Een nieuwe knie

Het kniegewricht is een meer-assig gewricht. Bij het lopen en bewegen glijdt het bovenbeen over het dragende oppervlak van het onderbeen. Dat kan omdat er op de gewrichtsoppervlakken een laag kraakbeen zit. Dit kraakbeen is glad en verend weefsel. 

Bij het ouder worden kan de laag kraakbeen kapot gaan en het gewricht ontsteken. Men spreekt dan van slijtage (artrose), in de volksmond ook wel een ‘versleten knie’ genoemd.

De meest voorkomende klacht bij slijtage van het kniegewricht is pijn. De pijn zit aan de voorzijde van de knie en kan soms naar het onderbeen trekken. De pijn kan ook optreden in andere delen van de knie. Het gewricht wordt steeds stijver. 

Als de slijtage erger wordt nemen de klachten toe. Medicijnen en fysiotherapie helpen dan niet meer. U kunt kiezen voor een nieuwe knie of het accepteren van de klachten.

Het kniegewricht bestaat uit twee botdelen: het scheenbeen en het dijbeen. De uiteinden van deze botten zijn bedekt met een laagje kraakbeen, zodat het been soepel kan bewegen. Kraakbeen is een glad verend weefsel. Bij het ouder worden vermindert de kwaliteit van het kraakbeen. Deze slijtage van het gewricht wordt in medische termen ‘artrose’ genoemd.

Klachten

De meest voorkomende klacht bij slijtage van het kniegewricht is pijn. De pijn trekt soms door naar het onderbeen. De knie kan gezwollen zijn.

Verder wordt het kniegewricht steeds stijver. Mensen met artrose in het kniegewricht kunnen 's ochtends moeilijker op gang komen of worden ’s nachts wakker van de pijn. Daarnaast gaat (trap)lopen steeds lastiger.

Als het kraakbeen helemaal is weggesleten, kunnen de gewrichtsvlakken niet meer soepel over elkaar heen glijden. Hierdoor wordt het buigen en strekken van de knie steeds moeilijker en nemen de pijnklachten toe. Op een bepaald moment helpen medicijnen en fysiotherapie niet meer. Deze pijnklachten worden verminderd door het kniegewricht te vervangen door een knieprothese.

Let op: Het buigen en strekken wordt niet verbeterd door de operatie. Deze beperkingen ontstaan door verstijving van het kapsel. Hier wordt tijdens de operatie weinig aan gedaan. De operatie maakt trainen van de knie wél weer mogelijk.

Vervanging van het kniegewricht door een knieprothese is een veelvoorkomende operatie. Jaarlijks krijgen in Nederland ongeveer 18.000 mensen een knieprothese.

In het Diakonessenhuis werken we volgens de zogenaamde FastTrackmethode. Door het toedienen van goede pijnstilling kunt u een paar uur na de operatie al uit bed en start u met lopen en oefenen. Door direct na de operatie te gaan lopen en oefenen, herstelt u sneller en heeft u minder kans op complicaties. U hoeft minder lang in het ziekenhuis te verblijven en u bent snel weer op de been.

De meeste mensen hebben na de operatie geen pijn meer, kunnen beter lopen en vaak ook fietsen en zwemmen. Op lange termijn kan echter slijtage en eventueel loslating van de prothese optreden. Bij de meeste mensen gaat de prothese meer dan 10 jaar mee.

Bloedverdunners

Gebruikt u bloedverdunnende medicijnen zoals bijvoorbeeld Ascal (carbasalaatcalcium), Sintrom (acenoucoumarol), Plavix (clopidogrel)? Dan is het belangrijk dat u de instructies van uw arts over het gebruik daarvan opvolgt.

Trombosedienst

Als u onder controle bent bij de trombosedienst, laat hen dan weten dat u een prothese krijgt.

Overige medicijnen

Als u thuis al medicijnen gebruikt, dan heeft u al op papier meegekregen welke medicijnen u wel en niet mag gebruiken.

Zorg dat u uw nazorg al voor uw opname geregeld heeft. Denk aan het regelen van krukken, thuiszorg en fysiotherapie.

Krukken

U heeft krukken nodig. Deze kunt u bijvoorbeeld kopen bij de thuiszorgwinkel.

Thuiszorg

In principe gaat u na de operatie naar huis. Het kan zijn dat u thuiszorg nodig heeft. Neem voor de operatie zelf contact op met een thuiszorgorganisatie om thuiszorg te regelen. Zodra u de operatiedatum heeft, kunt u dat aan hen doorgeven. 

Misschien heeft u thuis ook nog aanpassingen of hulpmiddelen nodig. U kunt zelf hulpmiddelen regelen. Voor meer informatie kunt u kijken op www.hulpmiddelencentrum.nl

Fysiotherapie

Het kan zijn dat u na de operatie fysiotherapie nodig heeft. Of dit vergoed wordt hangt af van uw verzekering en of u dit jaar al eerder fysiotherapie heeft gehad. Vraag ernaar bij uw zorgverzekeraar.

Tijdens de operatie vervangt de orthopeed het aangetaste gewricht door een prothese. De operatie duurt ongeveer 1 à 1,5 uur. Hierna gaat u naar de uitslaapkamer. Daarvandaan wordt uw contactpersoon gebeld.

Na de operatie start uw herstel. Houd u goed aan adviezen die u krijgt.

Dag van de operatie

Medewerkers komen regelmatig bij u om te kijken of alles goed met u gaat. Stel gerust uw vragen. Het kan handig zijn om uw vragen op te schrijven.

Na de operatie krijgt u één keer per dag een antistollingsmiddel. U blijft het antistollingsmiddel vier weken gebruiken.

De fysiotherapeut komt bij u langs om te oefenen. U gaat uit bed op de stoel zitten en oefent met staan. Ook oefent de fysio met u de bewegelijkheid van uw knie. Het is belangrijk dat u voor dat u naar huis gaat, de knie weer in een hoek van 90 graden kan buigen.  

Het is belangrijk dat u zorgt voor een goede (hand)hygiëne en dat u probeert de wond zo weinig mogelijk aan te raken met uw handen. Dit is nodig om wondinfecties te voorkomen.

Dag na de operatie

Deze dag komt u weer in beweging. Draag makkelijk zittende kleding maar geen nachtkleding. 
We maken een controlefoto van de knie. De fysiotherapeut helpt u verder met weer in beweging komen.

Probeer goed te eten. Dat bevordert het herstel. Goed drinken zorgt ervoor dat uw darmen weer op gang komen na de operatie.

In  de meeste gevallen verloopt deze operatie zonder problemen. Toch is het van belang dat u weet welke complicaties kunnen optreden:

• U kunt een wondinfectie krijgen. U krijgt voor en na de operatie antibiotica om de kans op infectie te verkleinen.
• Er kan een nabloeding of bloeduitstorting ontstaan waardoor het herstel vertraagd wordt.
• Bloedstolsels (trombose) worden voorkomen met bloedverdunnende middelen.
• Nog minder voorkomende complicaties zijn: schade aan zenuwen, bloedvaten of aan het bot. Ook kan een klein verschil in beenlengte ontstaan.
• Bij een klein deel van de patiënten kan er restpijn blijven na de operatie.

De arts beslist wanneer u naar huis mag. Dit is meestal op de 3e dag, rond 14.00 uur. U gaat naar huis met een loophulpmiddel (elleboogkrukken/rollator).

U krijgt leefregels en adviezen mee en u kunt ons altijd bellen met vragen of als er complicaties zijn. Bel dan tijdens kantooruren met de polikliniek Orthopedie. Buiten kantooruren kunt u bellen met het algemene nummer van het ziekenhuis en vragen naar de dienstdoende arts-assistent Orthopedie.

De hechtingen of krammen kunnen 14 dagen na de operatie verwijderd worden. U kunt dit laten doen door de thuiszorg of uw huisarts.

Douche niet als de wond niet droog is of als er nog hechtingen in de wond zitten.

De wond moet schoon en droog blijven. De huid rond de hechtingen / krammen kan er wat rood, geïrriteerd of blauw uitzien. Als de hechtingen / krammen verwijderd zijn (na 14 dagen) zal deze roodheid langzamerhand minder worden.

Gebruik de eerste vier weken geen crème of lotion rond het wondgebied.

Voordat u het ziekenhuis verlaat kunt u de bloedverdunnende medicatie en eventueel ook nieuwe gestarte medicijnen ophalen bij de apotheek van het ziekenhuis. Gebruikte u zelf al bloedverdunnende medicijnen, dan vertelt uw arts wanneer u weer moet beginnen met deze medicijnen.

Pijnstillers, zoals paracetamol, kunt u over het algemeen 2 weken na de operatie afbouwen en stoppen. Het hangt af van uw pijn en de soort operatie of u eerder met de medicijnen kunt stoppen.

De pijn die u voelt is meestal spierpijn. 

Vanaf ongeveer twee weken wordt de pijn steeds wat minder.

Wissel rust en activiteit af.

Drie tot vier maanden na de operatie gaat het vaak ineens veel beter. Het kan zijn dat u na lange wandelingen een doffe pijn voelt; dit gevoel kan de eerste 12 maanden blijven.

'Startpijn' (pijn bij de eerste paar stappen na het opstaan) kan ook nog een poosje aanhouden. Dit pijnlijke gevoel verbetert zonder behandeling. Het betekent niet dat de prothese loszit of niet goed werkt.

De zwelling (ook wel oedeem genoemd) vermindert meestal tijdens de eerste weken na ontslag. Uw geopereerde knie kan tot een maand of drie na de operatie nog gezwollen zijn. Uw geopereerde knie blijft altijd wat dikker dan uw normale knie. Ook kan de zijkant wat dover aanvoelen.

Het oedeem wordt minder als u twee keer per dag uw benen hoog legt. De zwelling is over het algemeen ’s avonds het grootst.

Eerste 3 maanden

• U kunt deze maanden nog steeds last van spierpijn hebben.
• Het is verstandig om dagelijks uw oefeningen te doen en de belasting geleidelijk op te voeren.
• Oefen de eerste 6 weken goed het volledig uitstrekken van de knie (geen kussentje in de knieholte).
• Bij het lopen gebruikt u krukken of eventueel een looprek. De eerste 6 weken loopt u in principe met 2 krukken. Daarna bouwt u af naar één kruk tot 3 maanden na de operatie.
• U mag 3 maanden niet autorijden, tenzij goedkeuring van de arts bij de eerste controle-afspraak.
• Loopt u zonder krukken? Dan mag u ook weer fietsen en autorijden.
• U oefent met de fysiotherapeut met fietsen op een hometrainer. Dit kunt u hierna zelf thuis doen. De meeste mensen beginnen tussen de 6 tot 3 weken na de operatie weer met fietsen op de eigen fiets.
• Na een totale knieoperatie bestaat geen bezwaar tegen seksuele gemeenschap en vrijen.
• Probeert u uw dag zo in te delen, dat u afwisselend loopt, staat en zit.

Na 3 maanden

• Na 3 maanden mag u zwemmen en kunt u ook weer autorijden.
• Ga door met de oefeningen uit het huisoefenschema.
• Vermijd piekbelastingen zoals springen en extreme bewegingen zoals hurken of draaiende bewegingen.
• Houd uw lichaamsgewicht binnen de perken. Overgewicht belast uw nieuwe gewricht te veel.
• Het nieuwe gewricht is een kunstgewricht en is daarom altijd kwetsbaar. Zware lichamelijke inspanning en sommige sporten kunnen de levensduur van het nieuwe gewricht bekorten. Bespreek daarom met uw arts welke activiteiten u kunt uitoefenen en welke bewegingen u zeker moet vermijden.
• Na een nieuwe knie heeft u blijvend een kans op infectie van het gewricht. Als er op een andere plaats in uw lichaam een infectie zit, kan deze infectie overgaan op het nieuwe gewricht. Dit kan soms jaren na de operatie nog optreden.
• Krijgt u toch een infectie, neem dan zo spoedig mogelijk contact op met uw huisarts.

Wanneer contact opnemen?

Neem in de volgende gevallen contact op met het ziekenhuis:

• koorts van 38,5 graden of hoger.
• abnormale roodheid, warmte of een vochtafscheiding van de wond.
• toenemende pijn die niet minder wordt door pijnstillers.

Wie moet u bellen?

• De eerste 24 uur na de ingreep belt u tijdens kantoortijden met de afdeling waar u behandeld bent.
• De dagen erna belt u tijdens kantoortijden met de polikliniek Orthopedie.
• Buiten kantoortijden belt u in geval van spoed het algemene nummer van het ziekenhuis 088 250 5000. Vraag naar de dienstdoende arts-assistent Orthopedie.

Met vragen die kunnen wachten, kunt u terecht bij de polikliniek. Dit kan telefonisch of via de app BeterDichtbij.

Met vragen kunt u terecht bij de polikliniek Orthopedie. Stel uw vraag via BeterDichtbij, of telefonisch via 088 250 6270.

Polikliniek Orthopedie
088 250 6270

Heeft u opmerkingen over de tekst of mist u informatie? Dat horen we graag. Stuur een mail aan [email protected].