Schildklierbehandeling met jodium-131

Uw persoonlijke situatie kan anders zijn dan beschreven in deze folder. Het team van zorgverleners dat u begeleidt, geeft u specifieke informatie over uw persoonlijke situatie. Deze schriftelijke informatie dient als aanvulling op de mondelinge informatie en als naslagwerk.

Doel van de behandeling

Het doel van een behandeling met jodium-131 is:

• de functie van de schildklier verminderen. Dit gebeurt als u een te snel werkende schildklier heeft.
  
  of
   
• de schildklier kleiner maken. Dit gebeurt als u een te grote schildklier heeft.

U krijgt de jodium-131 via een tablet toegediend. Jodium-131 'bestraalt' de schildklier van binnenuit. De stralingsdosis op de rest van uw lichaam is erg laag. Het kan enkele weken tot maanden duren voordat u resultaat van de behandeling ziet.

Werking van jodium-131

Jodium-131 zendt twee soorten straling uit:

• Bètastraling
  Deze straling zorgt ervoor dat de schildkliercellen zich minder delen. Als er een schildkliercel bestraald wordt, komt er in de loop van de tijd geen nieuwe voor in de plaats. De schildklier wordt hierdoor kleiner en gaat minder hormoon aanmaken.
• Gammastraling
  Deze straling komt buiten het lichaam. Daarom moet u zich na de behandeling aan een aantal leefregels houden om mensen in uw omgeving te beschermen. Verderop in deze folder leest u hier meer over.

Bijwerkingen

De belangrijkste bijwerking is een te langzaam werkende schildklier. Omdat bij iedereen de schildkliercellen verschillend gevoelig zijn voor de straling en de onderliggende ziekte anders is, treedt bij ongeveer 10% van de patiënten een te langzame werking van de schildklier op. Dit is goed te behandelen met een tablet schildklierhormoon. Deze moet wel gedurende het hele leven worden ingenomen. De schildklier functioneert dan normaal. 

Bij ongeveer 15% van de patiënten werkt de schildklier nog te hard na de behandeling. In dat geval moet de behandeling worden herhaald.

U kunt 1 tot 3 dagen na de behandeling een licht gevoel in de keel krijgen. Dit verdwijnt vanzelf. Zuurtjes zuigen en meer drinken verminderen dit gevoel.

De straling geeft geen verhoogd risico op het ontstaan van kanker.

Zwangerschap

De behandeling mag niet plaatsvinden tijdens een zwangerschap.

Borstvoeding

Als u borstvoeding geeft, moet u daar voor de behandeling mee stoppen. Ook na de behandeling mag u niet opnieuw starten met borstvoeding geven.

Voor de behandeling onderzoeken we welke dosis radioactief jodium nodig is. Dat onderzoek heet ‘uptakebepaling van de schildklier’. Na de uptakebepaling neemt de nucleair geneeskundige de behandeling met u door. U hoort dan met welke medicijnen u moet stoppen en of u uw jodiumbeperkt dieet moet houden. Na het gesprek maakt u een afspraak voor de behandeling.

Verhinderd

De radioactieve stof wordt speciaal voor u besteld. Als u op de afgesproken datum verhinderd bent, geef dit dan zo snel mogelijk door aan de afdeling Nucleaire Geneeskunde.

Op de afgesproken dag en tijd meldt u zich bij de afdeling Nucleaire Geneeskunde. De nucleair geneeskundige geeft u de capsule met radioactief jodium. U slikt deze door terwijl u een beker water drinkt. De capsule heeft geen smaak.

Na de behandeling meet de nucleair geneeskundige hoeveel straling u uitzendt. Aan de hand van de uitslag bepaalt de nucleair geneeskundige hoe lang u de leefregels moet opvolgen. Dat is maximaal 2 weken voor volwassen en 3 weken voor kinderen.

De behandeling duurt ongeveer 15 minuten.

U bent met een radioactieve stof behandeld. De dosis die u gekregen heeft, is laag maar u zult andere mensen in uw omgeving aan lichte straling blootstellen. Dit brengt geen direct gevaar mee, maar de blootstelling moet wel zo laag mogelijk blijven. Vooral bij kinderen tot en met 10 jaar. Wij adviseren u daarom dringend zich aan onderstaande leefregels te houden. 

Algemeen

Houd altijd zo veel mogelijk afstand van mensen om u heen. Hieronder leest u welke afstand u in verschillende situaties moet aanhouden.

Huisgenoten

Houd meer dan 1 meter afstand van uw huisgenoten. Als u langdurig bij elkaar bent, zoals bij televisie kijken of eten, houd dan minimaal 2 meter afstand. Deze regel geldt niet voor huisdieren.

U kunt gewoon eten bereiden voor uw huisgenoten, maar was van tevoren wel uw handen.                  

Bezoekers    

Bij kortdurend bezoek, bijvoorbeeld een avond of middag, hoeft u voor bezoekers geen speciale maatregelen te nemen. U moet wel afstand houden en lichamelijk contact vermijden (zie Huisgenoten).

Kinderen en zwangere vrouwen  

Kinderen tot en met 10 jaar en ongeboren kinderen zijn gevoeliger voor straling dan oudere kinderen en volwassenen. Daarom moet u lichamelijk contact zo veel mogelijk vermijden en op zo groot mogelijke afstand blijven.

U mag kinderen tot en met 10 jaar niet zelf verzorgen. Als u geen huisgenoot heeft die de kinderen kan verzorgen, moeten zij bij familie of vrienden worden ondergebracht.

Slapen      

Slaap bij voorkeur alleen op een kamer. Als dat niet mogelijk is, slaap dan op minimaal 2 meter afstand van uw partner of huisgenoot. Als u alleen op een kamer slaapt, let er dan op dat de bedden in de verschillende kamers niet tegen dezelfde muur staan, maar minimaal 2 meter van elkaar.

Beperk knuffelen en seks tot maximaal 30 minuten per dag.

Als uw huisgenoten ouder dan 60 jaar zijn, hoeft u deze slaapregels niet zo streng op te volgen. De kans op stralingsschade is dan zeer klein. Alle andere maatregelen moet u wel opvolgen.

Toilet             

Plas zittend. Dit geldt ook voor mannen. Gebruik altijd toiletpapier, ook als u alleen plast. Was uw handen daarna zo mogelijk op het toilet. Deurknoppen blijven dan zo schoon mogelijk.

Als u meerdere toiletten heeft, gebruik er dan één. Huisgenoten en bezoekers kunnen dan de andere toiletten gebruiken.

Morsen

• Heeft u urine gemorst, dan kunt u dat normaal schoonmaken. Was daarna wel goed uw handen.
• Heeft u een wondje waaruit bloed is gemorst, maak dit dan zeer zorgvuldig schoon. U kunt hiervoor de schoonmaakmiddelen nemen die u altijd gebruikt. 

Het is belangrijk dat u gemorste urine en bloed zelf schoonmaakt.

Servies, bestek en wasgoed

Uw speeksel en andere uitscheidingsproducten kunnen besmet zijn met radioactief jodium. Daarom mogen anderen uw serviesgoed (zoals borden en glazen), bestek (zoals vorken en lepels) en wasgoed (zoals lakens en handdoeken) niet gebruiken. U hoeft deze voorwerpen niet apart te wassen. Na het wassen kan iedereen ze weer gebruiken.

Werk              

Als u met kinderen tot en met 10 jaar werkt, bijvoorbeeld in het basisonderwijs of de kinderopvang, dan mag u niet werken zolang u zich aan de leefregels moet houden. In alle andere gevallen mag u wel werken, maar moet u zo veel mogelijk afstand houden. Twijfelt u of u mag werken, vraag dan advies aan de arts die u behandeld heeft.

Bijeenkomsten

Ga niet naar bijeenkomsten waarbij u enkele uren vlak bij iemand anders zit. Bijvoorbeeld bioscoopbezoek of een cursus.

Vervoer         

Beperk reizen in de eerste week na de behandeling tot maximaal 1 uur per vervoermiddel.

Neemt u een taxi, ga dan zo ver mogelijk van de chauffeur zitten. Reis niet langer dan 2 uur met dezelfde taxichauffeur.

Gaat u binnen 3 maanden na de behandeling vliegen, vraag de afdeling Nucleaire Geneeskunde dan om een douaneverklaring (vliegbrief). De radioactieve stof kan het alarm van een detectiepoortje activeren.

Zwangerschap

Wij adviseren u de eerste 6 maanden na de behandeling niet zwanger te worden of kinderen te verwekken. U mag in deze 6 maanden wel seksueel contact hebben.

Borstvoeding

Als u borstvoeding geeft, moet u daar voor de behandeling mee stoppen. Ook na de behandeling mag u niet opnieuw starten met borstvoeding geven.

Verzorging in verpleeg- en verzorgingshuizen

Zorgpersoneel kan de normale werkzaamheden verrichten, maar wel met zo veel mogelijk afstand. Als u bedlegerig bent, moet het personeel bij het opruimen van ontlasting en urine handschoenen dragen en de po direct in het toilet legen. Daarna moeten zij de po en de handen wassen. 

Ziekenhuisopname

Het kan gebeuren dat u in de periode waarvoor deze leefregels gelden, onverwacht wordt opgenomen in een ziekenhuis.

• Als u wordt opgenomen in het ziekenhuis waar u behandeld bent, meld dit dan bij de arts die u op dat moment behandelt.
• Als u wordt opgenomen in een ander ziekenhuis, moet u of uw familie zo snel mogelijk melden dat u behandeld bent met jodium-131. Het ziekenhuis kan dan advies vragen aan uw behandelend arts.

Heeft u vragen? Dan kunt u contact opnemen met de afdeling Nucleaire Geneeskunde. De afdeling is op werkdagen bereikbaar van 8.30 uur tot 16.30 uur.

Nucleaire Geneeskunde
088 250 6263

Vindt u iets onduidelijk beschreven? Of ontbreekt er informatie? Dat horen wij graag. U kunt opmerkingen over de tekst doorgeven via [email protected].