Na opname naar huis met (risico op) ondervoeding

Eiwit (proteïne) is de bouwstof van het lichaam. Uw spieren en organen zijn opgebouwd uit eiwitten. Als u ongewenst gewicht heeft verloren, gaat dat vaak ten koste van uw spieren. Uw conditie gaat achteruit en u raakt eerder vermoeid. Eiwit speelt ook een rol bij de weerstand en is nodig voor de genezing van wonden.

Waar zit eiwit in?

• De volgende voedingsmiddelen bevatten veel eiwit:
• vlees, vis, kip en eieren;
• melk en melkproducten, zoals, karnemelk, pap, vla, yoghurt, kwark en yoghurtdranken;
• kaas en smeerkaas;
• sojaproducten, zoals tahoe, tempé, quorn en sojamelk;
• peulvruchten, zoals witte en bruine bonen, linzen en kapucijners;
• noten en pinda’s.

Eiwitten, vetten en koolhydraten geven het lichaam energie (kilocalorieën). Voldoende energie is belangrijk om niet af te vallen of om op gewenst gewicht te komen. Als u onvoldoende energie binnenkrijgt, gaat het lichaam eiwitten als energie gebruiken. Om dit te voorkomen is het van belang dat u ook voldoende vetten en koolhydraten eet.

Waar zit energie in?

De volgende voedingsmiddelen leveren veel energie:

• (dieet-) margarine, roomboter, olie en andere vetten;
• (slag-) room, crème fraîche en zure room;
• volle melkproducten, kaas (vooral 48+) en roomkaas;
• alle soorten suiker;
• brood, graanproducten, koek en gebak;
• aardappelen, rijst en pasta;
• noten en pinda’s.

Uw gewicht is een goede graadmeter om te kijken of u voldoende energie binnenkrijgt. Het is daarom belangrijk om uw gewichtsverloop in de gaten te houden. Weeg uzelf iedere week, het liefst op een vaste dag en een vast tijdstip. Schommelingen van 1 à 2 kilo zijn normaal, u hoeft zich daarover geen zorgen te maken.

• Zorg dat het eten er lekker uitziet.
• Eet rustig en kauw goed. Neem bewust de tijd voor het eten.
• Eet op momenten dat u zich het beste voelt. Rust uit vlak voor de maaltijden.
• Probeer indien mogelijk dagelijks te bewegen, bij voorkeur in de buitenlucht.
• Drink voldoende, bij voorkeur bij het tussendoortje in plaats van vlak voor de maaltijd.
• Verdeel de maaltijden over de hele dag. In plaats van de drie hoofdmaaltijden, kunt u zes tot acht keer per dag een kleine maaltijd gebruiken.
• Neem tussendoor bij de koffie of thee iets extra’s zoals cake met slagroom, koek, snoep, gebak, ontbijtkoek met (dieet-) margarine, een cracker met (dieet-) margarine en beleg, krentenbrood of liga.
• Voeg ongeklopte (slag-) room toe aan koffie, (chocolade-) melk, karnemelk, vla, yoghurt, kwark, pudding, pap, vruchtenmoes, vruchtensap, sauzen, soep en puree. Ongeklopte (slag-) room vult minder dan geklopte slagroom.
• Eet tussendoor hartige hapjes zoals een pasteitje, kroket, haring, stukje kaas of worst, zoutjes, nootjes of chips.
• Verwerk suiker, limonade of honing in allerlei gerechten zoals pap, vla, yoghurt, thee en koffie.aak gebruik van volle producten in plaats van magere of halfvolle producten. Voorbeelden zijn volvette kaas, volle melk en volle vla. Vermijd light producten zoveel mogelijk.

Tips voor de broodmaaltijd

• Smeer en beleg uw boterhammen dikker dan normaal.
• Kies (dieet-) margarine in plaats van halvarine. - Denk bij beleg ook eens aan roomkaas, Franse kaas, patésoorten, slaatjes en snacks.
• Staat brood met beleg u tegen? Kies dan voor pap, (room-) yoghurt met muesli/cruesli of drinkontbijt.
• Vervang caloriearme dranken, zoals water, thee, koffie en bouillon door volle melk, karnemelk, volle vla, volle yoghurt, roomijs, sorbetijs, vruchtensap, limonade, frisdrank of sportdrank.

Tips voor de warme maaltijd

• Voeg een scheutje vloeibare boter of een scheutje ongeklopte slagroom toe aan aardappelpuree, groenten, soep en vlees.
• Maak gebruik van jus of een roomsaus bij de groenten en/of het vlees.
• Verwerk geraspte kaas of roomkaas in de warme maaltijd. Voeg dit bijvoorbeeld toe aan pasta, doe het over de groenten of door puree en soep.
• Kies in plaats van de magere vlees- en vissoorten voor vettere soorten. Voorbeelden van vetter vlees zijn: hamburger, saucijsje, braadworst, spek, paté, gehakt, schouderkarbonade, slavink en rookworst. Voorbeelden van vettere vissoorten zijn: makreel, paling, haring, sardines, zalm en lekkerbekje.
• Bouillon en soep staan erom bekend dat ze de eetlust opwekken als u ze een half uur voor de maaltijd eet. In de meeste soep en bouillon zit weinig energie. Ze geven meestal alleen een vol gevoel. Eet soep of bouillon dus ruim voor de hoofdmaaltijd.
• Staat een warme maaltijd u tegen, probeer dan een koud hoofdgerecht. Voorbeelden zijn een rauwkostsalade met vis, vlees of ei, een koude hartige taart, koud vlees of kip met saus. Ook kunt u een extra broodmaaltijd met fruit of sap, een goed gevulde maaltijdsoep of pap eten.
• Neem niet te grote porties. Een bord met een kleiner portie nodigt u meer uit om eraan te beginnen.

Als u voldoende hersteld bent en uw streefgewicht heeft behaald, kunt u overstappen op normale gezonde voeding. Meer informatie over gezonde voeding kunt u vinden op de website van het Voedingscentrum.

Als u ongewenst gewicht blijft verliezen of het bereiken van gewenst gewicht niet lukt ondanks de adviezen in deze folder, raden wij u aan om contact op te nemen met een diëtist bij u in de buurt. De dietist kan u verder adviseren. Vanuit de basisverzekering wordt per jaar drie uur dieetadvisering vergoed.

U kunt een diëtist vinden op de website todu.nl en via dieetditdieetdat.nl. Als u op de websites invoert waar u woont (plaats of postcode) verschijnen diëtisten bij u in de buurt met de contactgegevens. U kunt ook contact opnemen met een diëtist via de huisarts. Een verwijzing van de huisarts is niet noodzakelijk.

Afdeling Diëtetiek
088 250 6412

Vindt u iets onduidelijk beschreven? Of ontbreekt er informatie? Dat horen wij graag. U kunt opmerkingen over de tekst doorgeven via [email protected].