Drager van een resistente bacterie (VRE, CPE, MRPA, MRAC)

Er is geconstateerd dat u een bacterie heeft die verminderd gevoelig is voor bepaalde medicijnen (ook wel ‘resistent’ genoemd). Het is belangrijk dat deze bacterie zich niet verspreidt naar medepatiënten. Daarom worden tijdens uw verblijf in het ziekenhuis enkele maatregelen genomen om verspreiding van deze bacterie tegen te gaan. In deze folder leest u hier meer over.

Vooraf

  • De bij u geconstateerde bacterie is niet dezelfde bacterie als de 'ziekenhuisbacterie' MRSA. Deze folder is dan ook niet van toepassing op dragers van de MRSA-bacterie. Zie voor meer informatie over MRSA de folder 'MRSA en de maatregelen in het ziekenhuis'.
  • Als u gebruik maakt van uw digitale patientenportaal mijnDiak, vindt u bij 'Dossier' in de map Brieven ook een brief over dit onderwerp. Deze brief is ook verstuurd aan uw huisarts. Als u géén gebruik maakt van het digitale dossier ontvangt u de brief per post. 
  • In uw patiëntendossier vermelden we dat u drager bent van een resistente bacterie. De afdeling Hygiëne en infectiepreventie informeert u en uw huisarts op het moment dat deze notitie in uw dossier wordt gemaakt en weer wordt opgeheven.

Bacteriën in het ziekenhuis

Iedereen draagt bacteriën bij zich, zowel op de huid als in het lichaam. Bacteriën horen bij de mens en hebben vaak een nuttige functie. Dit geldt ook voor de resistente bacterie die u bij u draagt. U merkt meestal niets van deze bacterie en u hoeft er niet ziek van te worden. Maar soms veroorzaken (resistente) bacteriën een infectie.

Patiënten in het ziekenhuis hebben een verminderde weerstand en zijn daardoor gevoeliger voor infecties dan gezonde mensen. Daarom is het belangrijk om te voorkomen dat bacteriën of virussen zich verspreiden naar andere patiënten. Dit kan door het opvolgen van algemene hygiënische maatregelen, zoals het wassen van handen en het schoonmaken van medische apparatuur. Deze maatregelen vinden plaats bij de behandeling van iedere patiënt. Daarnaast kunnen aanvullende maatregelen nodig zijn om verspreiding van bepaalde bacteriën (of virussen) te voorkomen. Deze worden isolatiemaatregelen genoemd. Ze zijn nodig ter bescherming van medepatiënten, bezoekers en/of ziekenhuismedewerkers.

Resistente bacteriën

Infecties die veroorzaakt worden door bacteriën kunnen worden behandeld met verschillende antibiotica. Antibiotica zijn medicijnen die bacteriën doden of de groei ervan remmen. Het komt voor dat bacteriën ongevoelig (resistent) worden voor een aantal antibiotica. Dit betekent dat de antibiotica, die normaal worden voorgeschreven bij een infectie met deze bacteriën, niet helpen.

Veroorzaakt een resistente bacterie een infectie, dan wordt u van deze infectie niet zieker dan van een infectie veroorzaakt door een bacterie, die wel gevoelig is voor antibiotica. De arts heeft dan alleen minder keuze uit verschillende medicijnen, omdat de bacterie voor een aantal medicijnen ongevoelig is.

Als u meer wilt weten over resistente bacteriën vindt u op de website van het RIVM meer informatie.

Hoe komt u aan een resistente bacterie?

Als u een resistente bacterie in uw lichaam heeft, bent u drager van deze bacterie. U kunt drager zijn geworden van een resistente bacterie:

  • als u in het verleden vaak (verschillende soorten) antibiotica heeft gebruikt;
  • als u opgenomen bent geweest in een buitenlands ziekenhuis. Resistente bacteriën komen daar vaker voor;
  • als u intensief contact heeft gehad met een persoon, die een resistente bacterie bij zich draagt.

Soms draagt u een resistente bacterie bij u, zonder dat hier een oorzaak voor is aan te wijzen. Dit komt doordat deze bacteriën onder de algemene bevolking voorkomen.

Verschillende soorten resistente bacteriën

Er bestaan veel verschillende soorten bacteriën en daarmee ook verschillende soorten resistente bacteriën. Vaak hebben ze ingewikkelde namen of afkortingen. Voor deze bacteriën gebruiken we de overkoepelende naam, namelijk BRMO. Dit staat voor Bijzonder Resistente Micro-organismen. 

Als u gebruikt maakt van mijnDiak ziet u bij de kweekuitslagen om welke bacterie het bij u gaat. Kweekuitslagen staan onder Dossier > Onderzoeksresultaten > Uitslagen > Microbiologie. 
 

Behandeling en voorzorgsmaatregelen

Geen behandeling met antibiotica

Veroorzaken de resistente bacteriën geen klachten of infectie, dan is het niet nodig om deze bacteriën te bestrijden. Dit heeft drie redenen:

  • de resistente bacteriën kunnen worden bestreden met andere antibiotica. Maar de al resistente bacteriën kunnen hierdoor ook voor díe antibiotica ongevoelig worden. Als u dan later een infectie krijgt, is deze nog moeilijker te behandelen;
  • door antibiotica te gebruiken worden behalve de bacteriën waarop de antibiotica gericht is, ook andere nuttige bacteriën in uw lichaam tijdelijk uitgeschakeld. Dit kan vervelende bijwerkingen hebben zoals diarree;
  • het is mogelijk dat u de resistente bacteriën vanzelf, zonder behandeling met antibiotica, kwijtraakt.

Isolatiemaatregelen bij opname in het ziekenhuis

In het ziekenhuis nemen we de volgende maatregelen om verspreiding te voorkomen:

  • We verplegen u op een aparte kamer.
  • Medewerkers dragen bij verzorging en behandeling een schort en handschoenen.
  • Medewerkers desinfecteren hun handen met handalcohol na uw verzorging.
  • Medewerkers hoeven geen schort en handschoenen te dragen als ze alleen een praatje met u maken of bijvoorbeeld u maaltijd brengen.
  • Overleg met uw verpleegkundige als u van uw kamer af wilt. Bijvoorbeeld om een rondje te wandelen over de gang. Vaak is dit mogelijk.
  • Gebruik alleen het sanitair van uw eigen kamer en niet ergens anders in het ziekenhuis.
  • Uw geplande onderzoeken en behandelingen gaan gewoon door.

Voor de resistente bacterie MRAC (multiresistente Acinetobacter), gelden strengere isolatiemaatregelen dan hierboven genoemd. Uw verpleegkundige kan u tijdens opname hierover informeren.

Instructies voor een goede handhygiëne

Goede handhygiëne is belangrijk om overdacht van (ziekmakende) micro-organismen te voorkomen. Er zijn twee vormen van handhygiëne: wassen of desinfecteren. Meer informatie vindt u in de folder Hygiënevoorschriften voor patiënten en bezoekers.

Mag er bezoek komen?

Uw familieleden en vrienden mogen u gewoon bezoeken in het ziekenhuis.  Ook zwangeren en kleine kinderen kunnen u gewoon bezoeken. Bezoekers hoeven geen schort en handschoenen te dragen, behalve als zij helpen bij uw verzorging. Ook vragen wij hen het volgende:

  • Bij het verlaten van uw kamer moeten zij hun handen goed wassen met water en zeep of hun handen desinfecteren met handalcohol.
  • Na het bezoek mogen zij niet aansluitend op bezoek gaan bij een andere patiënt in het ziekenhuis. 

Thuis

Thuis hoeft u geen speciale maatregelen te nemen. Net als voor iedereen geldt voor u en uw familie het advies dat u uw handen met water en zeep wast na ieder toiletbezoek en voordat u gaat koken en eten. Verder kunt u gewoon boodschappen doen, visite ontvangen, naar school of werk of naar een verjaardag gaan. Ook kunt u gewoon uw familie en vrienden omhelzen. 
Vertel dat u drager bent van een resistente bacterie als u: 

  • een afspraak heeft in een ander ziekenhuis
  • wordt opgenomen in een zorginstelling
  • hulp krijgt van de thuiszorg
  • een afspraak heeft bij de fysiotherapeut of uw huisarts 

De zorgverleners daar kijken of het nodig is om extra hygiënemaatregelen te nemen. 

Controle

Sommige patiënten raken de resistente bacterie vanzelf snel kwijt, anderen dragen de bacterie langer bij zich. Bij een opname in het ziekenhuis wordt, als u dat wilt, onderzocht of u de bacterie nog bij u draagt. Om dit te onderzoeken strijkt de verpleegkundige met een wattenstokje langs het slijmvlies van de anus.  In het laboratorium wordt dit materiaal onderzocht (gekweekt) op de aanwezigheid van de resistente bacterie. 

De maatregelen kunnen minder streng worden of helemaal gestopt worden.

De maatregelen worden minder streng als:

  • Bij 2 of meer controles geen resistente bacterie meer is gevonden en
  • de laatste keer dat de bacterie bij u gevonden is, langer dan 1 jaar geleden is.

Let op: Voor de VRE-bacterie (Vancomycine Resistente Enterokokken) gelden 5 controles in plaats van 2. In al deze controles mag de bacterie niet meer gevonden worden.

De maatregelen worden gestopt als:

  • Bij 2 of meer controles geen resistente bacterie meer is gevonden  en
  • de laatste keer dat de bacterie bij u gevonden is, langer dan 2 jaar geleden is.     

Let op: Voor de VRE-bacterie (Vancomycine Resistente Enterokokken) gelden 5 controles in plaats van 2. In al deze controles mag de bacterie niet meer gevonden worden.

De afdeling Hygiëne en infectiepreventie beoordeelt dit. U ontvangt bericht als de isolatiemaatregelen niet meer nodig zijn.

U vindt de uitslagen van onderzoeken in mijnDiak. Kweekuitslagen staan onder Dossier > Onderzoeksresultaten > Uitslagen > Microbiologie. Als u meer informatie over de controlekweken wilt, kunt u contact opnemen met de afdeling Hygiëne en infectiepreventie

Opmerking

Wij beseffen dat de isolatiemaatregelen en de controlekweken ingrijpend en onaangenaam voor u kunnen zijn. Maar het is de enige manier om u zo goed mogelijk te behandelen en tegelijkertijd andere patiënten te beschermen tegen een mogelijke besmetting met resistente bacteriën. Wij hopen dat u hier begrip voor heeft en bedanken u voor uw medewerking.

Vragen

Heeft u na het lezen van deze folder nog vragen, dan kunt u deze stellen aan de verpleegkundigen of aan uw arts. Met specifieke vragen over de bacterie kunt u contact opnemen met afdeling Hygiëne en infectiepreventie. 

Telefoonnummers

Afdeling Hygiëne en infectiepreventie
 088 250 6440

Opmerkingen over de tekst

Vindt u iets onduidelijk beschreven? Of ontbreekt er informatie? Dat horen wij graag. U kunt opmerkingen over de tekst doorgeven via [email protected]

Bijgewerkt op: 1 juli 2025

Code: HYG14