Mammapolikliniek

De Mammapolikliniek

De mammapolikliniek is bedoeld voor vrouwen en mannen waarbij een afwijking op een borstfoto is gezien of omdat in de borst iets is gevoeld wat verder onderzocht moet worden. De Mammapolikliniek bevindt zich op de locaties Zeist (route 25) en Utrecht (route 275) van het Diakonessenhuis.

Afspraak maken

De huisarts maakt voor u de eerste afspraak op de Mammapolikliniek (dit kunt u niet zelf doen). Eventuele vervolgafspraken maakt u zelf via de polikliniek Chirurgie. Telefoonnummers vindt u achter in de folder.

Meenemen

Neem bij voorkeur uw partner of een ander vertrouwd persoon mee. Het is belangrijk dat u onderstaande meeneemt bij uw bezoek aan de Mammapolikliniek:

• De verwijsbrief/-kaart van de huisarts of de specialist; 
• Identiteitsbewijs;  
• Verzekeringspapieren (alleen bij het 1e bezoek);   
• Medicijngegevens; 
• Recent gemaakte mammografieën (bevolkingsonderzoek of foto’s gemaakt in een ander ziekenhuis).

Verhinderd

Wanneer u de gemaakte afspraak op de Mammapolikliniek niet kunt nakomen, wilt u dit dan zo ruim mogelijk van tevoren doorgeven aan de polikliniek Chirurgie? Er kan dan iemand anders in uw plaats komen. Bovendien kunt u meteen een nieuwe afspraak maken.

Melden

Op de afgesproken tijd meldt u zich bij de polikliniek Chirurgie in Utrecht of Zeist. Wij vragen u rekening te houden met tijd voor het zoeken naar een parkeerplaats en het inschrijven bij de balie Patiëntinschrijving.

Eerste bezoek

De secretaresse neemt de verwijsbrief of verwijskaart in ontvangst en vertelt u in welke wachtkamer u kunt plaatsnemen. Tijdens uw bezoek aan de Mammapolikliniek kunt u zowel met de chirurg als met de nurse practitioner te maken krijgen. Soms treft u hen allebei, soms een van beiden. Eerst heeft u een afspraak met de nurse practitioner en/of chirurg. Hij/zij vraagt naar uw klacht(en) en doet lichamelijk onderzoek.

Hierna gaat u naar de afdeling Radiologie voor aanvullend onderzoek (een mammografie en/of echografie). Afhankelijk van de bevindingen wordt er aansluitend soms een punctie of biopsie gedaan. De nurse practitioner en/of chirurg bespreekt met u welke onderzoeken nodig zijn. U moet er rekening mee houden dat u voor uw eerste bezoek aan de Mammapolikliniek ongeveer twee uur in het ziekenhuis bent.

Aanvullend onderzoek op de afdeling Radiologie

Aansluitend aan uw bezoek aan de nurse practitioner en/of chirurg vinden er op de afdeling Radiologie aanvullende onderzoeken plaats. Dit kunnen zijn:

1. mammografie; 
2. echografie (van de borst en/of van de oksel); 
3. punctie; 
4. biopsie; 
5. Stereotactische biopsie;
6. MRI.

U meldt zich bij de balie van de afdeling Radiologie (In Utrecht op poli 1, in Zeist op de eerste etage), waar de baliemedewerkster u verwijst naar de juiste wachtruimte. Een laborant roept u naar binnen en vraagt u het bovenlichaam te ontkleden.
Bent u zwanger of vermoedt u dit te zijn, neem dan voor nader overleg contact op met de afdeling Radiologie van de locatie waar u een afspraak heeft.

1. Mammografie
Voor de mammografie is het belangrijk om met de volgende zaken rekening te houden:

• Smeer uw borsten de avond/ochtend voorafgaand aan uw bezoek aan de Mammapolikliniek niet in met bodylotion. Uw huid wordt door crème gladder, waardoor het lastig wordt de mammografie goed uit te voeren. 
• Als u moedervlekken, wratten en/of vetbultjes op uw borsten heeft, moet u dat even aangeven aan de laborant. Deze vlekken, wratjes of bultjes zijn soms zichtbaar op een röntgenfoto (mammografie) en zouden anders ten onrechte als een verdachte afwijking geïnterpreteerd kunnen worden.

Een mammografie is een röntgenonderzoek van de borsten. Er worden altijd meerdere foto’s van beide borsten gemaakt. Op deze foto’s zijn vaak al heel kleine veranderingen in de borst te zien, soms zelfs als ze nog niet eens voelbaar zijn.
Het is belangrijk dat u zich zo goed mogelijk ontspant tijdens het onderzoek, zodat er zoveel mogelijk borstweefsel wordt afgebeeld. Wanneer u heeft plaatsgenomen voor het röntgentoestel, wordt de borst met een plastic plaatje platgedrukt. Dit kan onplezierig zijn, maar is noodzakelijk om een goede kwaliteit van de foto’s te krijgen. Vervolgens worden de foto’s gemaakt.
Het onderzoek duurt ongeveer een kwartier en wordt uitgevoerd door een laborant. Soms komt de radioloog erbij. Hij kan op basis van de bevindingen tijdens de mammografie besluiten om vocht of een stukje weefsel uit de borst weg te nemen voor verder onderzoek. Dit kan door middel van een punctie of een biopsie (zie verderop in de folder).
De uitslag van een mammografie is direct bekend.

2. Echografie
Dit is een onderzoek met geluidsgolven. Een echografie levert informatie op over de verschillende weefsels in de borst. De arts kan bijvoorbeeld een cyste (dit is een holte gevuld met vocht) onderscheiden van een andersoortige knobbel. Vooral bij jonge vrouwen kan een echografie meer informatie geven dan een mammografie. Dat komt, omdat de structuur van het jonge borstklierweefsel vaak geen betrouwbare beoordeling van de mammografie toelaat.

Een echografie is pijnloos, duurt ongeveer een kwartier en wordt gedaan door de radioloog. De uitslag van een echografie is direct bekend.

3. Punctie (met een dunne naald)
Bij een punctie worden uit een duidelijk voelbaar of zichtbaar knobbeltje met een dunne naald weefselcellen en/of vocht opgezogen. Dit wordt onderzocht onder de microscoop. Het microscopisch onderzoek geeft informatie over de aard van het knobbeltje, of het om een goedaardig of een kwaadaardig knobbeltje gaat.

Een cyste kan met een punctie geheel worden leeggezogen, de borstafwijking is dan meteen behandeld.

Een punctie duurt ongeveer een kwartier en wordt met behulp van de echografie uitgevoerd door de radioloog. De uitslag van de punctie is vaak binnen een paar uur bekend, zo niet dan krijgt u dat te horen.

4. Biopsie (met een dikkere naald)
Bij een biopsie worden met behulp van een grotere naald weefsel weggenomen uit het knobbeltje. Het onderzoek gebeurt poliklinisch. De huid wordt verdoofd. Vervolgens wordt een klein sneetje in de huid gemaakt en wordt het weefsel met de naald weggenomen, waarna het onder de microscoop wordt onderzocht.

Het onderzoek duurt een kwartier en wordt meestal in combinatie met een echografie uitgevoerd door de radioloog. De uitslag is drie werkdagen na de biopsie bekend.

5. Stereotactische biopsie (met een dikkere naald)
Soms is er sprake van een afwijking in de borst die niet zichtbaar is met echografie. Dan moet er een gericht biopt worden genomen met computergestuurd mammografisch onderzoek. Hiervoor moet een speciale afspraak gemaakt worden, dit betekent dat u voor dit onderzoek nog op een andere dag terug moet komen. De uitslag duurt langer.

6. MRI van de borsten
MRI is een onderzoek met magnetische golven. De MRI scan van de borsten kan soms extra nodig zijn bij het stellen van de diagnose. Mocht dit onderzoek voor u noodzakelijk zijn dan krijgt u hier aanvullende informatie over. Voor de MRI scan moet een aparte afspraak gemaakt worden. Dit betekent dat u voor dit onderzoek op een andere dag terug moet komen. De uitslag duurt daardoor ook langer.

De uitslag

Ongeveer 2 uur na uw eerste afspraak met de nurse practitioner en/of chirurg en uw bezoek aan de afdeling Radiologie/beeldvormende diagnostiek heeft u een tweede gesprek met de nurse practitioner en/of chirurg. U krijgt dan de uitslag van de onderzoeken, voor zover die al bekend zijn. Indien bij u een stereotactisch biopt of een MRI wordt geadviseerd, zal de uitslag langer duren. Wanneer u voor de borstaandoening behandeld moet worden, zal de nurse practitioner en/of chirurg dit uitgebreid met u bespreken en u verdere informatie geven.

Behandeling

In gezamenlijk multidisciplinair overleg wordt besloten welke behandeling de beste is. De meest geschikte behandeling is afhankelijk van de aard van het knobbeltje, de verandering in of aan de borst en de klachten die u heeft. Soms kan worden volstaan met een regelmatige controle. In andere gevallen kan het noodzakelijk zijn om het knobbeltje of de verandering in of aan de borst operatief te verwijderen. Daarnaast kan een behandeling met hormonen of andere geneesmiddelen nodig zijn.

Vervolgafspraken

Zo nodig maakt de nurse practitioner en/of chirurg een vervolgafspraak met u. Bij alle afspraken verdient het de voorkeur uw partner of een andere vertrouwd persoon mee te nemen. Voor verdere informatie over een eventuele behandeling verwijzen wij u naar andere brochures, die de chirurg of de nurse practitioner u kunnen uitreiken.
 

U kunt via de polikliniek Chirurgie een afspraak maken met de nurse practitioner. Naast de afspraken die standaard worden ingepland (voor controles en dergelijke), kunt u ook zelf een afspraak maken met de nurse practitioner. Daarnaast kunt u haar bij vragen en problemen ook altijd bellen (op werkdagen, uitgezonderd donderdagmiddag). U kunt haar ook e-mailen:

- locatie Utrecht: [email protected]
- locatie Zeist: [email protected]

Bij vragen kunt u contact opnemen met de polikliniek Chirurgie.

• BorstkankerVereniging Nederland 
• KWF Kankerbestrijding 
• Gezondheidsbevordering en revalidatie 
• Begeleiding bij kanker door het Helen Dowling Instituut
• Website voor kinderen van een ouder met kanker 
• Alles over bevolkingsonderzoek in Midden-Nederland 
• Begeleiding voor vrouwen met mastopathie

Polikliniek Chirurgie
088 250 5333

• toets 1 voor het maken / verzetten van afspraken op de polikliniek in Utrecht en Zeist
• toets 2 voor vragen rond opname
• toets 3 voor medisch inhoudelijke vragen
• toets 4 voor overige vragen

Voor het maken of verzetten van afspraken op de polikliniek in Doorn kunt u bellen met polikliniek Doorn, telefoonnummer 088 250 8888.

Verpleegkundig specialist mammacare Utrecht
088 250 6247 / 6321

Verpleegkundig specialist mammacare Zeist
088 250 6527

Vindt u iets onduidelijk beschreven? Of ontbreekt er informatie? Dat horen wij graag. U kunt opmerkingen over de tekst doorgeven via [email protected].