Translate website
Disclaimer
Nederlands: U vraagt Google Translate Services om onze teksten te vertalen. Daardoor kunnen er fouten in de teksten zitten. Automatische vertalingen zijn niet perfect, ons ziekenhuis is niet verantwoordelijk voor mogelijke vertaalfouten. Heeft u vragen over uw gezondheid? Neem dan altijd contact op met uw arts.
Meer weten? Lees de toelichting vertaalbeleid
English: You ask Google Translate Services to actively translate our texts. Therefore they may contain errors. Automatic translations are not perfect. Diakonessenhuis is not responsible for possible translation errors. Do you have questions about your health? Then always contact your doctor.
Want to know more? Read the explanation of translation policy
Kaakoperatie bij obstructief slaapapneu (OSA)
Afwijkingen in de stand van de kaak kunnen met een operatie gecorrigeerd worden. In deze folder vindt u informatie over een kaakstandcorrectie bij obstructief slaapapneu (OSA) en leest u wat u van de ingreep kunt verwachten.
Redenen voor deze operatie
Obstructief slaappneu kan vaak goed worden behandeld met een zuurstofmasker (continuous positive airway pressure CPAP) of met een anti-snurkbeugel (Mandibulair Repositie Apparaat MRA). Voor patiënten die niet de rest van hun leven aan deze behandeling vast kunnen of willen zitten en/of een blijvende oplossing willen, is een kaakoperatie een mogelijkheid. Met een kaakoperatie van de boven- en onderkaak kan OSA meestal zeer goed worden behandeld. Deze ingreep heet ook wel bimaxillaire osteotomie of (in het Engels) maxillomandibular advancement.
Redenen voor een kaakoperatie bij slaapapneu zijn:
- Een matige of ernstige vorm van OSA. Hiervan is sprake als de apneu-hypopneu-index (AHI) groter is dan 15.
- Forse klachten van de OSA, zoals snurken, overmatige vermoeidheid overdag en concentratieproblemen.
- Als u een blijvende oplossing wilt voor het OSA.
- Als behandeling met CPAP of MRA niet (meer) werkt.
De operatie
De kaakcorrectie vanwege OSA bestaat altijd uit een operatie aan de onder- en bovenkaak.
Operatie aan de onderkaak
Bij deze ingreep wordt de onderkaak naar voren verplaatst. Vaak over een relatief grote afstand om zo voldoende ruimte te creëren in de luchtweg (zie figuur 1). De botsnede wordt zo gelegd dat de botdelen na de operatie contact met elkaar blijven houden. Het deel met de tanden en kiezen wordt naar voren geschoven. Het achterste deel waaraan zich ook het kaakgewricht bevindt, blijft op zijn plek staan. Op die manier ontstaat een langere kaak, zonder dat daar extra bot voor nodig is. De kaakdelen worden aan elkaar bevestigd met plaatjes en met schroefjes. Dit materiaal bestaat meestal uit titanium en hoeft in principe niet te worden verwijderd. In de ruimte tussen de botdelen groeit nieuw bot.
Figuur 1
Operatie aan de bovenkaak
Ook de bovenkaak wordt over een relatief grote afstand naar voren geplaatst om voldoende ruimte te creëren in de luchtweg. De botsnede wordt boven de wortels van tanden en kiezen gemaakt (zie figuur 2). Nadat de bovenkaak is losgemaakt, wordt deze verplaatst. De meest voorkomende verplaatsingen zijn naar boven en naar voren. De bovenkaak wordt daarna met vier plaatjes en met schroefjes weer vastgemaakt. Na de operatie krijgt u elastieken tussen de boven- en onderkaak.
Figuur 2
Voorbehandeling en planning
De behandeling wordt in samenspraak tussen u en uw kaakchirurg voorbereid en uitgevoerd. Het is bijna altijd noodzakelijk om de tanden en kiezen voor te bereiden voor deze operatie. Dit gebeurt bij een orthodontist.
Voorbereiding door de orthodontist
Voor de operatie brengt de orthodontist een vastzittende beugel (ook wel 'slotjesbeugel' genoemd) aan. Deze beugel blijft gedurende de operatie zitten. De voor- en nabehandeling bij de orthodontist duurt soms wel 1,5 tot 2 jaar.
In overleg met de kaakchirurg kunt u er voor kiezen om de operatie zonder orthodontie uit te voeren. Voorbehandeling met orthodontie vergroot echter wel de kans op goed passende tanden en kiezen na de operatie.
Zodra de orthodontist klaar is met de voorbereidingen, gaat u naar de kaakchirurg voor beoordeling en eventueel planning van de operatie.
Verstandskies verwijderen
Als u nog een verstandskies in de onderkaak heeft, moet deze voor de operatie verwijderd zijn. Dit is omdat we voor deze operatie een botsnede op de plek van de verstandskies maken. De verstandskiesverwijdering moet minstens zes maanden voor de operatie plaatsvinden. Deze tijd is nodig om bot op de plek van de verstandskies te laten groeien zodat de kaak weer zo sterk mogelijk is op het moment van de ingreep.
3D foto's
De kaakchirurg laat röntgen- en portretfoto’s maken om de situatie vóór de operatie vast te leggen. Dit gebeurt in het 3D-lab van het UMC Utrecht. U heeft hier een eenmalige afspraak voor het maken van een CT-scan van het gezicht en een 3D lichtfoto. Met deze informatie wordt de beste stand van de kaken voor uw gezicht en voor behandeling van uw OSA bepaald. De rest van de behandeling vindt in het Diakonessenhuis plaats.
Impact van de operatie
Omdat bot levend weefsel is en snel herstelt, ontstaat na de operatie weer een even sterke kaak als voor de operatie.
Bij deze operatie blijven de onder- en bovenkaak meestal los van elkaar en kunt u de mond open en dicht doen. U mag de kaak de eerste zes weken niet belasten. U krijgt het advies om gedurende die tijd zacht voedsel te gebruiken.
Om er voor te zorgen dat de beet zo ideaal mogelijk wordt, krijgt u na de operatie elastieken tussen boven- en onderkaak. Deze elastieken blijven meestal één tot drie weken zitten. U kunt dan de mond wel openen en sluiten, maar niet zover als u gewend bent.
De eerste maanden na de operatie kunt u pijnklachten aan uw kaakgewrichten en kauwspieren hebben. Deze klachten verdwijnen geleidelijk. De eventuele behandeling door de orthodontist speelt hierbij een belangrijke rol.
De opname in het ziekenhuis duurt meestal 1 tot 3 dagen. Meestal kunt u werk na twee weken weer hervatten. Dit is echter wel afhankelijk van het soort werk. Als u voor uw werk veel moeten spreken of als u zwaar lichamelijk werk verricht, blijft u vaak iets langer thuis.
Voorbereiding op de operatie
Zodra uw arts u heeft verwezen voor de operatie starten we met de voorbereiding ervan. Zo kijken we welke verdoving voor u geschikt is en of u nazorg nodig heeft. Deze voorbereiding noemen we de preoperatieve screening. Hoe de preoperatieve screening verloopt en wat u hiervoor zelf moet doen leest u in de folder ‘Het plannen van uw operatie’.
Na de operatie
Tijdens en na de operatie krijgt u medicijnen om zwelling van het gezicht tegen te gaan en antibiotica om infecties te voorkomen. Na de operatie krijgt u elastieken tussen boven- en onderkaak.
Om te kijken of de botstukken goed staan worden röntgenfoto’s gemaakt. Als de beet goed is en u voor uzelf kunt zorgen mag u weer naar huis. Meestal blijft u één tot drie dagen in het ziekenhuis. U krijgt een afspraak voor het volgende polikliniekbezoek mee. Meestal is dit één week na de operatie.
Pijn
Na de operatie kunt u pijn hebben. De pijn is meestal goed te bestrijden met pijnstillers zoals paracetamol en ibuprofen. De eerste dag kan er nog wat bloed uit de mond komen. De eerste dagen kunt u last hebben van keelpijn (vanwege het beademingsbuisje) en een gezwollen gezicht.
Mondverzorging
Na de operatie begeleiden de preventie-assistentes en de kaakchirurg u. De kaakchirurg controleert de wond en kijkt of u de tanden en kiezen goed op elkaar zet. De preventie-assistente helpt en adviseert u bij de mondverzorging. Daarnaast krijgt u een spoelmiddel voor de mondreiniging. De lippen kunt u het beste goed vet houden met lippencrème of gewone huishoudvaseline.
Neusverzorging
De botsnede loopt door de kaakholte waarbij de slijmvliezen van de kaakholte worden geopend. Daarom kan er de eerste weken nog wat oud bloed uit de neus komen. U mag daarom de eerste drie weken de neus niet snuiten. Wel mag u de neus spoelen met zout water.
Voeding
U mag de kaak de eerste zes weken niet belasten. U krijgt het advies om gedurende die tijd zacht voedsel te gebruiken. Dit betekent: alles wat u zonder kauwen door kunt slikken, zoals pasta, puree etc. De eerste dagen na de operatie is vloeibaar voedsel het aangenaamst maar niet noodzakelijk. Zacht voedsel mag ook.
In uitzonderingssituaties zitten de kiezen echt met staaldraadjes aan elkaar vast. Dan kunt u alleen vloeibaar voedsel gebruiken. U krijgt voedingsadviezen op de verpleegafdeling en soms geeft de diëtist u nog extra advies. Zo nodig krijgt u een recept mee voor energierijke drank.
Bijwerkingen en complicaties
- De botsnede in de onderkaak loopt langs de gevoelszenuw in de onderkaak (nervus alveolaris inferior). Door de operatie kan tijdelijk een doof gevoel aan de onderlip en kin optreden. Dit houdt meestal enkele weken, soms enkele maanden, aan.
- De kans op blijvende schade aan de zenuw in de onderkaak is 5 tot 10%. Dit resulteert dan in een doof of ander gevoel in de tanden/kiezen, onderkaak, onderlip en mogelijk kin. Schade aan deze zenuw heeft géén effect op de bewegingen: die blijven normaal.
- De botsnede in de bovenkaak loopt langs de gevoelszenuw in de bovenkaak (nervus infraorbitalis). Hierdoor heeft u tijdelijk een wat verminderd gevoel in het gehemelte, het tandvlees, de bovenlip en neusvleugel. Dit verbetert over het algemeen in enkele weken.
- De kans op blijvende schade aan de zenuw in de bovenkaak is kleiner dan 1%. Dit resulteert dan in een doof gevoel in tanden en kiezen, bovenlip en mogelijk de neusvleugel. Schade aan deze zenuw heeft géén effect op de bewegingen: die blijven normaal.
Resultaat van de ingreep
Houd rekening met de volgende effecten van de ingreep:
- De slagingskans van de operatie als oplossing voor uw slaapapneu is 90%. Dit betekent dat 10% van de patiënten toch nog apneuklachten ervaren en mogelijk alsnog CPAP of MRA moeten gebruiken.
- Het verplaatsen van de boven- en onderkaak heeft uiteraard effect op uw gezicht. Met de 3D simulatie streven we een optimaal resultaat na. Uw gezicht zal er echter anders uit zien dan voor de operatie. Met de 3D simulatie ziet u vooraf hoe uw gezicht er na de operatie uit gaat zien.
- Het kan zijn dat uw tanden/kiezen na de operatie niet meer optimaal op elkaar passen (malocclusie). Behandeling door de orthodontist rond de ingreep is bedoeld om dit te voorkomen.
Wetenschappelijk onderzoek
De kaakoperatie voor OSA wordt in het Diakonessenhuis veelvuldig uitgevoerd. Het is een speerpunt van onze afdeling Mondziekten, kaak-, en aangezichtschirurgie. We doen op onze afdeling veel wetenschappelijk onderzoek naar OSA en specifiek naar deze kaakoperatie. Om de effecten van deze ingreep zo goed mogelijk in kaart te brengen, houden we gegevens van onze patiënten bij voor onderzoek. Als u deze ingreep ondergaat, zal een van onze onderzoekers u benaderen met meer uitleg over het onderzoek. U kunt hier dan toestemming voor geven, of juist aangeven dat u niet mee wilt doen met dit onderzoek.
Opmerkingen over de tekst
Vindt u iets onduidelijk beschreven? Of ontbreekt er informatie? Dat horen wij graag. U kunt opmerkingen over de tekst doorgeven via [email protected].
Bijgewerkt op: 3 februari 2025
Code: MKA14