patiënt half zittend in bed

Zittend op stoel of rand van bed

Zittend op de rand van het bed of op een stoel met de voeten op de grond. Zitten op de stoel geeft meer ondersteuning voor de rug.

Afbeeldingen van patiënt zittend op een stoel en op de rand van een bed

Opvangen van benauwdheid

Bij benauwdheid kan het helpen om de benauwdheid op te vangen door te zitten met de armen gesteund en eventueel de ademhalingsoefeningen te doen. De illustraties hieronder geven verschillende mogelijkheden weer in bed en op de stoel.

Op bed

Liggend op bed met de armen leunend op twee kussens aan beide zijden of zittend op de rand van het bed met de armen leunend op een tafel.

Foto van patiënt liggend en zittend op bed

Op een stoel

Zittend op een stoel met de armen leunend op een tafel of op armleuningen.

Foto's van het opvangen van benauwdheid op een stoel

Ademhalingsoefeningen

  1. Voorbereiding
    Adem 2 minuten in een rustig tempo voordat u begint met de ademhalingsoefeningen.
     
  2. Buikademhaling
    Leg uw handen op uw buik. Probeer bij het inademen uw buik naar uw handen te laten komen. Bij het uitademen mag u de navel iets intrekken. Neem voldoende tijd voor het uitblazen.
     
  3. Vasthouden van de ademhaling
    Voer dezelfde oefening uit als hiervoor, maar houdt de adem na de inademing 3 tot 5 seconden vast. Adem hierna weer volledig uit. Herhaal ook deze oefening 5 maal.
     
  4. Diep uitademen
    Blaas 5 keer diep uit door uw mond alsof u kaarsjes uitblaast (geluid lijkt op ffffffff)

    Met oefeningen 5 en 6 kunt u het slijm dat in de longen en luchtwegen is achtergebleven, afvoeren.
     
  5. Huffen
    Alleen als u slijm in de longen heeft gebruikt u de techniek van het ‘huffen’. U ademt in en stoot de lucht in één keer uit. Dit is net zoals u bijvoorbeeld uw brillenglazen laat beslaan voordat u ze oppoetst. Doe dit maximaal 5 keer achter elkaar.
     
  6. Hoesten
    Hoesten gaat vaak vanzelf bij het oefenen. Hoest 3 keer. Stop met hoesten als u geen slijm hoort.

Herhaal deze oefeningen elk uur als u wakker bent.

Als u weer regelmatig uit bed bent en wandelt, kunt u de ademhalingsoefeningen stoppen. Alleen als u nog slijm opgeeft, raden wij u aan met de oefeningen door te gaan.

Samenvatting
• 2 minuten rustig in- en uit ademen als voorbereiding op de oefeningen
• 5 x diep inademen (buikademhaling) en uitademen (ffffffff)
• 5 x diep inademen, 3 tot 5 seconden de adem vasthouden, en dan uitademen
Alleen als er slijm in de longen zit oefening 5 en 6
• 5 x diep inademen, en vervolgens huffen
• 3 x diep inademen en hoesten

U kunt de oefeningen ook online bekijken. Scan de code met uw smartphone of tablet of ga naar de websites.

Ademhalingsoefeningen

https://bit.ly/afspeellijst-oefeningen-ademhaling

QR code ademhalingsoefeningen

Oefeningen in lig

https://bit.ly/afspeellijst-oefeningen-lig

QR code oefeningen in lig

Oefeningen in stand

https://bit.ly/afspeellijst-oefeningen-stand

QR code oefeningen in stand

Oefeningen in zit

https://bit.ly/afspeellijst-oefeningen-zit

QR code oefeningen in zit

Deel 2 Spierkrachtoefeningen

Patiënten die in het ziekenhuis zijn opgenomen bewegen vaak weinig. Weinig bewegen leidt tot een verlies van onder andere spierkracht en conditie. Patiënten die meer bewegen herstellen sneller en hebben ook minder kans op complicaties zoals trombose, doorligplekken of verstopping van de darmen. In het Diakonessenhuis moedigen wij aan om tijdens uw ziekenhuisopname zoveel mogelijk actief te blijven. Hierdoor herstelt u sneller en gaat u fitter naar huis.

Omdat u in isolatie wordt verpleegd en de kamer of afdeling niet af mag, raden wij u aan zoveel mogelijk uit bed te zijn. Als het mogelijk is, verzorgt u uzelf in de badkamer en loopt u naar het toilet.

U kunt daarnaast de volgende oefeningen doen.

Adviezen voor de onderstaande oefeningen

  • Voer de oefeningen in een rustig tempo uit.
  • Herhaal elke oefening tien tot vijftien keer. Zijn de oefening te licht? Dan kunt u 2 of 3 series van dezelfde oefeningen doen.
  • Rust na elke oefening even.
  • Oefen minimaal drie keer per dag.
  • U hoeft niet alle oefeningen te doen. Zoek er een aantal uit die u voldoende uitdagen.
  • Blijf goed doorademen tijdens de oefeningen (sommige mensen zijn geneigd hun adem in te houden tijdens het oefenen).

In lig - oefening 1

Trek de voorvoet/tenen zover mogelijk naar u toe. Houd de knie hierbij gestrekt. Doe dit in een langzaam tempo met beide voeten.

Afbeelding van een oefening in lig

In lig - oefening 2

Haal nu de tenen naar u toe en duw beide knieën in het bed. Houd dit 3 seconden vast en ontspan dan weer.

Afbeelding van een oefening in lig

In lig - oefening 3

Haal uw rechter voet naar uw bil en weer terug. Doe dit in een langzaam tempo. Doe dit ook met uw linker voet.

Afbeelding van een oefening in lig

In lig - oefening 4

Strek uw knie en til vervolgens het hele been 20 centimeter omhoog. Leg het daarna weer rustig op bed.

Afbeelding van een oefening in lig

In lig - oefening 5

Buig uw knieën zodat de voeten plat op het bed staan. Leg uw armen langs uw lichaam op het bed. Probeer nu een bruggetje te maken door uw heupen zoveel mogelijk van de onderlaag omhoog te bewegen.

Afbeelding van een oefening in lig

In zit - oefening 1

Ga rechtop op een stoel zitten. Zet beide voeten goed op de grond. Strek nu uw rechter knie, houd dit 3 seconden vast en laat het been nu weer rustig zakken. Doe dit ook met uw linker knie.

Afbeelding van een oefening in zit

In zit - oefening 2

Til uw (gebogen) knie zo hoog mogelijk op. Wissel het nu af met uw andere been.

Afbeelding van een oefening in zit

In stand - oefening 1

Ga rechtop op een stoel zitten. Zet beide voeten goed op de grond.  Sta op uit de stoel, als het kan zonder de handen te gebruiken. U kunt de oefening zwaarder maken door alleen de stoel aan te raken met uw billen en niet te gaan zitten.

Afbeelding van een oefening in stand

In stand - oefening 2

Ga rechtop achter het bed staan. Houd het voeteneinde vast. Zak door de knieën en kom rustig weer omhoog. Blijf wel goed rechtop staan.

Afbeelding van een oefening in stand

In stand - oefening 3

Ga rechtop achter het bed of de stoel staan. Houd het voeteneinde of de rugleuning goed vast. Buig uw knie en til het been op. Blijf wel goed rechtop staan.

Afbeelding van een oefening in stand

Deel 3 Aanvullende adviezen tijdens de opname

  • Zorg dat u overdag zoveel mogelijk uit bed bent door in een stoel te zitten en regelmatig een stukje te lopen.
  • Probeer de dingen die u zelfstandig kunt, zelf te doen.
  • Eet bij voorkeur op de stoel, niet in bed.

Vragen

Heeft u na het lezen van deze folder nog vragen, dan kunt u deze stellen aan de verpleegkundige of uw behandelend fysiotherapeut.

Telefoonnummers

Afdeling Fysiotherapie
088 250 6412

Bijgewerkt op: 3 juli 2020

Code: FYSIO29