Een nieuwe heup

Het heupgewricht is een kogelgewricht. Als u beweegt, dan beweegt de kop van het dijbeen soepel in de kom van het bekken. De kop en de kom zijn bedekt met een laagje kraakbeen, zodat het gewricht soepel kan bewegen. Kraakbeen is een glad verend weefsel.

Bij het ouder worden vermindert de kwaliteit van het kraakbeen. Deze slijtage van het gewricht wordt in medische termen ‘artrose’ genoemd. Artrose kan ook ontstaan door overbelasting, een ongeluk of door gewrichtsontstekingen, zoals reumatoïde artritis.

Klachten

De meest voorkomende klacht bij slijtage van het heupgewricht is pijn. Vaak voelt iemand de pijn in de lies en/of bilstreek. Soms trekt de pijn door naar het bovenbeen en de knie. Verder wordt het heupgewricht steeds stijver. Mensen met artrose in het heupgewricht kunnen in de ochtend moeilijker op gang komen. Daarnaast gaat (trap)lopen steeds lastiger.

Als het kraakbeen is versleten, kan de kop van het dijbeen niet meer soepel in de kom van het bekken bewegen. Hierdoor nemen de pijnklachten toe. Op een bepaald moment helpen medicijnen en fysiotherapie niet meer. De pijnklachten kunnen verminderen door het heupgewricht te vervangen door een heupprothese.

Vervanging van het heupgewricht door een heupprothese is een veelvoorkomende operatie. Jaarlijks krijgen in Nederland meer dan 24.000 mensen een heupprothese.

In het Diakonessenhuis werken we volgens de zogenaamde FastTrackmethode. Door het toedienen van goede pijnstilling kunt u een paar uur na de operatie al uit bed en start u met lopen en oefenen. Door direct na de operatie te gaan lopen en oefenen, herstelt u sneller en heeft u minder kans op complicaties. U hoeft minder lang in het ziekenhuis te verblijven en u bent snel weer op de been.

Pre Operatieve Screening (POS): De medewerkers van de POS zullen aan de hand van uw patiëntgegevens kijken of er een afspraak nodig is ter voorbereiding op uw operatie.

Bloedprikken: Voordat u de afspraken bij de POS heeft, moet u bloed prikken. U kunt hiervoor zonder afspraak terecht bij de afdeling Bloedafname, route 005 in Utrecht, route 010 in Zeist.

Radiologie: Er moet mogelijk een afspraak hiervoor worden gemaakt.
Routenummer 251 in Utrecht, Route 092 in Zeist.

Hibiscrub en bactroban neuszalf: Start 2 dagen voor de operatie met de hibiscrub en bactroban neuszalf. Gebruik dit ook op de dag van de operatie, voordat u naar het ziekenhuis komt en tot 2 dagen na de operatie. De hibiscrub en bactroban neuszalf helpen om infecties te voorkomen. Het is daarom erg belangrijk om hiermee te starten. Meer informatie over de voorbereiding en gebruiksaanwijzing vindt u hier: Behandeling ter voorkoming van wondinfectie met de bacterie Staphylococcus aureus | Diakonessenhuis

• Hibiscrub, u krijgt 1 flacon van 250/500 ml mee op de poli Orthopedie.
• U krijgt een recept neuszalf mee, deze kunt u bij de apotheek ophalen.

Bloedverdunners staken: Als u bloedverdunners gebruikt, wordt er met u besproken wanneer u hiermee moet stoppen. Dit is van belang om de operatie door te laten gaan.

Bent u verhinderd voor de operatie? Geef dit dan zo snel mogelijk (uiterlijk 48 uur voor de opname) door aan de Polikliniek Orthopedie. Er kan dan iemand anders in uw plaats komen. Bovendien kunt u meteen een nieuwe afspraak maken.  Het telefoonnummer vindt u achter in deze folder.

Fit de operatie in

Blijf ook voor de operatie in beweging zodat u zo fit mogelijk het ziekenhuis in gaat. Neem contact op met uw eigen fysiotherapeut voor oefeningen die bij uw situatie passen.

Bloedverdunners

Gebruikt u medicijnen die het bloed dunner maken? Dan overlegt de anesthesioloog met u hoeveel dagen u voor de operatie met deze medicatie moet stoppen.

Tandartsbezoek

In verband met infectiegevaar is het voor uw tandarts belangrijk te weten dat u een prothese heeft of krijgt. Ondergaat u in de zes weken voorafgaande aan de operatie of tot een jaar na de operatie een tandheelkundige ingreep, meld dan aan de tandarts dat u een heupprothese krijgt.

Ontharen

U wordt verzocht het operatiegebied minimaal een week voor de operatie niet te ontharen.

Zorg dat u uw nazorg al voor uw opname geregeld heeft. Het ziekenhuis regelt uw nazorg niet. Denk hierbij aan:

• fysiotherapie
• mantelzorg (hulp van familie, vrienden, buren)
• hulpmiddelen (krukken of een rollator via thuiszorgwinkel)
• huishoudelijke hulp (particulier of via de gemeente)
• thuiszorg via een thuiszorginstelling
• zorghotel

Fysiotherapie

Zoek voor de operatie een fysiotherapeut in uw omgeving en maak een afspraak voor ongeveer 4 dagen na de operatie. Met deze fysiotherapeut zult u na de opname verder werken aan uw herstel.

Hulpmiddelen

U moet na de operatie 4 tot 6 weken met een hulpmiddel zoals krukken of een rollator lopen. Deze krukken of rollator kunt u zelf via de thuiszorgwinkel verkrijgen. Deze heeft u nodig bij de opname. Het ziekenhuis regelt dit niet voor u. Andere hulpmiddelen die handig kunnen zijn: een toiletverhoger, een grijper, een lange schoenlepel, een douchestoel.

Huishoudelijke hulp en thuiszorg

Voor informatie over zorgaanbieders in de regio kunt u kijken op Utrecht (goudenzorgkaart.nl)

Thuiszorgorganisaties: https://www.zorgkaartnederland.nl/thuiszorg/utrecht?zoekterm=thuiszorg

Zorghotel

Als u niet direct na uw opname naar huis wilt  dan kunt u op zoek gaan naar een zorghotel om tijdelijk te revalideren: www.zorghotels.nl
De kosten hiervan zijn voor eigen rekening.

Als tijdens uw verblijf in het ziekenhuis onverhoopt blijkt dat u niet naar huis kunt, dan bespreekt de arts dit met u en uw familie.

Vragen

Bij vragen over het regelen van zorg na opname kunt u elke dinsdag tussen 13.00 en 15.30 uur bellen naar 088 250 7100.

Tijdens de operatie vervangt de orthopeed het aangetaste gewricht door een prothese. De operatie duurt ongeveer 1 à 1,5 uur. Hierna gaat u naar de uitslaapkamer. Daarvandaan wordt uw contactpersoon gebeld.

Uw operatiegegevens worden geregistreerd in de Landelijke Registratie Orthopedische Implantaten (LROI). Als u hier bezwaar tegen heeft, kunt u dit kenbaar maken aan de orthopeed.

Anti-stollingsmiddel

Na de operatie krijgt u één keer per dag een antistollingsmiddel. U blijft het antistollingsmiddel vier weken gebruiken.

Bezoek op de zaal

Elke werkdag komt een zaalarts bij u langs op de verpleegafdeling.

Fysiotherapie

Tijdens uw opname komt er een fysiotherapeut langs die met u gaat oefenen. U leert de aangedane heup belasten met hulpmiddelen en de fysiotherapeut gaat zo nodig met u traplopen.

In  de meeste gevallen verloopt deze operatie zonder problemen. Toch is het van belang dat u weet welke complicaties kunnen optreden:

• Infectie: Het gebied rond de prothese kan geïnfecteerd raken. Dit kan kort na de operatie gebeuren, maar ook maanden of jaren later. Een infectie kan de prothese aantasten en tot gevolg hebben dat u opnieuw geopereerd moet worden. Overleg daarom altijd met uw huisarts als u een infectie vermoedt. Als op een andere plaats in uw lichaam een infectie zit, kan deze overgaan op de prothese. Neem bij iedere infectie (bijvoorbeeld een blaasontsteking, een ontstoken kies, een wondje dat niet geneest of is geïnfecteerd) contact op met uw huisarts.
• Luxatie: Bij een luxatie schiet de kop van het dijbeen uit de kom van het bekken. De eerste 6 weken na de operatie is de kans hierop het grootst. Om luxatie te voorkomen, is het belangrijk dat u zich houdt aan de adviezen van de fysiotherapeut. Deze adviezen krijgt u tijdens uw opname.
• Trombose: Als gevolg van de operatie en minder beweging kan trombose optreden. Trombose is een stolsel in een bloedvat. U krijgt bloedverdunnende medicatie om trombose te voorkomen. Regelmatig bewegen van het been en de voeten vermindert de kans op trombose en daarmee ook het risico van een longembolie (het stolsel kan via de bloedbaan in de longen terecht komen).
• Beschadiging van een bloedvat of zenuw: Soms wordt een beenzenuw beschadigd waardoor een klapvoet kan ontstaan.
• Loslating van de prothese na langere tijd: De heupprothese kan op den duur loslaten. Dit gebeurt slechts in een heel beperkt aantal gevallen en meestal pas vele jaren na de operatie. Vaak kan de losgelaten prothese worden vervangen door een nieuwe.

Doorgaans blijft u 1 of 2 nachten in het ziekenhuis. De arts beoordeelt samen met de verpleegkundige en de fysiotherapeut of u met ontslag kunt. Dit is afhankelijk van bijvoorbeeld de wondgenezing en de mobiliteit. Bij ontslag krijgt u een afspraak mee voor controle op de polikliniek.

Algemene adviezen

• De heup is direct volledig belastbaar. Gebruik toch de eerste 6 weken een hulpmiddel bij het lopen om overbelasting van de prothese te voorkomen.
• Bouw uw activiteiten rustig op.
• Loop en oefen liever wat vaker en kort dan lang achter elkaar.
• De eerste 4-6 weken na de operatie mag u niet fietsen, zwemmen of zelf auto te rijden. Hiervoor moet u zelfstandig, zonder hulpmiddel kunnen lopen.
• Wilt u weer gaan sporten, overleg dan met de fysiotherapeut die u  na de operatie, in uw eigen omgeving begeleidt.
• Voorkom infecties: Vanwege de prothese is het belangrijk dat u infecties voorkomt. Daarom is het belangrijk dat u komende tijd rekening houdt met het volgende:
  • De eerste 3 maanden mag u niet naar de pedicure. Nagels knippen mag wel.
  • Dreigt er een ontsteking ergens in het lichaam te ontstaan, of heeft u al een ontsteking? Neem dan contact op met uw huisarts.
  • Probeer een operatieve behandeling bij de tandarts een jaar na uw operatie uit te stellen. Tenzij er sprake is van spoed. Vraag hierover adviezen bij uw tandarts.

Leefregels

De leefregels gelden voor de eerste 6 weken na de operatie. De leefregels hangen af van de operatietechniek (voorste of achterste benadering).

Bent u via de voorste benadering geopereerd, houd u dan aan de volgende leefregels:

• Beweeg de heup niet extreem naar achteren.
• Draai de heup niet extreem naar buiten.
• Vermijd een combinatie van beide bewegingen, zoals op een herenfiets opstappen.

Bent u via de achterste benadering geopereerd, houd u dan aan de volgende leefregels:

• Buig niet meer dan 90 graden in de heup. Dit betekent dat u niet mag bukken in zit of stand en niet laag mag zitten.
• Beweeg het been niet naar binnen. Dit betekent dat u de benen niet mag kruisen en niet met de benen over elkaar mag zitten. 
• Slaap op de rug. Na 2 weken mag u op de geopereerde zijde slapen als de wond dat toestaat. Na 6 weken mag u op de niet-geopereerde zijde slapen.
• Draai niet extreem naar buiten of naar binnen met romp of heup. Denk hierbij aan niet omkijken in zit of stand.

De operatiewond wordt gehecht met oplosbare hechtingen of agraves (nietjes). De agraves en de knoopjes van de hechtingen, moeten ongeveer 14 dagen na de operatie verwijderd worden. U kunt hiervoor doorgaans een afspraak maken bij uw huisarts. Als dit niet bij de huisarts kan, dan kunt u een afspraak maken bij de polikliniek Orthopedie.

De pleister (aquacell) mag er na 7 dagen af. U mag hier gewoon mee douchen.

Wanneer contact opnemen?

Neem in de volgende gevallen contact op met het ziekenhuis:

• koorts van 38,5 graden of hoger.
• abnormale roodheid, warmte of een vochtafscheiding van de wond.
• toenemende pijn die niet minder wordt door pijnstillers.
• als u niet meer op het been kunt staan terwijl dit van tevoren goed mogelijk was.
• als het onderbeen dik, glanzend, rood en warm aanvoelt.
• als de pleister (aquacell) bol gaat staan of helemaal verzadigd is binnen de 7 dagen.

Wie moet u bellen?

• De eerste 24 uur na de ingreep belt u tijdens kantoortijden met de afdeling waar u behandeld bent.
• De dagen erna belt u tijdens kantoortijden met de polikliniek Orthopedie.
• Buiten kantoortijden belt u in geval van spoed het algemene nummer van het ziekenhuis 088 250 5000. Vraag naar de dienstdoende arts-assistent Orthopedie.

Met vragen die kunnen wachten, kunt u terecht bij de polikliniek. Dit kan telefonisch of via de app BeterDichtbij.

Met vragen kunt u terecht bij de polikliniek Orthopedie. Stel uw vraag via BeterDichtbij, of telefonisch via 088 250 6270.

Polikliniek Orthopedie
088 250 6270

Heeft u opmerkingen over de tekst of mist u informatie? Dat horen we graag. Stuur een mail aan [email protected].