Haarnestcyste
U wordt binnenkort geopereerd aan een haarnestcyste. In deze folder leest u wat een haarnestcyste is en hoe de operatie verloopt.
Wat is een haarnestcyste?
Een haarnestcyste (in medische taal een sinus pilonidalis) zit meestal in de bilnaad. Het is een holte onder de huid, met een open verbinding naar buiten. Deze verbinding ziet eruit als een klein gaatje of een kleine intrekking in de huid. In de haarnestcyste zitten meestal haren. Een haarnestcyste kan gemakkelijk ontsteken. De cyste kan ook pijn doen en er kan vocht uitkomen. Een haarnestcyste kan ook een abces in de bilnaad veroorzaken. Een abces is een met pus gevulde holte. Waarom iemand een haarnestcyste krijgt, is niet helemaal duidelijk. De aandoening komt het meest voor onder de 40 jaar.
Behandeling
Als de haarnestcyste rustig is en u (bijna) geen klachten heeft, kunt u het gebied meestal rustig houden door het regelmatig te ontharen en goed schoon te houden. Door extra hygiëne spoelt u de losse haren weg, zodat deze niet in de cyste kunnen komen via de kleine gaatjes. Heeft u veel klachten of een ernstige ontsteking? Dan kunnen we u opereren.
Voorbereidingen
Pijnstillers
We raden u aan om voor de ingreep pijnstillers (zoals paracetamol) in huis te halen. Deze zijn te koop bij apotheek en drogist.
Meenemen naar het ziekenhuis
In de folder 'Opname in het Diakonessenhuis' kunt u lezen wat u mee moet nemen.
Verhinderd
Bent u verhinderd voor de operatie? Wilt u dit dan zo spoedig mogelijk (uiterlijk 48 uur voor de opname) melden aan de opnameplanner Chirurgie? Het telefoonnummer vindt u verderop in deze folder. Er kan dan iemand anders in uw plaats komen. Bovendien kunt u meteen een nieuwe afspraak maken.
De opname
Melden
Op de opnamedag meldt u zich op het afgesproken tijdstip op de verpleegafdeling.
Anesthesie
Als u een kleine haarnestcyste heeft, kan de operatie onder verdoving via een ruggenprik of onder plaatselijke verdoving plaatsvinden. Als u een grote haarnestcyste heeft, dan vindt de operatie onder algehele verdoving plaats. Soms is niet duidelijk hoe groot de cyste is. Ook dan vindt de operatie onder algehele verdoving plaats. Het medische woord voor verdoving is anesthesie. De anesthesioloog geeft u informatie over de anesthesie. Informatie over anesthesie vindt u ook in de folder ‘Algehele en regionale anesthesie’.
De operatie
Er zijn verschillende operatietechnieken. De chirurg bespreekt deze met u op de polikliniek.
Curettage en fenolisatie van de haarnestcyste
De chirurg maakt een kleine opening in de haarnestcyste. Hij/zij verwijdert de haren uit de holte en maakt de holte goed schoon. Daarna bewerkt de chirurg de holte gedurende 2 minuten met fenol (etsende vloeistof). De omliggende huid wordt daarbij met vaseline beschermd. Als laatste wordt de fenol geneutraliseerd met alcohol.
De hersteltijd bij deze ingreep is kort. Daarom heeft deze techniek zo mogelijk de voorkeur.
Verwijderen van de haarnestcyste (radicale excisie)
De chirurg kan de haarnestcyste kan ook in zijn geheel verwijderen. Hij/zij kan daarna besluiten de operatiewond open te laten, of geheel of gedeeltelijk te sluiten. Dit is afhankelijk van de grootte van de haarnestcyste en de mate van ontsteking.
Openen van een abces van een haarnestcyste
Als er een abces is, zijn de bovengenoemde ingrepen niet mogelijk. Die ingrepen zijn alleen mogelijk als de haarnestcyste rustig is, zonder abces. Bij deze ingreep opent de chirurg het abces om de pus eruit te laten. De chirurg maakt een ovaalvormige opening op de plek van het abces en spoelt de holte. De wond blijft open. Na herstel van deze ingreep en genezing van de wond volgt vaak nog een definitieve ingreep. Maar afwachten is ook een mogelijkheid. De chirurg bespreekt dit met u op de polikliniek.
Na de operatie
Mogelijke complicaties
Geen enkele operatie is zonder risico’s. Zo is ook bij deze operatie de normale kans op complicaties aanwezig, zoals een nabloeding of wondinfectie. Omdat de wond vaak wordt opengelaten, kan die wat bloederig nalekken (wondvocht). Bij een flinke nabloeding moet u contact opnemen met het ziekenhuis. Als de wond wordt opengelaten, komen wondinfecties niet of nauwelijks voor. Wel kan de wondgenezing dan traag verlopen door de vorming van 'wild vlees'.
Pijn
Vanwege de plaats van de wond kunt u de eerste dagen na de operatie pijn hebben, vooral als u zit of op uw rug ligt. Lichte pijnstillers, zoals paracetamol, kunnen dan helpen. Van paracetamol kunt u 4 keer per dag 2 tabletten van 500mg nemen.
Ontslag
Naar huis
Meestal vindt de ingreep in dagbehandeling plaats. Heel soms is een opname van enkele dagen nodig.
Adviezen voor thuis
Wondverzorging na curettage en fenolisatie van de cyste
Er kan wat vieze afscheiding/wondvocht uit de wond komen. Dit is normaal.
- Spoel de wond dagelijks 2 keer schoon onder de douche. Het is belangrijk dat u het gebied tijdens het spoelen ook met de hand schoonmaakt/boent. Als u te voorzichtig spoelt, kan het zijn dat er nog vuil of losse haren achterblijven.
- Dep het gebied na het spoelen droog met een gaasje.
- Dek de wond daarna af. Het beste kunt u hiervoor maandverband in het ondergoed doen.
Het duurt vaak 4 tot 6 weken voordat de wond genezen is, maar het kan ook langer duren.
Wondverzorging na verwijderen van de cyste
Als de wond na de operatie open is gelaten, moet u hem, vanaf de dag na de operatie, 2 keer per dag onder de douche uitspoelen. Dep de wond daarna droog met een gaasje en dek hem af met een verband. Het beste kunt u hiervoor maandverband in het ondergoed doen.
Ontharen
Direct na de operatie
Direct na de operatie moet u de omgeving van de wond goed kaal houden. Dit doet u door de haren te epileren. Het is belangrijk dat u ook de wondranden goed kaal houdt. Teruggroeiende haren kunnen namelijk gemakkelijk in de open wond komen. Dan komt de cyste terug of kan de wond niet genezen. Als u onder de douche uw haren wast en spoelt, buig dan uw hoofd voorover. Dan kunnen losse haren niet langs de open wond stromen.
Als de wond genezen is
Het is belangrijk dat u ook als de wond genezen is, het gebied kaal houdt en voor extra hygiëne zorgt. Hierdoor verkleint u de kans dat de haarnestcyste terugkomt. Ontharen doet u bij voorkeur door permanente laserontharing. Maar u kunt de haren ook epileren of ontharingscrème gebruiken. Ontharen met een scheermesje raden we af. Er kunnen dan nieuwe wondjes ontstaan waardoor haren gemakkelijk kunnen ingroeien.
Controleafspraak
Bij ontslag krijgt u een afspraak mee voor de poliklinische controle.
Problemen
Als zich na de operatie problemen voordoen, neem dan contact op met de polikliniek Chirurgie. Het telefoonnummer vindt u verderop in deze folder.
Telefoonnummers
Polikliniek Chirurgie
088 250 5333
- toets 1 voor het maken / verzetten van afspraken op de polikliniek in Utrecht en Zeist
- toets 2 voor vragen rond opname
- toets 3 voor medisch inhoudelijke vragen
- toets 4 voor overige vragen
Voor het maken of verzetten van afspraken op de polikliniek in Doorn kunt u bellen met polikliniek Doorn: 088 250 8888.
Opnameplanner Chirurgie
088 250 5333 (toets 2)
Opmerkingen over de tekst
Vindt u iets onduidelijk beschreven? Of ontbreekt er informatie? Dat horen wij graag. U kunt opmerkingen over de tekst doorgeven via [email protected].
Bijgewerkt op: 6 augustus 2021
Code: CH13