Medische microbiologie en immunologie

Op de afdeling Bacteriologie houden we ons bezig met het kweken van bacteriën. Vervolgens onderzoeken we hoe gevoelig deze bacteriën zijn voor verschillende antibiotica. Meestal duurt een kweek enkele dagen. Soms kan de kweek een of twee weken duren.

Of u een parasiet heeft, onderzoeken we meestal in uw ontlasting. Hiermee kunnen we zien of u wormen, wormeieren of cysten heeft. Soms doen we dit onderzoek met urine of bloed.

De mycologie houdt zich bezig met infecties door gisten en schimmels. Gisten en schimmels kunnen oppervlakkige infecties veroorzaken. Als dat bij u het geval is, onderzoeken we hiervoor uw huid, haren of nagels. Als uw weerstand is verminderd, kunnen gisten en schimmels ook ernstige infecties veroorzaken. In dat geval doen we onderzoek op andere materialen.

In de serologie zoeken wij niet ziekteverwekkers, maar antistoffen tegen ziekteverwekkers. Als reactie op een infectie met een virus of bacterie kan uw lichaam antistoffen aanmaken. Weten we welke antistoffen u heeft aangemaakt? Dan kunnen we beter bepalen welke infectie u heeft.

Het menselijk lichaam beschikt over een afweersysteem. Dat zorgt ervoor dat we kunnen overleven in een wereld vol (ziekteverwekkende) virussen en bacteriën. Het afweersysteem is ook betrokken bij een groot aantal andere ziektes die niet worden veroorzaakt door virussen en bacteriën.

Voorbeelden hiervan zijn:         

• allergieën, zoals gevoeligheid voor koemelk of graspollen
• auto-immuunziekten, zoals reuma of de ziekte van Crohn
• tumoren van het immuunsysteem, zoals non-hodgkin lymfomen

In het Diakonessenhuis doen we het laboratoriumonderzoek voor de diagnostiek en de behandeling van  ziekten van het immuunsysteem.

Van veel ziekteverwekkers is bekend hoe het DNA in elkaar zit. Op deze afdeling gebruiken we dit DNA om te bepalen waardoor u ziek bent.

Een infectie is een aandoening die wordt veroorzaakt door een micro-organisme. Dat kan een bacterie, virus, parasiet of schimmel zijn. Dit micro-organisme kan u ziek maken. Als het in uw lichaam zit, reageert uw afweersysteem daarop. Die reactie noemen we een ontstekingsreactie. U kunt zich daardoor ziek voelen. Uw klachten komen dus niet alleen door het ziekteverwekkende micro-organisme. Het is ook de reactie van uw afweersysteem op zo’n micro-organisme.  

Voorbeelden van infecties zijn:

• urineweginfecties, zoals blaasontsteking of prostaatontsteking. Deze infecties worden vaak veroorzaakt door een bacterie.
• luchtweginfecties, zoals longontsteking. Dit soort infecties wordt vaak veroorzaakt door een bacterie of een virus.
• maag- of darminfecties, zoals buikgriep. Dit soort infecties wordt vaak veroorzaakt door een bacterie of parasiet.
• huid- of wondinfecties, zoals wondroos. Dit soort infecties wordt vaak veroorzaakt door een bacterie.

Micro-organismen zijn voor het blote oog onzichtbaar. Ze kunnen op verschillende manieren uw lichaam binnenkomen. Bijvoorbeeld via besmet water of eten, seksueel contact, insectenbeten of via het inademen van kleine vochtdeeltjes als iemand hoest of niest. 

Als u een infectie heeft, moet u vaak gewoon uitzieken. Dat geldt bijvoorbeeld voor een virusinfectie zoals de griep. Bij bacteriële infecties moet u soms antibiotica slikken. Dat zijn medicijnen die bacteriën doden of remmen in de groei.

Soms worden bacteriën ongevoelig voor een antibioticum. Dat noemen we resistent. Dan helpt het antibioticum niet meer tegen een bacterie.

Daarom moet u een antibioticumkuur altijd helemaal afmaken, ook als uw klachten al helemaal verdwenen zijn. Het duurt namelijk een tijdje voor de ziekteverwekkende bacteriën dood zijn. Als u te vroeg stopt met uw antibioticumkuur, kunnen bacteriën overleven en resistent worden voor het medicijn.

Als u een infectie heeft met een resistente bacterie, treffen wij verschillende hygiënemaatregelen. Zo voorkomen we dat andere mensen ook ziek worden. De afdeling Infectiepreventie is hier verantwoordelijk voor.